Pomnik Aleksandra II w Częstochowie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
definicja:popr./prawd. wpierw obiekt wzniesiono,dopiero później został zniszczony…zdemontowany/, popr.data odsłonięcia pomnika/kilka poważnych książkowych źródeł podaje datę 29.04.1889 (kal.gregoriańskiego)/,+źródło/przypis, przeniesienie refów na koniec, +/-kulejąca int. w definicji, lit., wikizacja, -"śp." /prędzej czy później przy każdym nazwisku w artykułach Wikipedii będzie można postawić ten "prefiks"…/,typo,było dwu Józefów Proszowskich rzeźbiarzy /syn i ojciec/ |
m b.dr. |
||
Linia 23:
'''Pomnik Aleksandra II w Częstochowie''' – pomnik „Cara-Wyzwoliciela” [[Aleksander II Romanow|Aleksandra II Romanowa]] w [[Częstochowa|Częstochowie]], który wzniesiono w 1889 roku na [[Jasna Góra (Obniżenie Górnej Warty)|Jasnej Górze]] w sąsiedztwie zespołu klasztornego [[Jasna Góra]] z inicjatywy naczelnika powiatu częstochowskiego Michała Konesynowa{{r|:0}}.
Budowę pomnika sfinansowano z dobrowolnych, jak i wymuszonych przez władze, składek [[Chłopi w Polsce|chłopów]], doceniających wagę [[Uwłaszczenie chłopów w Polsce|uwłaszczenia włościan w Królestwie Polskim]], które przeprowadzono w 1864 roku na mocy carskiego dekretu{{r|Andrzej Szwarc Marek Urbański}}, oraz gminnych. W 1917 roku rzeźba
Koncepcja wzniesienia monumentalnego pomnika Aleksandra II pojawiła się tuż po jego śmierci na skutek zamachu (1881). Nie licząc się z uczuciami religijnymi polskich katolików, jako miejsce budowy pomnika prawosławnego władcy jednego z państw zaborczych wybrano Częstochowę – miejsce stanowiące cel wielotysięcznych pielgrzymek Polaków do [[Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej|obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej]]. Monument został wzniesiony według projektu [[Aleksandr Opiekuszyn|A. M. Opiekuszyna]] i I. W. Majewskiego. Figura cara została odlana w fabryce Morana w [[Petersburg]]u, zaś ozdobny postument przygotowała firma Kuźmina. Wzniesienie monumentu razem z aranżacją otoczenia kosztowało 76.817 [[Rubel|rubli]].
Linia 29:
Gotowy pomnik został odsłonięty 29 kwietnia 1889 roku{{r|Beylin-s251}}, w przeddzień urodzin Aleksandra II. Posąg miał nadnaturalne rozmiary – figura władcy mierzyła 3,5 m wysokości. Car został na nim ukazany w płaszczu generalskim i w mundurze. Lewą ręką podtrzymywał swój płaszcz, zaś prawą wskazywał na wyrzeźbiony jako element [[postument]]u arkusz z datą [[Reforma uwłaszczeniowa Aleksandra II|uwłaszczenia chłopów]] – 2 marca 1864. Nad arkuszem wyrzeźbiono koronę carską, jabłko i szablę. [[Cokół]] z szarego i czerwonego granitu, w którym wykuto herby guberni [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]], wznosił się na wysokość 5,3 m. Na jego przedniej ścianie znajdował się [[herb Rosji]].
Na czterech ścianach pomnika rozmieszczono inskrypcje w [[język rosyjski|języku rosyjskim]] i
Po odsłonięciu pomnika, Konesynow odwołany został ze stanowiska. „Jak się okazało, z «zabezpieczonych» pieniędzy mógł wybudować drugi, ale już prywatny pomnik, podobny w cenie i wielkości do pierwszego”{{r|:0}}.
W 1904 roku została podjęta nieudana próba wysadzenia pomnika. W 1917 roku Komitet dla uczczenia pamięci [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszki]] powołał specjalną komisję w składzie: Feliks Ebert, Marian Jurkowski i inż. Leon Mańkowski, która zajęła się sprawą demontażu pomnika cara. Ostatecznie zdemontowano go 11 listopada 1917 roku, ustawiając na kamiennej podstawie drewniany posąg Matki Bożej Niepokalanego Poczęcia. Autorem rzeźby był [[Józef Baltazar Proszowski]], a darczyńcami Firma „Bracia Proszowscy”{{r|mbc.malopolska-49525}}. Część postumentu z czerwonego granitu została wykorzystana przy wykonaniu balustrad dla [[Bazylika archikatedralna Świętej Rodziny w Częstochowie|kościoła Świętej Rodziny]] w Częstochowie.
== Przypisy ==
|