|
== Budowla ==
{{dopracować|sekcja|źródła=2019-04}}
Katedra Notre Dame jest przykładem rozwiązania [[Bazylika|bazylikowego]] z podwójnymi [[Nawa|nawami]] bocznymi, co w sumie daje pięć naw. Podwójne nawy boczne znajdują swoją kontynuację w podwójnym obejściu chórowym zwanym [[Ambit|ambitem]]. Niemalże pośrodku, między wieżami [[Fasada|fasady]] zachodniej a wschodnią [[Apsyda (architektura)|apsydą]] znajduje się [[transept]]. Główna nawa katedry posiada sześciodzielne [[sklepienie krzyżowo-żebrowe]]. Na skrzyżowaniu [[Nawa główna|nawy głównej]] z transeptem sklepienie posiada bardziej tradycyjny i wytrzymały układ czterodzielny, przenoszący obciążenia [[Sygnaturka (wieża)|sygnaturki]].
Całą szerokość [[fasada|fasady]] zajmują trzy [[portal]]e, z czego środkowy jest najszerszy. Wyrzeźbiono na nim scenę [[Sąd Ostateczny|Sądu Ostatecznego]]. Zamiast kolumienek (jak to było w [[Sztuka romańska|stylu romańskim]]) na cokołach lub wspornikach ustawiono figury zwieńczone [[baldachim]]ami.
Dokładne przyjrzenie się fasadzie środkowego portalu od razu odkrywa jej asymetryczność: lewy portal, poświęcony Matce Boskiej, pochodzi z ok. 1210 roku i przedstawia w reliefach sceny z jej życia, m.in.: genealogię Maryi, Zwiastowanie, Boże Narodzenie, Zaśnięcie i Wniebowzięcie.
[[Filar]] dzielący [[węgar|odrzwia]] ozdobiony jest figurą NMP z Dzieciątkiem, w górnych częściach widać m.in. Koronację Maryi. Łuk portalu wpisany jest w trójkątne obramowanie. Prawy portal – portal św. Anny – powstał ok. roku 1220, ale zdobiący go ostrołukowy [[tympanon]] zawiera rzeźby sprzed 1180 roku, a więc najstarsze spośród wszystkich zachowanych w katedrze.
W najwyższej części łuku znajduje się płaskorzeźba Matki Boskiej Tronującej z Dzieciątkiem, obok niej inicjator budowy katedry – biskup [[Maurice de Sully]] i król [[Ludwik VII Młody|Ludwik VII]] w otoczeniu aniołów. Środkowy, największy portal Sądu Ostatecznego, pochodzi z ok. 1220–1230, ale jedynie kilka fragmentów rzeźb (m.in. postać Chrystusa w górnej części [[tympanon]]u) pochodzi z I połowy XIII wieku, reszta to XIX-wieczna rekonstrukcja.
Nad środkowym portalem umieszczono [[Rozeta (architektura)|rozetę]] rozświetlającą wnętrze świątyni. W całej budowli umieszczono dużą liczbę [[witraż]]y, które wprowadzają grę światła w tej wielkiej budowli.
Pod rozetą ciągnie się tzw. [[galeria królewska]], element charakterystyczny dla gotyckich katedr francuskich. Przedstawia ona 28 [[Stary Testament|starotestamentowych]] królów [[starożytny Izrael|Izraela]]<ref>https://www.paristoric.com/index.php/musees-et-religions/notre-dame-de-paris/937-notre-dame-la-galerie-des-rois opis w j. fr.</ref>.
| 