Wikipedia

Etruskowie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Teoria allochtoniczna: Używanie pojęcia narodu w odniesieniu do grupy etnicznej sprzed trzech tysięcy lat jest mylące
Bry8 (dyskusja | edycje)
1 edycja
m dodatkowe informacje
Linia 18:
Kultura i cywilizacja Etrusków wywarła przypuszczalnie wielki wpływ na [[starożytny Rzym|Rzymian]], istnieje nawet pogląd, że cywilizacja rzymska jest w istocie kontynuacją cywilizacji etruskiej pod inną nazwą i z innym językiem. Rzymianie mogli zapożyczyć od Etrusków wiele mitów ([[Eneasz (syn Anchizesa)|Eneasz]]), rytuałów religijnych (np. z całą pewnością etruskie pochodzenie ma sztuka wróżenia z wnętrzności zwierząt ofiarnych, ''haruspicina''), ubiór, urządzenia państwowe, odznaki, a także [[triumf]]<ref>Mieczysław S. Popławski, ''Bellum Romanum. Sakralność wojny i prawa rzymskiego'', KUL 2011, s. 176 - 180.</ref> itp. Niektórzy uczeni sądzą, iż pochodzenia etruskiego są m.in. [[liktor]]zy, [[krzesło kurulne]], [[toga]] praetexta<ref>[[Tytus Liwiusz|Liwiusz]] I 8, 3.</ref>. Z powodu szczupłości danych o cywilizacji etruskiej są to jedynie hipotezy - wymienione rzeczy mogły zostać zapożyczone od innych ludów lub mogą mieć pochodzenie rdzennie rzymskie.
 
Etruskowie uprawiali medycynę, [[astronomia|astronomię]], przy czym początkiem dnia było u nich południe. Dzielili czas na miesiące księżycowe. [[cyfry etruskie|System rachuby]] mieli dwunastkowy. PismoByli etruskierównież todobrymi niecoinżynierami. przystosowanyPotrafili alfabetnie zachodniogreckitylko używanynawadniać teren, ale również drenować bagna występujące zwłaszcza w KymeEtrurii Chalcedońskimnadmorskiej. ZDzięki koleitechnologii alfabetpodziemnych etruskikanałów zostałlikwidowali zapożyczonypotencjalnie przezmalaryczne innetereny ludyoraz zamieszkującepowiększali środkowąpowierzchnię Italiężyznych pól pod uprawę. EtruskowieNie budowalicierpieli ''polis'',głodu czylijak miasta-państwa.wiele Najważniejszeinnych zcywilizacji nichokresu to600-300 [[Cerveteri|Caere]]p.n.e., [[Weje|Veii]],stawali [[Tarquinia|Tarquinii]],się [[Vulci]]ludem bogatym, [[Volterra]]ea często wręcz otyłym. NaKobiety kształtowanieetruskie siębrały cywilizacjiczynny etruskiejudział silnyw wpływżyciu wywarłatowarzyskim [[kulturai Villanova]]<ref>Pracaartystycznym zbiorowamiasta. podW redakcjąswoich [[Aleksanderczasach Krawczuk|Aleksandracieszyły Krawczuka]],się [[2005]]dużą swobodą, ''Wielkakrytykowaną Historiaprzez Światapóźniejszych Tomrzymian 3ok. ŚwiatIV okresuw. cywilizacjip.n.e. klasycznych'',Razem s.z 193,mężami Oficynabawiły się Wydawniczana FOGRAucztach, {{ISBN|83-85719-84-9}}.pijąc </ref>.wino, Cywilizacjajeździły do teatrów i religiana Etruskówigrzyska, pozostawałakolekcjonowały podwazy wielkimi wpływembiżuterię<ref>{{Cytuj cywilizacjiksiążkę|nazwisko=Heurgon|imię=Jacques|autor=Heurgon greckiej,Jacques|tytuł=Życie kwitnącejcodzienne wEtrusków|wydawca=Państwowy greckichInstytut koloniachWydawniczy|miejsce=Warszawa|data=1966|strony=76, w Italii98}}</ref>.
 
Pismo etruskie to nieco przystosowany alfabet zachodniogrecki używany w Kyme Chalcedońskim. Z kolei alfabet etruski został zapożyczony przez inne ludy zamieszkujące środkową Italię. Etruskowie budowali ''polis'', czyli miasta-państwa. Najważniejsze z nich to [[Cerveteri|Caere]], [[Weje|Veii]], [[Tarquinia|Tarquinii]], [[Vulci]], [[Volterra]]e. Na kształtowanie się cywilizacji etruskiej silny wpływ wywarła [[kultura Villanova]]<ref>Praca zbiorowa pod redakcją [[Aleksander Krawczuk|Aleksandra Krawczuka]], [[2005]], ''Wielka Historia Świata Tom 3 Świat okresu cywilizacji klasycznych'', s. 193, Oficyna Wydawnicza FOGRA, {{ISBN|83-85719-84-9}}. </ref>. Cywilizacja i religia Etrusków pozostawała pod wielkim wpływem cywilizacji greckiej, kwitnącej w greckich koloniach w Italii.
 
== Religia ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Etruskowie”