Ulica Chmielna w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Warszawa chmielna 9 001.jpg|thumb|Siedziba Stronnictwa Demokratycznego -– ul. Chmielna 9]]

Ulica Chmielna powstała jako droga rozdzielająca grunty augustianów i księży misjonarzy. Przed połową XVIII wieku istniała jako wąska uliczka na odcinku [[Ulica Nowy Świat w Warszawie|Nowy Świat]] -– [[Ulica Szpitalna w Warszawie|Szpitalna]]; dalszy odcinek w kierunku zachodnim przechodził w polną drogę. Już ówcześnie nazywano ją Chmielną. Nazwa została oficjalnie nadana w 1770. Pochodzi od należących pierwotnie do książąt mazowieckich gruntów ''Chmielnik'', przez które biegła zmierzając ku wsi Wielka Wola. Nazwa wskazuje, że kiedyś musiał istnieć tutaj ''chmielnik'', czyli ogród chmielny<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Handke | imię = Kwiryna | tytuł = Dzieje Warszawy nazwami pisane | wydawca = Muzeum Historyczne m.st. Warszawy | miejsce = Warszawa | data = 2011 | strony = 140 | isbn = 978-83-62189-08-3}}</ref>.

W latach 1776-821776–1782 pod nr. 19/25 w okolicy Brackiej powstał drewniany cyrk, zwany ''Hecą'' lub ''Szczwalnią''. Był on areną walk zwierząt; na widowni tego cylindrycznego budynku mieściło się 3000 osób.

W latach 1868-701868–1870 rozbudowało się zaplecze Dworca Głównego; ciekawy gmach magazynów towarowych zaprojektował [[Józef Dietrich]]. Do końca stulecia powstało tam wtedy dziewięć ceglanych budynków mieszczących magazyny i warsztaty, oraz trzykondygnacyjna parowozownia. Równolegle nieopodal wybudowano gmach ''Szkoły Technicznej Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej''; autorem projektu był [[Henryk Julian Gay]], wykładający tam także po 1909 architekturę.

W 1874 spłonął cały kwartał zabudowy między ulicami [[Ulica Zielna w Warszawie|Zielną]] a [[Ulica Wielka w Warszawie|Wielką]]; po tym wydarzeniu w latach 1877-841877–1884 powstało przy Chmielnej kilkadziesiąt kamienic, liczących po dwa i trzy piętra. Kilka domów nadbudowano o nowe kondygnacje; nowe oblicza nadbudowanych kamienic kształtowali wzięci architekci -– [[Józef Huss]] i [[Józef Orłowski (architekt)|Józef Orłowski]].

Na początkowym odcinku ulicy nowa zabudowa powstała między Nowym Światem i [[Ulica Bracka w Warszawie|Bracką]]; pod nr. 31 -– znany ''Hotel Royal'', pod nr. 33 Kazimierz Löwe zaprojektował kamienicę której mury po 1946 wykorzystano do wybudowania pawilonu kina "Atlantic".

W 1900 na tyłach zabudowań na Chmielnej powstał tymczasowy dworzec przyjazdowy kolei; jego zasadniczą rolą miało być odciążenie zbyt ciasnego [[Dworzec Wiedeński|Dworca Warszawsko - Wiedeńskiego.]] Zaprojektowany przez [[Czesław Domaniewski|Czesława Domaniewskiego]] gmach był parterową budowlą, wyróżniającą się czterołupinową kopułą dachu.

W latach 1904-051904–1905 rozebrano dawny budynek teatrzyku "Belle Vue"; jako wybudowany z drewna nie okazał się zbyt trwały. Na jego miejscu powstał budynek mieszczący nowy teatr operetkowy "Jardin d'Hiver", od 1909 znanego jako kabaret i kinematograf "Aquarium"; na jego dużej widowni mogło zasiąść 1400 widzów. Po tym czasie do 1914 powstało na Chmielnej tylko pięć nowych domów; w dużej mierze cechował je zbytni monumentalizm i duże gabaryty. Wiele dawniejszych obiektów ówcześnie nadbudowano, dodając im nawet po kilka pięter. W 1911 rozpisano konkurs architektoniczny na koncept kaplicy [[Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności|Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności]] pod nr. 112/114; w realizacji zwycięskiego projektu [[Zdzisław Mączeński|Zdzisława Mączeńskiego]] przeszkodził wybuch I wojny światowej.

W okresie 1919–1920 niegdysiejszy kinematograf "Aquarium" przebudowano na kino o nazwie ''Palladium''; scenę zastąpił ekran ujęty architektoniczną oprawą. Tuż przed wybuchem II Wojny Światowej kino zmieniło nazwę na ''Bałtyk''; miało to tworzyć grę skojarzeń z nazwą innego otwartego w tym czasie kina -– Atlantic.

* zabytkowe kamienice (nr 1/3, 13, 21, 24, 30, [[Kamienica przy ul. Chmielnej 126 w Warszawie|126]])