Armia „Pomorze”: Różnice pomiędzy wersjami

Przyjazd [[Korpus Interwencyjny|Korpusu Interwencyjnego]], pod koniec sierpnia, spowodował przesunięcie w kierunku północnym głównych sił 9 DP, dla zapewnienia osłony ewentualnego działania 27 Dywizji Piechoty (dowódca gen. bryg. [[Juliusz Drapella|Drapella]]) po osi [[Skarszewy]] – [[Starogard Gdański|Starogard]] – [[Gdańsk]]. Telegram z [[Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego (1939)|Naczelnego Dowództwa]], wysłany w dniu 1 września 1939 o godz. 8.50 (data odbioru rozkazu nie jest znana), oddawał do dyspozycji dowódcy armii 27 DP.

 

 

[[Sztab]]

* szef służby kolejnictwa – mjr w st. sp. Michał Galiński (szef Wydziału Wojskowego Dyrekcji Kolejowej w Bydgoszczy)

 

[[Plik:Armia pomorze 1939.png|255px|right]]

{{Galeria

[[Plik:43 esk obs.png|240px|right]]

[[Plik:46 esk obs.png|240px|right]]

Dowództwo armii mieściło się w jednym z fortów w dzielnicy Torunia – [[Podgórz (Toruń)|Podgórz]].

 

Dwukrotnie, 7 i 8 września, spotkali się generałowie Kutrzeba i Bortnowski w rejonie [[Kutno|Kutna]]<ref>J. Kirchmayer ''Pamiętniki'' str. 491 – ''...Przejechaliśmy przez zbombardowane Kutno i dojechaliśmy do wskazanej wsi. Przed podjazdem do pięknego dworu zastaliśmy gospodarzy i jakiegoś oficera ze sztabu armii „Poznań”''</ref>. Tam zapadła decyzja o podporządkowaniu armii „Pomorze” dowództwu gen. Kutrzeby<ref>J. Kirchmayer ''Pamiętniki'' str.491 – (gen. Bortnowski do gen. Kutrzeby): ''Jestem młodszy od ciebie, podporządkowuję się tobie''</ref>. W dniu 9 września nastąpiło natarcie armii „Poznań” w kierunku na [[Stryków]]. Rozpoczęła się największa bitwa [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] zwana [[Bitwa nad Bzurą|bitwą nad Bzurą]]. W tym czasie na odcinku Armii „Pomorze”, w rejonie Włocławka i Brześcia Kujawskiego, nieprzyjaciel wprowadził do działania wojska w sile jednej dywizji piechoty, która spychała 27 DP na południe. Armia „Pomorze” przeszła do działań zaczepnych 14 września o godz. 8, na kierunku [[Łowicz]] – [[Skierniewice]]. W ciężkich walkach 16 DP udało się sforsować Bzurę i wejść kilka kilometrów w głąb pozycji nieprzyjaciela. Kontrowersyjny rozkaz gen. Bortnowskiego zatrzymał natarcie, a następnie nakazał wycofanie ze zdobytych pozycji. W kolejnych dniach, do 18 września, oddziały usiłowały przerwać okrążenie i przebijać się do Warszawy przez [[Puszcza Kampinoska|Puszczę Kampinoską]].

 

: 1 września

Nieprzyjaciel usiłował otworzyć sobie drogę do Prus Wschodnich, atakując oba wyloty kolejowej magistrali tranzytowej pod Tczewem i w rejonie Chojnic. Niemcy usiłowali uchwycić mosty na Wiśle w Tczewie. Polscy saperzy wysadzili je w powietrze. Równocześnie z Pomorza Niemieckiego na skrzydle północnym ugrupowania korpus pancerny uderzył na Chojnice i dalej w kierunku na Tucholę. Na skrzydle południowym wyszło natarcie piechoty na Sępolno-Więcbork i dalej na Bydgoszcz{{odn|Stachiewicz|1998|s=468}}. Uderzenia te zepchnęły ze stanowisk obronnych Pomorską Brygadę Kawalerii i 9 Dywizje Piechoty zagrażając 27 Dywizji Piechoty, która z rejonu Lasów Tucholskich odchodziła w kierunku na Bydgoszcz. W godzinach przedwieczornych niemiecka 3 Dywizja Pancerna zdobyła nie uszkodzony most na Brdzie, przeprawia się przez rzekę i wyszła na tyły ugrupowania polskiego. Nocne przeciwuderzenia polskie nie dało oczekiwanego rezultatu i most pozostał w rękach niemieckich{{odn|Stachiewicz|1998|s=469}}.

* 3 pododdziałami pancernymi, w tym samodzielną kompanią czołgów rozpoznawczych (13 czołgów [[TK-3]]), szwadronem czołgów rozpoznawczych (dziewięć czołgów TK-3 i cztery czołgi [[TKS]] uzbrojone w [[Karabin maszynowy wz. 38FK|20 mm nkm wz. 1938 FK]]) i szwadronem samochodów pancernych typ A nr 81 (8 wozów [[Samochód pancerny wz. 34|wz. 1934-II]]),

* 5 eskadrami lotniczymi, w tym dwiema myśliwskimi (22 samoloty [[PZL P.11]]c), dwiema towarzyszącymi (14 samolotów [[Lublin R.XIII|Lublin R.XIIID]]) i jedną rozpoznawczą (10 samolotów [[PZL.23 Karaś|PZL.23B Karaś]]), a ponadto dwoma plutonami łącznikowymi (6 samolotów [[RWD-8]])<ref>Tadeusz Jurga, ''Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny ...'', s. 185.</ref>.

 

== Przypisy ==