Oblężenie Orleanu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
MBi (dyskusja | edycje)
→‎Tło konfliktu: wikizacja, poprawa linków, drobne redakcyjne
Linia 26:
 
== Tło konfliktu ==
Od czasu normańskiego podboju z [[1066]] r. Anglia poświęcała coraz więcej uwagi sprawom kontynentu, zwłaszcza francuskim. Sprawy te stały się niejako priorytetowe w [[1154]] r., kiedy tron objął [[Henryk II Plantagenet]], posiadacz licznych włości na kontynencie - [[Andegawenia|Andegawenii]], [[Normandia (kraina historyczna)|Normandii]] czy też [[Akwitania|Akwitanii]]. Swoje wpływy roztaczał również na [[Tuluza|Tuluzę]] i [[Bretania|Bretanię]]. Potężne imperium Plantagenetów stanowiło śmiertelne zagrożenie dla francuskiej monarchii Kapetyngów, którzy wytrwale dążyli do usunięcia Plantagenetów z Francji. Udało się to na początku XIII w., kiedy w wyniku działań [[Filip II August|Filipa II Augusta]] posiadłości angielskie na kontynencie zostały ograniczone do [[Gujenna|Gujenny]]. 100 lat później do tej rywalizacji doszła kwestia sukcesji francuskiego tronu po wymarciu głównej linii Kapetyngów. Pretensje zgłosił Kapetyng po kądzieli, król [[Edward III]] (pradziadek Henryka). Francuscy parowie odrzucili jednak jego kandydaturę i wybrali królem [[Filip VI Walezjusz|Filipa de Valois]], z bocznej linii Kapetyngów. Edward nie pogodził się z tym i w [[1337]] r. ogłosił się królem Francji rozpoczynając tzw. [[wojna stuletnia|wojnę stuletnią]]. Po początkowych sukcesach Anglików (zwycięstwa pod [[Bitwa pod Crécy|Crécy]] i [[Bitwa pod Poitiers (1356)|Poitiers]]) przyszedł czas na sukcesy Francuzów, którzy ponownie ograniczyli angielskie posiadłości na kontynencie.
 
W chwili objęcia tronu przez Henryka od kilkudziesięciu lat utrzymywał się chwiejny rozejm między Anglią a Francją. Henryk był jednak zdecydowany wznowić działania wojenne. Sprzyjały temu wewnętrzne zawirowania we Francji. Król [[Karol VI Szalony|Karol VI]] był chory umysłowo, a jego najbliższe otoczenie rywalizowało w walce o władzę. W toku tej walki wykształciły się dwa stronnictwa, na czele których stali królewski brat [[Ludwik Orleański|książę Orleanu]] i królewski stryj [[Filip II Śmiały|Filip Burgundzki]] (po jego śmierci w [[1404]] r. jego syn [[Jan bez Trwogi]]). Sytuację zaogniło zamordowanie księcia Orleanu w [[1407]] r. na polecenie Burgundczyka. Nowy [[Charles d'Orléans|książę Orleanu]] sprzymierzył się z potężnym hrabią d'Armagnac, od którego pochodzi nazwa stronnictwa - [[Armaniacy]] (ich konkurenci to Burgundczycy). Działania Armaniaków i Burgundczyków pogrążały Francję w wojnie domowej i stwarzały Henrykowi wymarzoną okazję do realizacji swoich planów.
 
W 1415 roku Henryk wylądował we Francji i [[Bitwa pod Azincourt|pobił pod Azincourt]] feudalne rycerstwo konetabla. Zwycięstwo to sprawiło, że Henryk V otworzył sobie drogę na [[Paryż]]. Wkrótce Francuzi podpisali układ w [[Troyes]], na mocy którego król Anglii poślubić miał córkę króla Francji i zostać dziedzicem korony. Niespodziewanie jednak Henryk V zmarł w 1422 roku na [[dyzenteria|dyzenterię]]. Dziedzicem tronu Anglii został jego syn - Henryk VI, Który jednak był dzieckiem. Wykorzystując tę sytuację władzę przejął, za namową Armianiaków<ref>Ich ostoją był Orlean</ref>, [[Delfin]] (późniejszy [[Karol VII Walezjusz|Karol VII]]), syn ostatniego króla Francji.
 
=== Położenie ===
[[Orlean]] jest położony w [[Dolina nad Loarą|Dolinie nad Loarą]] w północnośrodkowej Francji. W czasie oblężenia byłobył najdalej na północ wysuniętym miastem francuskim lojalnym wobec domu Walezjuszów. Anglicy i ich sprzymierzeńcy [[Burgundia|Burgundczycy]] okupowali całą północną Francję, w tym Paryż. Panujący nad Loarą 30-tysięczny Orlean był ostatnią przeszkodą przed inwazją na południe i wschód.
 
=== Armaniacy ===