Fizylierzy (XVII wiek): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
merytoryczno-redakcyjne
dr. redakcyjne /z odsyłaczem/
Linia 9:
== Wyposażenie ==
Oprócz flint uzbrojeniem fizylierów były również [[tasak (broń)|tasaki]] o długości od 60–75 cm, natomiast ich oficerowie wyposażeni byli w [[pałasz (broń)|pałasz]], [[szabla|szablę]] lub [[szpada|szpadę]] długości 90–100 cm oraz [[pistolet skałkowy]]. Rodzajem umundurowania nie różnili się zasadniczo od głównej masy piechoty poza niekiedy używanym niższym kaszkietem typu grenadierskiego z czołową blachą (np. w armii angielskiej, rosyjskiej, pruskiej), zamiast używanegona zwykleogół używanego trójkątnego kapelusza piechoty<ref>Por. Gerhard Förster, Peter Hoch, Reinhold Müller: ''Uniformen europäischer Armeen''. Berlin: Militärverlag der DDR, 1987.</ref>.
 
== W armiach europejskich ==
Wzorzec ten przejmowały wojska sąsiadów Francji i inne armie europejskie. Początkowo fizylierów przydzielano w niewielkiej liczbie do kompanii muszkieterskich, by następnie wyodrębniać je jako lżejsze kompanie pułków pieszych. W drugiej połowie XVIII wieku w [[Królestwo Prus|Prusach]] fizylierami nazywano lekką piechotę, zorganizowaną w samodzielne [[batalion]]y, jednakże od końca tego stulecia do połowy XIX wieku nazwą tą w państwach europejskich określano większość piechoty. W XIX w. w każdym batalionie za fizylierskie uważano wszystkie [[kompania|kompanie]] – tzw. centralne, z wyjątkiem dwóch wyborczych ([[grenadier]]ów i [[woltyżer]]ów). Później określenie to pojawia się sporadycznie, zmieniając też nieco swe znaczenie.
 
'''W Polsce''' XVIII wieku dysponującej typowymi fizylierskimi jednostkami pieszymi, regimentem fizylierskim nazwany również został pułk piechoty artylerii [[Korona Królestwa Polskiego|koronnej]], przeznaczony do zapewnienia eskorty dział i zaszeregowany do tej broni<ref>''Mała encyklopedia wojskowa'', dz. cyt.</ref>. Za panowania [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta]] zaliczony do piechoty i od 1776 przekształcony w liniowy 5 regiment fizylierów armii koronnej stacjonujący w [[Białystok|Białymstoku]], uczestniczył m.in. w bitwach [[bitwa pod Zieleńcami|pod Zieleńcami]], [[bitwa pod Dubienką (1792)|Dubienką]], [[bitwa pod Maciejowicami|Maciejowicami]], w [[obrona Pragi|obronie Pragi]]<ref>''Encyklopedia wojskowa'' (1932), dz. cyt.</ref>.
{{osobny artykuł|5 Regiment Fizylierów Artylerii Koronnej}}
W okresie [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]] (1807–1815) fizylierzy stanowili lżej uzbrojone kompanie pułków piechoty<ref>[[Włodzimierz Kwaśniewicz]]: ''1000 słów o dawnej broni palnej''. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1987, s. 56.</ref>.
Linia 20:
== Uwagi ==
{{Uwagi}}
{{Wikisłownik|fizylier}}
== Przypisy ==
{{Przypisy}}