Północ, północny zachód: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 118:
 
[[Plik:North by Northwest movie trailer screenshot (23).jpg|mały|left|Cary Grant i Eva Marie Saint w jednej ze scen filmu]]
W styczniu i lutym 1959 reżyser odbył rozmowy z przedstawicielami [[Production Code Administration]], którzy mieli zastrzeżenia do orientacji seksualnej Leonarda, wzmianki Thornhilla o kilku rozwodach oraz sceny kończącej film, w której mężczyzna wciąga Kendall do łóżka w przedziale pociągu, by się z nią kochać{{odn|McGilligan|2005|s=719}}. Poddano ją ponownemu montażowi z przerobionym dialogiem zaproponowanym przez Geoffreya Shurlocka, w którym zasugerowano, że dwójka głównych bohaterów jest już małżeństwem{{odn|McGilligan|2005|s=719}}{{odn|Krohn|2000|s=216}}. Kwestię tę dodano w lutym, a w opinii Billa Krohna „została ona dograna na [[Zbliżenie|zbliżeniu]] Evy ze sceny w stołówce, a tło usunięto”{{odn|McGilligan|2005|s=719}}. Wątpliwości urzędników wzbudził także fragment dialogu wypowiadany przez Kendall, wyznającej, że nigdy nie kocha się z pustym żołądkiem{{odn|McGilligan|2005|s=719}}. Na etapie postprodukcji tekst zmieniono na „nigdy nie rozmawiam o miłości z pustym żołądkiem”{{odn|McDevitt|Juan|2009|s=295}}, lecz zze uwagiwzględu na ograniczenia budżetowe, sceny nie nagrano ponownie, a jedynie podłożono [[dubbing]]{{odn|McGilligan|2005|s=719}}. Reżyser, chcąc zachować charakterystyczne dla siebie aluzje seksualne, pod koniec marca nakazał drugiej ekipie zrealizowanie krótkiego ujęcia przedstawiającego wjazd pociągu do tunelu, którego nie uwzględniono w scenariuszu Lehmana i nie przedstawiono do zatwierdzenia urzędnikom Production Code Administration{{odn|McGilligan|2005|s=719–720}}. Krohn napisał, że była to „najbardziej sugestywna metafora aktu seksualnego, jaką kiedykolwiek udało się przemycić przed cenzurą”{{odn|McGilligan|2005|s=720}}. 29 kwietnia Siegel zarządził pokaz obrazu dla całego zarządu. Kierownictwo MGM uznało, że ostateczna wersja filmu jest za długa. Polecono Hitchcockowi usunięcie sceny rozmowy pomiędzy Thornhillem a Kendall w lesie, mającej miejsce po fałszywej strzelaninie w kawiarni na Mount Rushmore{{odn|McGilligan|2005|s=721}}. Po konsultacji ze swoim prawnikiem reżyser odmówił, zdając sobie sprawę z warunków umowy, dających mu pełną kontrolę nad każdym aspektem powstawania obrazu{{odn|Ackroyd|2017|s=234}}{{odn|McGilligan|2005|s=721}}.
 
Za sugestią [[Kenneth MacKenna|Kennetha MacKenny]] zmieniono tytuł filmu z ''W kierunku północno-zachodnim'' na ''Północ, północny zachód''{{odn|Eliot|2009|s=317}} (będący aluzją do słów wypowiedzianych przez [[Hamlet]]a w sztuce [[William Shakespeare|Williama Szekspira]]){{#tag:ref|Hitchcock w czasach nauki u jezuitów czytał i uczył się ''Hamleta'' na pamięć. Często też poszukiwał u Szekspira tytułów dla swoich filmów (przykładem tego są ''[[Bogaci i dziwni]]''; 1931) i licznych odniesień (jeden z bohaterów ''[[Człowiek, który wiedział za dużo (film 1934)|Człowieka, który wiedział za dużo]]''; 1934, cytuje Barda). Reżyser nosił się także z zamiarem ekranizacji ''Hamleta'' z Grantem w roli tytułowej{{odn|McGilligan|2005|s=720}}.|group="uwaga"}}{{odn|Loska|2006|s=14}}{{odn|Morecambe|Sterling|2001|s=231}}. Jeszcze w trakcie pisania scenariusza Hitchcock i Lehman testowali inne tytuły, między innymi ''Breathless''{{odn|Spoto|1983|s=402}}. Robocza wersja brzmiała ''In a Northerly Direction''{{odn|McGilligan|2005|s=720}}{{odn|Eliot|2009|s=317}}. W ocenie McGilligana roboczy tytuł nikomu się nie podobał, a ''Północ, północny zachód'' miał zasugerować Hitchcock, lecz członkowie komisji do spraw tytułów byli podzieleni co do jego zasadności{{odn|McGilligan|2005|s=720}}.
Linia 284:
Sekwencja z atakującym samolotem na otwartym polu uznawana jest za jeden z najbardziej pamiętnych momentów z całego filmu{{odn|McGilligan|2005|s=717}}{{odn|Kapsis|1992|s=56}} i klasyczny przykład suspensu{{odn|Loska|2006|s=54}}. Była ona główną inspiracją dla sceny ataku helikoptera w drugim oficjalnym filmie o przygodach Jamesa Bonda ''[[Pozdrowienia z Rosji (film)|Pozdrowienia z Rosji]]'' (1963, reż. [[Terence Young]]){{r|s}}. Obraz Hitchcocka często określany jest mianem pierwszego filmu o przygodach Jamesa Bonda{{r|aa}}. W rozmowie z [[François Truffaut]]em z 1965 reżyser przyznał: „Kiedy uzmysłowiłem sobie, że James Bond i jego naśladowcy jeszcze tylko bardziej udziwniają w istocie moje i tak już dziwne [[Film przygodowy|filmy przygodowe]], takie jak ''Północ, północny zachód'', pomyślałem, że nie ma sensu, abym z nimi rywalizował”{{odn|Ackroyd|2017|s=283}}. Szyty na miarę u krawców przy [[Savile Row]] wełniany garnitur Granta, koloru szarego, przeszedł do [[Historia filmu|historii filmu]] jako jeden z najbardziej kultowych{{r|z}}. Tytuł obrazu był inspiracją do nazwy festiwalu muzycznego [[South by Southwest]], odbywającego się corocznie w [[Austin]] od 1987. Pomysłodawcą był Louis Black, współzałożyciel i redaktor „[[The Austin Chronicle]]”{{r|r}}.
 
W 1995 [[National Film Preservation Board]] uznało film ''Północ, północny zachód'' za „kulturowo historyczny lub estetycznie znaczący” i wybranywytypowany do zachowaniakonserwacji w [[National Film Registry]] przez [[Biblioteka Kongresu|Bibliotekę Kongresu]]{{r|p}}. [[American Film Institute]] kilkukrotnie doceniał obraz Hitchcocka. W 1998 sklasyfikował go na 40. miejscu w opublikowanym przez siebie rankingu „[[Lista stu najlepszych amerykańskich filmów według AFI|stu najlepszych amerykańskich filmów]]”{{odn|McGilligan|2005|s=932}}, natomiast w 2007 na 55. lokacie{{r|n}}. Rok później AFI uznał ''Północ, północny zachód'' za 7. „[[AFI 10 Top 10|najlepszy kryminał]]”{{r|m}} oraz wymienił go w gronie „[[AFI’s 100 Years…100 Thrills|100 najbardziej trzymających w napięciu amerykańskich filmów]]” (4. miejsce){{odn|McGilligan|2005|s=932}}. W 1999 magazyn „[[Entertainment Weekly]]” sklasyfikował ''Północ, północny zachód'' na 44. lokacie w przygotowanym przez siebie zestawieniu „100 najlepszych filmów wszech czasów”{{r|t}}. W 2005 scenariusz Lehmana został uznany przez Amerykańską Gildię Scenarzystów za jeden ze „101 najlepszych, jakie kiedykolwiek napisano” (21. pozycja){{r|o}}. Trzy lata później brytyjski magazyn branżowy „[[Empire (magazyn)|Empire]]”, na podstawie 10 tys. głosów czytelników, ocen 150 [[hollywood]]zkich twórców filmowych i 50 krytyków, opracował ranking „500 najlepszych filmów wszech czasów”, w którym ''Północ, północny zachód'' zajął 98. pozycję{{r|ac}}.
 
W trzecim odcinku (pod tytułem „The Deadly Assassin” z 1976) [[Lista odcinków serialu Doktor Who#Sezon 14 (1976-77)|14. sezonu]] serialu [[Film fantastycznonaukowy|science fiction]] ''[[Doktor Who]]'' złożono hołd filmowi Hitchcocka. Gdy tytułowy [[Doktor (Doktor Who)|Doktor]] zostaje fałszywie oskarżony o morderstwo o podłożu politycznym, zostaje zaatakowany z [[dwupłat]]owca pilotowanego przez jednego z popleczników wroga{{r|w}}. Nawiązania do sekwencji z samolotem są widoczne także w [[Komediodramat|komediodramacie]] ''[[Arizona Dream]]'' (1993, reż. [[Emir Kusturica]]), gdzie jeden z bohaterów ([[Vincent Gallo]]) odgrywa słynną scenę{{r|ad}}.