Czechowice-Dziedzice: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Do XIX wieku: linki zewnętrzne
Linia 256:
Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie [[Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis]] ([[język polski|pol.]] ''Księga uposażeń [[Archidiecezja wrocławska|biskupstwa wrocławskiego]]''), spisanej za czasów biskupa [[Henryk z Wierzbna (zm. 1319)|Henryka z Wierzbna]] ok. 1305 w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia [[Dziesięcina|dziesięciny]] biskupstwu we [[Wrocław]]iu jako dwie osady{{odn|Panic|2010|s=296}}<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.dokumentyslaska.pl/cds%2014/liber.html| tytuł = Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (online)| data dostępu = 2013-07-22 | praca = www.dokumentyslaska.pl}}</ref><ref>{{cytuj książkę | autor = H. Markgraf| autor2 = J. W. Schulte| tytuł = Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis| wydawca = Josef Max & Comp.| miejsce = Breslau| rok = 1889| url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=19747&from=publication}}</ref>:
{{cytat|Item in Chothowitz theutonico fertones<br />Item in Chothowitz polonico decima more polonico, valet I) marcam}}
Dwie nazwy oznaczają funkcjonowanie tych dwóch osad na [[Prawo Polski protofeudalnej|prawie polskim]] (''iure polonico'') i niemieckim (''iure theuthonico''). Wiązało się to z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]] wielką akcją osadniczą (tzw. łanowo-czynszową), zakładania nowych wsi i przenoszenia starych wsi na nowe prawo. Przenoszenie wsi z prawa polskiego na prawo niemieckie było też dość powszechną praktyką w całej Polsce w późnym średniowieczu. Czechowice niemieckie musiały powstać na pniu starszych Czechowic (''polskich'') a także głównie w oparciu o jej starszą ludność polską, na co wskazuje brak śladów prób wprowadzenia niemieckich elementów nazewniczych{{odn|Panic|2010|s=401}}, tak więc przymiotnik ''niemiecki'' odnosił się raczej do lokacji tej wioski na [[prawo magdeburskie|prawie niemieckim]] i sposobu płacenia przez jej mieszkańców [[dziesięcina|dziesięcin]]{{odn|Panic|2010|s=402}}. ''Czechowice niemieckie'' miały obowiązek opłacać podatek w [[wiardunek|wiardunku]], a ''Czechowice polskie'' miały dostarczać dziesięcinę snopową<ref>{{cytuj pismo | nazwisko = Maroń| imię = Franciszek| autor link = Franciszek Maroń| tytuł = Rozwój sieci parafialnej w diecezji katowickiej aż do końca XV wieku| czasopismo = Rozwój sieci parafialnej w diecezji katowickiej aż do końca XV wieku| adres czasopisma = http://www.wtl.us.edu.pl/e107_plugins/wtl_ssht/index.php| url = http://www.wtl.us.edu.pl/e107_plugins/wtl_ssht/index.php?numer=2&str=101-167| strony = 101-167| rok = 1969}}</ref>. Nie ulega wątpliwości, że Czechowice powstały na długo przed pierwszą wzmianką, gdyż jej mieszkańcy byli już w stanie płacić dziesięcinę wysokości dwóch [[Grzywna (jednostka miar)|grzywien]]{{odn|Panic|2010|s=402}}.
 
W źródłach historycznych z XV wieku pojawiają się informacje o 3 wioskach znajdujących się na obecnym obszarze miasta: ''Czechowicach'', ''[[Dziedzice (Czechowice-Dziedzice)|Dziedzicach]]'' i ''[[Żebracz]]y'' (obecnie północno-wschodniej dzielnicy miasta). Pierwsze wzmianki w [[dokument]]ach pochodzą z 1430 w przypadku Czechowic (jako Czechowice, a nie Chatowice), z 1443 w przypadku Żebraczy{{odn|Panic|2011|s=307}} i z 1465 w przypadku Dziedzic.