Styl potoczny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
+ inne znaczenia
Linia 1:
{{Inne znaczenia|pewnej odmiany stylistycznej języka|[[język wernakularny]] – substandardowa odmiana języka, język pozbawiony formy literackiej}}
'''Styl potoczny''' – [[styl (językoznawstwo)|styl funkcjonalny]] mowy stosowany przede wszystkim dla celów komunikatywnych, używany powszechnie do swobodnych [[komunikacja językowa|kontaktów językowych]]{{odn|Bańko|2006|s=84}}, opozycyjny wobec języka książkowego{{r|Słownik języka polskiego}}. Stanowi formę języka zauważalnie nacechowaną pod względem ekspresywnym i emocjonalnym, niespecjalistyczną i antropocentryczną; charakteryzuje się gęstym występowaniem [[związek frazeologiczny|związków frazeologicznych]], wyrazistą strukturą słowotwórczą wyrazów i ich konkretnością. W stylu potocznym występują liczne elementy językowe oceniające rzeczywistość ujemnie; cechuje się on szybko zmieniającą się [[słownictwo|leksyką]], w której duży udział mają wyrażenia o pochodzeniu [[socjolekt|środowiskowym]] i [[język obcy|obcym]]. Styl ten nie wykazuje istotnej odrębności fonetycznej względem innych form języka. Obserwuje się w nim wiele skrótów oraz tzw. potok składniowy{{odn|Kwiek-Osiowska|1992|s=101–103}}, czyli tendencję do luźnego, niepełnego porządkowania wyrazów pod względem logiczno-syntaktycznym.
 
Posługiwanie się mową potoczną nie oznacza z definicji odejścia od zasad [[język standardowy|języka standardowego]] – oprócz funkcjonujących w języku codziennym elementów nienormatywnych, można wyróżnić środki językowe mające charakter potoczny, ale wciąż mieszczące się w obrębie standardu, normy potocznej{{r|books.google-8vYsAQAAIAAJ-s208-233}}. Pojęcia takie jak formalny, nieformalny, potoczny czy kolokwialny odnoszą się bardziej do kwestii stylu i [[rejestr (językoznawstwo)|rejestru]], aniżeli do dychotomii między językiem standardowym a niestandardowym, występującej m.in. na poziomie zróżnicowania [[dialekt]]alnego{{r|Trudgill Peter1999-s117-128}}. W pewnych kontekstach i konwencjachkoncepcjach nazewniczychstratyfikacyjnych termin „potoczny” bywa jednak również traktowany jako równoznaczny z określeniem „[[język wernakularny|niestandardowy]]”, wówczas jest on wiązany z [[dialektyzm]]ami czy też innymi elementami występującymi poza ramy standardu{{r|Roger D Hawkins Richard Towell2010}}{{odn|Hoffmannová|2017}}.
 
Potoczna polszczyzna jest określana w literaturze jako swobodniejsza forma [[język literacki|języka literackiego]]{{r|books.google-PT7UAAAAMAAJ-s109}}. Jej kształt [[preskryptywizm (językoznawstwo)|normatywny]], jako ogólnonarodowej mowy swobodnej, nieoficjalnej, podlega regulacji w dniu ramach [[norma językowa#Podział norm językowych|normy użytkowej]] (potocznej){{r|Mackiewicz Łukasz2011|Mackiewicz Łukasz2018-s15}}.
 
== Zobacz też ==
Linia 10 ⟶ 11:
* [[kolokwializm]]
* [[język ogólny]]
* [[język wernakularny]]
* [[styl artystyczny]]
* [[styl naukowy]]