Gruzja: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Zobacz też: +wikisłownik |
m drobne redakcyjne, drobne techniczne |
||
Linia 71:
|wikisłownik =
}}
'''Gruzja''' ([[język gruziński|gruz.]]
Gruzja jest członkiem [[Rada Europy|Rady Europy]], [[Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie|Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie]], [[GUAM]], [[Organizacja Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego|Organizacji Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego]] i [[Eurocontrol]]. Od 2014 Gruzja jest krajem stowarzyszonym z [[Unia Europejska|Unią Europejską]], a od 2016 jest członkiem strefy wolnego handlu z Unią Europejską<ref>[http://www.europarl.europa.eu/EPRS/EPRS-AaG-542175-EU-Georgia-Association-Agreement-PL.pdf Układ o stowarzyszeniu między UE a Gruzją], [[Parlament Europejski]], 5/12/2014</ref>.
Linia 112:
Rząd usiłuje wyplenić korupcję i prowadzi reformy gospodarcze przy wsparciu [[Międzynarodowy Fundusz Walutowy|MFW]] i [[Bank Światowy|Banku Światowego]]. Rząd zdołał przywrócić kontrolę nad zbuntowaną prowincją [[Adżaria|Adżarii]], jednak [[Abchazja]] i [[Osetia Południowa|Południowa Osetia]] nadal znajdują się ''de facto'' pod kontrolą Rosji i separatystów, stanowiąc [[państwa nieuznawane]], a 230 tysięcy uchodźców nie może powrócić do swoich domów.
[[Plik:Georgia, Tbilisi - Rose Revolution (2003).jpg|thumb|right|280px|[[Rewolucja róż]],
W październiku 2007, były minister obrony, [[Irakli Okruaszwili]], oskarżył prezydenta Micheila Saakaszwili o korupcję i niekompetencje, planowanie zabójstwa [[Badri Patarkaciszwili|Badri Patarkaciszwilego]], bogatego biznesmena, a także ukrywanie prawdziwego powodu śmierci [[Zurab Żwania|Zuraba Żwanii]]. Zarzuty te doprowadziły do jego aresztowania, lecz po wpłaceniu 6 milionów dolarów amerykańskich, został zwolniony i wyjechał do Niemiec, gdzie uzyskał [[Azyl|azyl polityczny]]. Po aresztowaniu Okruaszwili wycofał zarzuty wobec prezydenta, lecz wznowił je po zwolnieniu go i emigracji. Na początku listopada 2007 roku opozycja rozpoczęła protesty przeciwko rządom prezydenta Saakaszwilego, oskarżając go o wprowadzenie rządów autorytarnych i domagając się jego ustąpienia i rozpisania nowych wyborów. 7 listopada 2007 roku prezydent wprowadził stan wyjątkowy na terenie całej Gruzji na okres 15 dni<ref>[http://www.tvn24.pl/-1,1527620,wiadomosc.html tvn24.pl Stan wyjątkowy w całej Gruzji] tvn24.pl [dostęp 21-05-2010].</ref>, a następnego dnia rozpisał przedterminowe wybory prezydenckie na 5 stycznia 2008 roku. W wystąpieniu telewizyjnym uzasadnił jego wprowadzenie tym, że „istnieje niebezpieczeństwo niepokojów”. Saakaszwili oskarżył też Rosję o podsycanie niepokojów, zapowiadając jednocześnie wyrzucenie kilku rosyjskich dyplomatów. 13 listopada 2007 Rosja poinformowała, iż formalnie zakończyła swoją obecność wojskową w Gruzji<ref name="Gruzja 13 listopada">{{cytuj książkę|tytuł=Rosja: nasze wojska wychodzą z Gruzji|url=http://wiadomosci.wp.pl/wiadomosc.html?kat=1356&wid=9390071|data=13.11.2007}}</ref>, zamykając ostatnią bazę wojskową w tym kraju (dotyczy to baz założonych w latach 90. XX w. po obaleniu prezydenta Zwiada Gamsachurdii). Nie zakończyło to jednak ponad 200-letniej<ref name="Gruzja 13 listopada" /> obecności wojskowej Rosji na terytorium Gruzji. W dalszym ciągu wojska rosyjskie kontrolują [[Państwa nieuznawane|państwo nieuznawane]] w Abchazji i Osetii Południowej stacjonując tam na mocy podpisanych z Abchazją i Południową Osetią 17 września 2008 roku układów o przyjaźni, współpracy i pomocy wzajemnej. W 2008 roku Gruzja wraz z Ukrainą rozpoczęła stanowcze działania mające na celu dołączenie do [[NATO]]. Zwolennikami rozszerzenia paktu o te państwa są między innymi [[Stany Zjednoczone|USA]] i [[Polska]]. Przeciwna jest zaś [[Rosja]] (argumentuje to zwiększeniem zagrożenia dla swoich granic), sceptyczne pozostają państwa „Starej Europy”, takie jak [[Francja]] i [[Niemcy]]. Na szczycie [[NATO]] w Bukareszcie 3 kwietnia 2008 roku, Gruzja otrzymała zapewnienie, że na pewno w przyszłości przystąpi do paktu po spełnieniu wymaganych warunków.
Linia 222:
== Sztuka ==
{{osobny artykuł|Sztuka Gruzji}}
Najdawniejsze zabytki sztuki narodów zamieszkujących obszar dzisiejszej Gruzji pochodzą z czasów przedhistorycznych. Odkryto zabytki kultury materialnej z czasów [[paleolit]]u i [[neolit]]u. Zabytki z [[Epoka brązu|epoki brązu]] świadczą już o wysokiej kulturze dawnych mieszkańców. W [[kurhan]]ach znaleziono m.in. bogato zdobione srebrne naczynia. Styl zabytków wskazuje na wpływy kultury [[Urartu]].
|