Szpeciele: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne |
|||
Linia 1:
{{Zwierzę infobox
|nazwa zwyczajowa
|nazwa łacińska
|TSN
|zoolog
|okres istnienia
|grafika
|opis grafiki
|typ
|podtyp
|gromada
|podgromada
|rząd
|podrząd
|infrarząd
|nadrodzina
|synonimy
|wikispecies
|commons
}}
[[Plik:FreeImagefromCSIROEnto AustralianInsectCommonNames Abacarus-hystrix.jpg|thumb|left|140px
[[Plik:Phyllocoptes eupadi DK9 (2).jpg|mały|240px|Galasy na liściu [[czeremcha (rosślina)|czeremchy]] wywołane przez ''[[Phyllocoptes eupadi]]'']]
[[Plik:Phyllocoptes populi 1 beentree.jpg|mały|240px|Deformacje liścia spowodowane przez ''[[Phyllocoptes populi]]'']]
'''Szpeciele''', '''obrzęki''' (Eriophyoidea) – nadrodzina roślinożernych [[roztocze (pajęczaki)|roztoczy]] charakteryzująca się obecnością dwóch par odnóży i odmiennym od pozostałych roztoczy wykształceniem narządów gębowych.
== Morfologia ==
Szpeciele są najmniejszymi roztoczami. Wielkość tych [[Pajęczaki|pajęczaków]] waha się w przedziale 0,08–0,30 mm. Ich ciało jest wrzecionowate, wydłużone, jasno ubarwione (zwykle białe lub słomkowo-kremowe){{r|Wilkaniec}}.
W przedniej części ciała występuje tarcza, narządy gębowe i odnóża. Narządy gębowe składają się z rostrum, pedipalp i sztylecików służących do nakłuwania roślin. Odwłok jest [[Metameria (biologia)|segmentowany]]{{r|Wilkaniec}}.
▲Szpeciele są najmniejszymi roztoczami. Wielkość tych [[Pajęczaki|pajęczaków]] waha się w przedziale 0,08–0,30 mm. Ich ciało jest wrzecionowate, wydłużone, jasno ubarwione (zwykle białe lub słomkowo-kremowe){{r|Wilkaniec}}.
▲W przedniej części ciała występuje tarcza, narządy gębowe i odnóża. Narządy gębowe składają się z rostrum, pedipalp i sztylecików służących do nakłuwania roślin. Odwłok jest [[Metameria (biologia)|segmentowany]]{{r|Wilkaniec}}.
▲We wszystkich stadiach rozwoju posiadają jedynie dwie pary odnóży.
== Znaczenie gospodarcze ==
Linia 37 ⟶ 36:
Szpeciele atakują przeważnie rośliny jednego lub kilku [[gatunek (biologia)|gatunków]] należących do tego samego [[rodzaj (biologia)|rodzaju]]. Polską nazwę zawdzięczają deformacjom i uszkodzeniom jakie wywołują na roślinach żywicielskich, takim jak np. [[galas]]y, przebarwienia, zawijanie krawędzi liści, nabrzmiewanie pąków, [[Czarcia miotła|czarcie miotły]].
Wiele gatunków szpecieli to [[wektor (medycyna)|wektory]] [[grzyby|grzybów]], [[wirusy|wirusów]] i [[
== Systematyka ==
Linia 48 ⟶ 47:
== Wybrane gatunki ==
* ''[[Abacarus hystrix]]''
* ''[[Abacarus acutatus]]''
* ''[[Aceria tulipae]]'' – [[przebarwiacz czosnkowy]]
Linia 55 ⟶ 54:
* ''[[Cecidophyopsis ribis]]'' – [[wielkopąkowiec porzeczkowy]]
* ''[[Epitrimerus piri]]'' – [[wzdymacz gruszowy]]
* ''[[Eriophyes laevis]]'' – [[kolbowiec olchowy]]<ref>{{Cytuj pismo
* ''[[Podskórnik gruszowy|Eriophyes piri]]'' – [[podskórnik gruszowy]]
* ''[[Różkowiec lipowy|Eriophyes tiliae]]'' – [[różkowiec lipowy]]
Linia 61 ⟶ 60:
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name="Wilkaniec">{{Cytuj książkę |
}}
|