Promieniowanie Czerenkowa: Różnice pomiędzy wersjami

Promieniowanie Czerenkowa można zaobserwować w [[reaktor jądrowy|reaktorach jądrowych]]. W wyniku reakcji zachodzących w reaktorze powstają wysokoenergetyczne, przenikliwe cząstki, które dostając się do wody będącej chłodziwem reaktora, powodują powstawanie promieniowania Czerenkowa. W rezultacie woda dookoła rdzenia świeci na niebiesko. W Polsce można to zjawisko obserwować w [[reaktor Maria|reaktorze Maria]] w podwarszawskim [[Świerk (Otwock)|Świerku]].

Czerenkow odkrył efekt świecenia szybko poruszających się cząstek naładowanych w materii w 1934 roku, pracując w laboratorium pod kierownictwem [[Siergiej Wawiłow|Wawiłowa]]. Dlatego w Rosji promieniowanie to nazywane jest promieniowaniem Czerenkowa-Wawiłowa. Trzy lata później [[Igor Tamm|Tamm]] i [[Ilja Frank|Frank]] wyjaśnili naturę tego promieniowania. Za odkrycie i wyjaśnienie tego efektu Czerenkow, Tamm i Frank otrzymali w roku [[1958]] [[Nagroda Nobla|nagrodę Nobla]] [[laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki|w dziedzinie fizyki]].

Gdy w dielektrycznym ośrodku porusza się cząstka mająca ładunek elektryczny, polaryzuje ona atomy znajdujące się blisko swojego toru poruszania się. Po jej przelocie powracają one do poprzednich stanów, wyświecając przy okazji [[kwant]] energii. Przy niskich prędkościach poruszania się cząstki, spolaryzowane atomy układają się symetrycznie względem niej i ich wypadkowe pole elektromagnetyczne się wygaszają.

Warunkiem powstania promieniowania Czerenkowa jest odpowiednia prędkość naładowanej cząstki. Musi być ona większa od prędkości fazowej światła w substancji, w której cząstka się porusza. Warunek ten wyraża wzór: