Wilhelm I (elektor Hesji-Kassel): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wipur (dyskusja | edycje)
różne poprawki
Wipur (dyskusja | edycje)
różne poprawki
Linia 48:
|wikicytaty =
}}
'''Wilhelm I, elektor Hesji-Kassel''' (ur. [[3 stycznia]] [[1743]] w [[Kassel]], zm. [[27 lutego]] [[1821]] tamże) – [[landgraf]] [[Hesja-Kassel|Hesji-Kassel]] Wilhelm IX od 1785 do 1803, kiedy to został księciem elektorem. W latach 1807-18131807–1813 [[Elektorat Hesji|elektorat Hesja-Kassel]] nie istniało samodzielne, lecz było włączone do [[Królestwo Westfalii|Królestwa Westfalii]]. W latach 1813–1821 znów istniało jako Elektoratelektorat.
 
== Dzieciństwo i młodość ==
Jego ojcem był [[landgraf]] [[Fryderyk II Heski]] (zm. 1785), a matką [[Maria Hanowerska (1722–1772)|Maria Hanowerska]], córka [[Jerzy III Hanowerski|Jerzego III, króla Wielkiej Brytanii]]. Młodość spędził w mieście [[Getynga]] i tamtejszym znakomitym uniwersytecie, a także w Danii.
 
Gdy Fryderyk Heski -, jego ojciec, przeszedł na [[katolicyzm]] (1749), dziadek Wilhelma [[Wilhelm VIII Heski]] starał się ograniczyć jego wpływ na społeczeństwo heskie. W 1754, zgodnie z dokumentami znanymi jako heskie akty asekuracyjne ([[Język niemiecki|niem.]] ''Assekurationsakte''), przekazał wnukowi Wilhelmowi [[hrabstwo Hanau-Münzenberg]], które po śmierci (w 1736) ostatniego rodzimego hrabiego, [[Johanna Reinharda III von Hanau]], należało do landgrafstwa [[Hesja-Kassel]], by było zarządzane niezależnie od landgrafstwa rządzonego przez katolickiego Fryderyka II.
 
Gdy Wilhelm VIII zmarł w 1760, Wilhelm (IX) sam rządził Hanau (samodzielnie dopiero od pełnoletniości, w 1764), a jego katolicki ojciec landgrafstwem. Z tych lat pochodzi miejscowość wypoczynkowa [[Wilhelmsbad]].
Linia 60:
Wilhelm IX jako landgraf Hesji-Kassel od 1785 był władcą w stylu [[Ancien régime|ancien régime'u]], sceptycznym wobec nowych prądów, jakie niosło ze sobą [[Oświecenie (epoka)|Oświecenie]]. Krytykowano go za prowadzenie tradycyjnego wynajmu heskich żołnierzy innym państwom i posiadanie metres.
 
Posiadał stopień feldmarszałka pruskiej armii. Gdy trwała [[wojna o sukcesję bawarską]] (1778-17791778–1779), brał udział w kampanii po stronie Prus. W roku 1792 brał udział w kampanii przeciw Francji rewolucyjnej. W 1795 negocjował pokój.
 
Wilhelm był jednym z najbogatszych niemieckich książąt swych czasów. Frankfurcki bankier [[Mayer Amschel Rothschild]] pomógł mu uratować majątek przed zakusami chciwego [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]].
 
Wilhelm nie przystąpił do pronapoleońskiego [[Związek Reński|Związku Reńskiego]], więc w roku [[1806]], gdy wybuchła wojna francusko-pruska, ogłosił neutralność. Napoleon i tak obsadził jego kraj swymi wojskami. Wilhelm udał się do [[Szlezwik]]u, a potem do Pragi. Terytoria Hesji-Darmstadt przejęło [[Królestwo Westfalii]], hrabstwo Hanau-Münzenberg było w latach 1806-18101806–1810 podległe francuskiej administracji wojskowej, a 1810-18131810–1813 należało do utworzonego przez Napoleona hrabstwa Frankfurtu.
 
Po klęsce Napoleona w 1813 [[Hesja-Kassel]] znów zaistniała. Wilhelm I starał się odwołać wszystkie bezprawne decyzje najeźdźcy. Między innymi znów nakazał żołnierzom i dworzanom nosić peruki. Niektórzy historycy upatrują w tym przyczyn rewolucji w 1830.
 
W [[Kassel]] kazał on powiększyć kompleks zamkowy [[Pałac Wilhelmshöhe|Wilhelmshöhe]] i zbudować posiadłość [[Löwenburg]]. Mieszkała tam jego ukochana [[Karoline von Schlotheim]], późniejsza hrabina [[Hessenstein]]. Do dziś istniejąca piramida w [[Stamfordscher Garten]] przypomina o wizycie landgrafa Wilhelma w 1787 klasztorze Haina w 1787.
 
== Potomstwo ==
1 września 1764 roku Wilhelm (IX) poślubił księżniczkę [[Wilhelmina Karolina Duńska|Wilhelminę Karolinę Duńską]] (1747-18201747–1820), córkę króla Danii i Norwegii [[Fryderyk V Oldenburg|Fryderyka V]]. Miał z nią czworo dzieci:
* [[Marie Friederike (Hessen-Kassel)|Marie Frederike]] (ur. 14 września 1768;, zm. 17 kwietnia 1839), poślubiona w latach 1794-1817 mit1794–1817 Księciuksięciu [[Alexius Friedrich Christian (Anhalt-Bernburg)|Alexisowi von Anhalt-Bernburg]],
* [[Karoline Amalie (Sachsen-Gotha-Altenburg)|Karoline Amalie]] (ur. 11 lipca 1771;, zm. 22 lutego 1848), poślubiona w 1802 Księciuksięciu [[August von Sachsen-Gotha-Altenburg|Augustowi von Sachsen-Gotha]],
* Friedrich (ur. 8 sierpnia 1772 w [[Hanau]];, zm. 20 lipca 1784 w [[Hanau]]tamże),
* [[Wilhelm II (elektor Hesji-Kassel)|Wilhelm II, elektor Hesji-Kassel]] (ur. 28 lipca 1777;, zm. 20 listopada 1847).
 
Wilhelm miał też metresy:
* Charlotte Christine Buissine (ur. 1749), 4czwórka dzieci:
** baronowie [[Heimrod]]
* [[Rosa Dorothea Ritter]], nobilitowana jako baronowa Lindenthal, 8ósemka dzieci:
** baronowie von Haynau
* [[Karoline von Schlotheim]], 10dziesiątka dzieci:
** hrabiowie von Hessenstein.
 
== Bibliografia ==
Linia 98:
|rozmiar = 50
|funkcja = [[Władcy Hesji|Landgraf Hesji-Kassel]]
|lata = [[1785]]-[[1803]]1785–1803
|następca = landgrafstwo podciągnietepodniesione do rangi elektoratu w 1803 roku
}}
{{Władca
|poprzednik = Elektorat Hesji-Kassel od 1803 roku
|grafika = Coat of arms of Hesse.svg
|rozmiar = 50
|funkcja = [[Władcy Hesji|Elektor Hesji-Kassel]]
|lata = [[1803]]-[[1807]]1803–1807
|następca = aneksja Hesji-kassel przez Królestwo Westfalii
}}
Linia 114:
|rozmiar = 50
|funkcja = [[Władcy Hesji|Elektor Hesji-Kassel]]
|lata = [[1813]]-[[1821]]1813–1821
|następca = [[Wilhelm II (elektor Hesji-Kassel)|Wilhelm II, elektor Hesji-Kassel]]
}}