Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Anulowanie wersji 55736300 autorstwa 95.155.71.125 (dyskusja) było dobrze
Znacznik: Anulowanie edycji
Wipur (dyskusja | edycje)
różne poprawki
Linia 1:
[[Plik:ICESCR-members.png|thumb|400px|Państwa- strony traktatu:
{{legenda|#008000|państwa, które ratyfikowały traktat}}
{{legenda|#00ff00|państwa, które podpisały, ale nie ratyfikowały traktatu}}
{{legenda|#b9b9b9|państwa, które nie podpisały traktatu}}]]
 
'''Międzynarodowy Paktpakt Praw Gospodarczych,praw Społecznychobywatelskich i Kulturalnychpolitycznych''' – jeden z dwóch [[Międzynarodowemiędzynarodowe Paktypakty Prawpraw Człowiekaczłowieka|Paktówpaktów Prawpraw Człowiekaczłowieka]], o których utworzeniustworzeniu zdecydowano już w roku 1947. Ze względu na głębokie rozbieżności co do zawartościjego Paktutekstu, dopiero w 1954 roku [[Komisja Praw Człowieka ONZ]] przekazała dokumenty [[Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych|Zgromadzeniu Ogólnemu]] [[OrganizacjaOrganizacji Narodów Zjednoczonych|Narodów Zjednoczonych]], teto zaś zakończyło pracęprace w roku 1966 i przyjęło jednomyślnie traktat 16 grudnia w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], razem z ''[[Międzynarodowy Paktpakt Prawpraw Obywatelskichobywatelskich i Politycznychpolitycznych|Międzynarodowym Paktempaktem Prawpraw Obywatelskichobywatelskich i Politycznychpolitycznych]]''. Oba Paktypakty weszły w życie 3 stycznia 1976.
 
Do 2010 Paktpakt ratyfikowało 160 państw<ref>{{cytuj stronę | url = http://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=IV-3&chapter=4&lang=en | tytuł = ''UN Treaty Collection'' - aktualny stan ratyfikacji Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych | język = en | opublikowany = treaties.un.org | data dostępu = 2010-05-15}}</ref>. Polska ratyfikowała Paktgo 3 marca 1977,; w stosunku do Polski wszedł on w życie 18 marca tegoż roku.
 
== Zawartość Paktu ==
'''Preambuła''' – zawiera motywy, jakimi kierowały się Państwa-Stronypaństwa strony przy zawieraniu Paktuumowy.
 
'''Część I''' (art. 1) – określa prawo narodów do samostanowienia, a także do swobody określania swego statusu politycznego i rozwoju gospodarczego, społecznego i kulturalnego, jak również korzystania z bogactw naturalnych.
Linia 17:
'''Część III''' (art. 6-15) – ustala katalog praw, wymieniając prawo do pracy, jej sprawiedliwych warunków (w tym odpowiedniego wynagrodzenia, bezpieczeństwa i higieny, możliwości awansu, a także urlopu i czasu wolnego); prawo do tworzenia i przystępowania do związków zawodowych i strajku; prawo do zabezpieczenia społecznego; odpowiedniego poziomu życia; ochrony zdrowia fizycznego i psychicznego; prawo każdego do nauki, która powinna być obowiązkowa, bezpłatna i dostępna dla wszystkich na poziomie podstawowym, powszechnie dostępna dla wszystkich na poziomie średnim i w równym stopniu dostępna dla wszystkich na zasadzie zdolności (przy czym dostępność nauczania na poziomie średnim i wyższym ma być realizowana między innymi przez stopniowe wprowadzanie bezpłatnej nauki); czy wreszcie do udziału w życiu kulturalnym, korzystania z postępu naukowego.
 
'''Część IV''' (art. 16-25) – zapewnia przestrzeganie praw uznanych w Pakcie, przez zobowiązanie Państw-Stronpaństw stron do przedkładania sprawozdań Sekretarzowi Generalnemu [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] oraz [[Rada Gospodarcza i Społeczna ONZ|Radzie Gospodarczej i Społecznej]].
 
'''Część V''' (art. 26-31) – zawiera sposób ratyfikacji i wejścia w życie Paktupaktu.
 
== Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ==
Pakt pierwotnie nie przewidywał powołania specjalnego organu, pozostawiając w ten sposób kontrolę przestrzegania traktatu [[Rada Gospodarcza i Społeczna ONZ|Radzie Gospodarczej i Społecznej ONZ]]. Ostatecznie w roku 1985, na mocy swojej Rezolucjirezolucji nr 1985/17, Rada powołała do życia Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, przyznając mu prawo do rozpatrywania sprawozdań z realizacji Paktupaktu składanych przez Państwa-Stronypaństwa strony. Ustrój i funkcjonowanie Komitetu są wzorowane na [[Komitet Praw Człowieka|Komitecie Praw Człowieka]].
W 2013 roku przewodniczącym Komitetu został po raz pierwszy w historii Polak – prof. dr hab. [[Zdzisław Kędzia]] z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wcześniej zasiadali w nim także [[Władysław Neneman]] i prof. dr hab. [[Andrzej Rzepliński]].
 
== Protokół Fakultatywnyfakultatywny ==
W 2008 roku [[Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych|Zgromadzenie Ogólne ONZ]] uchwaliło ''Protokół Fakultatywnyfakultatywny do Paktu.Międzynarodowego Wpaktu praw obywatelskich i politycznych''. ProtokolePrzewidziano tymw przewidzianonim możliwość składania do Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych skarg międzypaństwowych (art. 10) i indywidualnych (art. 1). Wszedł on w życie 5 maja 2013 po trzech miesiącach od chwili dokonania jego dziesiątej ratyfikacji (art. 18)<ref>[http://przegladpm.blogspot.com/2013/05/wejscie-w-zycie-protokou-fakultatywnego.html ''Wejście w życie Protokołu Fakultatywnego do Międzynarodowego Paktu Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych''].</ref>.
 
== Znaczenie Paktu ==
Pakt konkretyzuje i rozszerza katalog praw zawartych w ''[[Powszechna deklaracja praw człowieka|Powszechnej Deklaracjideklaracji Prawpraw Człowiekaczłowieka]],''. wW przeciwieństwie do niej nie jest jedynie rezolucją Zgromadzenia Ogólnego, a [[umowa międzynarodowa|umową międzynarodową]], dlatego jako [[prawo międzynarodowe]] jest obowiązujący dla państw, które go ratyfikowały.
 
== Przypisy ==
Linia 37:
* [http://www.hfhrpol.waw.pl/pliki/Miedzynarodowy_Pakt_Praw_Gospodarczych_Spolecznych_i_Kulturalnych.pdf Tekst Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych] ([[Język polski|pol.]])
* [http://bip.ms.gov.pl/pl/prawa-czlowieka/onz-i-prawa-czlowieka/konwencje/miedzynarodowy-pakt-praw-gospodarczych-spolecznych-i-kulturalnych/ Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (1966)]
* [http://www2.ohchr.org/english/bodies/cescr/docs/A-RES-63-117.pdf Tekst Protokołu Dodatkowego do Paktu] ([[Portable Document Format{{lang|.pdf]], [[język angielski|ang.]])en}}
* artykuł [http://www.prawaczlowieka.edu.pl/index.php?dok=58f0744907ea8bd8e0f51e568f1536289ceb40a5-d3 Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych – nowy mechanizm dochodzenia praw jednostki]
* [http://ap.ohchr.org/documents/E/ECOSOC/resolutions/E-RES-1985-17.doc Tekst Rezolucji Rady Gospodarczej i Społecznej nr 1985/17, powołującej do życia Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych] ([[Doc{{lang|.doc]], ang.)en}}
* ''Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. – ISAP'' ({{Dziennik Ustaw|rok=1977|numer=38|pozycja=169}})
* [http://www2.ohchr.org/english/bodies/cescr/ Oficjalna strona Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych] (ang.){{lang|en}}
* [http://www.hfhr.pl/publikacje/dokumenty/ Helsińska Fundacja Praw Człowieka: zbiór dokumentów międzynarodowych]
__notoc__
 
[[Kategoria:Międzynarodowa kodyfikacja praw człowieka]]