Most Poniatowskiego: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Opis: uściślenie |
+źródło, WP:WER, drobne redakcyjne |
||
Linia 70:
Most miał duże znaczenie dla rozwoju [[Saska Kępa|Saskiej Kępy]] i [[Grochów (Warszawa)|Grochowa]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Kasprzycki | imię = Jerzy | tytuł = Warszawa-Praga | wydawca = Krajowa Agencja Wydawnicza | miejsce = Warszawa | data = 1980 | strony = 11}}</ref>. W związku z jego budową m.in. wytyczono obecną [[Aleja Zieleniecka w Warszawie|al. Zieleniecką]]<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 1017 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>.
5 sierpnia 1915 wycofujące się z Warszawy wojska [[Rosja|rosyjskie]] wysadziły górne części 2 filarów przeprawy.
Most Poniatowskiego odbudowano w latach 1921–1927; w 1925 otwarto dla ruchu jedną jezdnię<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Mączewski | imię = Ryszard | tytuł = Warszawa między wojnami | wydawca = Księży Młyn | miejsce = Łódź | data = 2009 | strony = 13 | isbn = 978-83-61253-51-8}}</ref>.
Linia 79:
Most został odbudowany według projektu [[Stanisław Hempel (inżynier)|Stanisława Hempla]]. 4 grudnia 1945 doszło tam do katastrofy budowlanej<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Gieysztor | imię = Aleksander | tytuł = Warszawa. Jej dzieje i kultura | wydawca = Arkady | miejsce = Warszawa | data = 1980 | strony = 530 | isbn = 83-213-2958-6 | nazwisko2 = Durko | imię2 = Janusz}}</ref>. Do wody runęło siedem łuków trzeciego przęsła, w wyniku czego śmierć poniósł 21-letni monter, a dziewięć osób zostało rannych<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Górski | imię = Jan | tytuł = Drugie narodziny miasta. Warszawa 1945 | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1976 | strony = 98}}</ref>. Most został oddany do użytku 22 lipca 1946<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Warszawa. Przewodnik | wydawca = Wydawnictwo „Sport i Turystyka” | miejsce = Warszawa | data = 1966 | strony = 21}}</ref>. Na odbudowanym moście zainstalowano rurę dostarczającą wodę z [[Zespół Stacji Filtrów w Warszawie|miejskiego wodociągu]] do prawobrzeżnej części miasta<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Gajewski | imię = Marian | tytuł = Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1979 | strony = 298 | isbn = 83-06-00089-7}}</ref>.
Po odbudowie most stracił część elementów swojego dotychczasowego charakteru. Ozdobną balustradę zastąpiono prostym „parkanem” stalowym. Nie odbudowano też kilku kamiennych ławek, które stały na filarach mostu. Inna jest też konstrukcja samych przęseł. Szczątki oryginalnych ławek do dzisiaj leżą w wiślanym nurcie i można je zobaczyć przy niskim stanie wody<ref>Jedno z takich przęseł z dawną jezdnią, chodnikami i resztkami ogrodzenia można zobaczyć w Wiśle od strony Saskiej Kępy.</ref>.
Linia 86 ⟶ 84:
W latach 60. i I połowie lat 70. przeprawa była częścią dróg międzynarodowych [[Droga międzynarodowa E8 (Polska)|E8]] i [[Droga międzynarodowa E81 (Polska)|E81]]<ref>{{Cytuj | tytuł = Plan Warszawy | wydawca = Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych| miejsce = Warszawa| data = 1963| url = http://www.trasbus.com/plan1963.htm| wydanie = 1}}</ref><ref>{{Cytuj | tytuł = Plan Warszawy | wydawca = Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych| miejsce = Warszawa| data = 1973| url = http://www.trasbus.com/plan1973s.htm | wydanie = 5}}</ref>.
W latach 1963–1966 zbudowano drugą [[Łącznica (droga)|łącznicę]] z [[Wisłostrada|Wisłostradą]] na zachodnim brzegu rzeki. Most został poszerzony o 4 metry kosztem kamiennych wnęk i chodników<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Kasprzycki | imię = Jerzy | tytuł = Warszawa-Praga | wydawca = Krajowa Agencja Wydawnicza | miejsce = Warszawa | strony = 12}}</ref>. W trakcie kolejnego remontu w latach 1985–1990 wymieniono całą konstrukcję stalową wiaduktu na nową szerszą. Elementy betonowe wyglądające jak kamienne obłożono zbrojoną obrzutką betonową i odtworzono pierwotny wygląd powierzchni. Wymieniono wszystkie poprzeczne belki betonowe i dobudowano drugą łącznicę po stronie [[Praga-Południe|praskiej]] (z [[ulica Wał Miedzeszyński w Warszawie|Wałem Miedzeszyńskim]]), oraz podniesiono torowisko [[tramwaj]]owe. Na czas tego remontu na północ od przeprawy zbudowano tymczasowy [[most Syreny]]<ref>{{cytuj
W 2002 pod arkadami mostu po stronie śródmiejskiej powstało Centrum Handlowe Arkada, w którym mieści się ponad 100 sklepów i zakładów usługowych<ref>{{Cytuj stronę | url = http://centrumarkada.pl/historia-arkady/ | tytuł = Historia Arkady | praca = Centrum Handlowe Arkada | opublikowany = centrumarkada.pl | data dostępu = 2019-03-24}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://centrumarkada.pl/arkada-dzis/ | tytuł = Arkada dziś | praca = Centrum Handlowe Arkada | opublikowany = centrumarkada.pl | data dostępu = 2019-03-24}}</ref>.
W latach 2004–2005 wyremontowano obydwie wieżyczki na moście, a od nowa zbudowano te po praskiej stronie, oraz cztery pierwsze pawilony wiaduktu<ref>Przed I wojną światową na budowę wieżyczek po stronie wschodniej nie zgodzili się Rosjanie – ze względów wojskowych.</ref>. Odnowiono neorenesansowe wieżyczki i pawilony na wiadukcie doń prowadzącym. Przy okazji tego remontu na wieżyczkę przy [[Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie|Muzeum Wojska Polskiego]] powrócił wykuty w kamieniu kartusz herbowy z wizerunkiem syreny. Został on zdemontowany podczas remontu w latach 80.
W latach 2011–2014 przy moście prowadzono prace poszukiwawcze, w wyniku których z dna rzeki wydobyto m.in. fragment [[Przęsło|przęsła]] o wymiarach ok. 7x6x1,5 m i wadze ponad 20 ton. Od 2013 jest on eksponowany na terenie [[Instytut Badawczy Dróg i Mostów|Instytutu Badawczego Dróg i Mostów]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.ibdim.edu.pl/index.php/pl/component/content/article/65-aktualnosci/1334-warszawiacy-polubili-pontiseum | tytuł = Warszawiacy polubili Pontiseum | data = 22 maja 2017 | praca = Instytut Badawczy Dróg i Mostów | opublikowany = ibdim.edu.pl | data dostępu = 2017-06-10}}</ref>.
| |||