Muppety: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Redakcja
drobne techniczne
Linia 16:
'''Muppety''' ([[Język angielski|ang.]] ''The Muppets'') – [[Lalka teatralna|lalki teatralne]] stworzone w 1955 przez amerykańskiego lalkarza, reżysera i scenarzystę [[Jim Henson|Jima Hensona]]. Imitują one ludzi, zwierzęta oraz fantastyczne stwory. [[Środki masowego przekazu|Media]] związane z [[Franczyza (media)|franczyzą]] Muppetów cechuje specyficzne poczucie humoru, wyróżniające się abstrakcyjnością, absurdem i odwołaniami do [[Kultura popularna|popkultury]]. Akcja filmów i seriali najczęściej odnosi się do wystawianych przez Muppety [[rewia|rewii]]<ref name=":02" />.
 
Nazwa ''muppetMuppet'' wzięła się z połączenia [[Język angielski|angielskich]] słów ''marionette'' (pl. [[marionetka]]) i ''puppet'' (pl. [[lalka teatralna]])<ref name=":02">{{Cytuj |tytuł = Skąd się wzięły Muppety? |data = 2012-01-26 |data dostępu = 2019-06-30 |opublikowany = Filmy [[Interia]] |url = https://film.interia.pl/wiadomosci/news-skad-sie-wziely-muppety,nId,1802784 |język = pl}}</ref>.
 
== Historia ==
[[Plik:Jim Henson (1989) headshot (cropped).jpg|mały|[[Jim Henson]] – [[lalkarz]] i twórca Muppetów]]
Po raz pierwszy [[Lalka teatralna|lalki teatralne]] zwane przez ich twórcę, [[Jim Henson|Jima Hensona]], ''Muppetami''<ref name=":110">{{Cytuj stronę|url=https://www.washingtonpost.com/lifestyle/style/jim-henson-friends-where-it-all-began/2013/04/03/1ba88862-9c7b-11e2-9bda-edd1a7fb557d_story.html|tytuł=Jim Henson friends, where it all began|autor=Jim Naughton|data dostępu=2019-06-30|opublikowany=[[The Washington Post]]|język=en|data=1990-05-17}}</ref> pojawiły się w 1955<ref name=":210">{{Cytuj |tytuł = Mushmellon Puppet from Sam and Friends |data dostępu = 2019-06-30 |opublikowany = National Museum of American History |url = https://americanhistory.si.edu/collections/search/object/nmah_1397161 |język = en}}</ref> w serii krótkich skeczy [[Sam and Friends|''Sam and Friends'']] na kanale [[WRC-TV]]. W serialu debiutował także ulubiony muppetMuppet Hensona [[Kermit Żaba]]<ref name=":110" />. W 1958 Henson, z myślą o rozwoju swojej franczyzy, założył przedsiębiorstwo branży rozrywkowej [[The Jim Henson Company|Muppets, Inc]]<ref>{{Cytuj |autor = Sonia Shechet Epstein {{!}} |tytuł = Sloan Science & Film |data = 2017-06-30 |data dostępu = 2019-07-01 |opublikowany = Sloan Science & Film |url = http://www.scienceandfilm.org/articles/2931/faz-fazakas-animatronics-pioneer-with-jim-henson |język = en}}</ref>. Program ''Sam and Friends'' był emitowany przez sześć lat, do 1961<ref name=":210" />.
 
W latach 60. XX wieku, poszczególne postacie muppetówMuppetów występowały w różnych programach telewizyjnych, takich jak ''[[The Jimmy Dean Show]]'', ''[[The Ed Sullivan Show]]'', [[Today (program telewizyjny NBC)|''The Today Show'']], a także [[Ulica Sezamkowa|''Ulica Sezamkowa'']]. W 1976 [[Jim Henson]] stworzył serial [[Muppet Show]], o muppetachMuppetach wystawiających cotygodniową [[Rewia (przedstawienie)|rewię]]. Do każdego odcinka zapraszano sławnego gościa ze świata filmu lub muzyki. Łącznie przez 5 lat wyprodukowano 120 odcinków w ponad stu różnych krajach. W tym czasie serial osiągnął sukces komercyjny i został wyróżniony [[Nagroda Emmy|nagrodami Emmy]] oraz [[Brytyjska Akademia Sztuk Filmowych i Telewizyjnych|BAFTA]]<ref name=":02" />.
 
W 1979 powstał pierwszy [[film pełnometrażowy]] z muppetamiMuppetami. Była to ''[[Wielka wyprawa Muppetów]]''<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.rottentomatoes.com/m/muppet_movie|tytuł=The Muppet Movie|data dostępu=2019-07-01|opublikowany=[[Rotten Tomatoes]]|język=en}}</ref>. W latach 90. filmy o muppetachMuppetach zaczęły czerpać inspiracje z literackiej klasyki. Pojawiły się między innymi adaptacje ''[[Opowieść wigilijna|Opowieści wigilijnej]]'' [[Charles Dickens|Charlesa Dickensa]] i ''[[Wyspa skarbów|Wyspy skarbów]]'' [[Robert Louis Stevenson|Roberta Louisa Stevensona]]<ref name=":02" />.
 
Przed swoją śmiercią w 1990 [[Jim Henson]] negocjował sprzedaż [[Franczyza|franczyzy]] przedsiębiorstwu [[The Walt Disney Company]]<ref>{{Cytuj |autor = John Swansburg |tytuł = Muppet Man |czasopismo = The New York Times |data = 2013-12-06 |data dostępu = 2019-07-01 |issn = 0362-4331 |url = https://www.nytimes.com/2013/12/08/books/review/jim-henson-the-biography-by-brian-jay-jones.html |język = en-US}}</ref>. 21 lutego 2000 rodzina Hensona sprzedała wytwórnię [[The Jim Henson Company]] (dawne Muppets, Inc.), a wraz z nią franczyzę Muppetów, niemieckiej firmie [[EM.TV]] za 680 milionów dolarów amerykańskich<ref>{{Cytuj |tytuł = Germany's EM.TV buys Henson for $680 million |data = 2000-02-21 |data dostępu = 2019-07-01 |opublikowany = Muppet Central News |url = https://muppetcentral.com/news/2000/022100.shtml |język = en}}</ref>. W 2003 z powodu problemów finansowych EM.TV Hensonowie odkupili wytwórnię i franczyzę<ref>{{Cytuj |autor = Brooks Barnes |tytuł = Disney Prepares to Use Its Marketing Magic to Bring Back the Muppets |czasopismo = The New York Times |data = 2008-09-18 |data dostępu = 2019-07-02 |issn = 0362-4331 |url = https://www.nytimes.com/2008/09/21/movies/21barn.html |język = en-US}}</ref>. W 2004 [[The Jim Henson Company]] zostało sprzedane przedsiębiorstwu [[The Walt Disney Company]]<ref>{{Cytuj |autor = Gary Susman |tytuł = Disney buys the Muppets |data = 2004-02-18 |data dostępu = 2019-07-02 |opublikowany = EW.com |url = https://ew.com/article/2004/02/18/disney-buys-muppets/ |język = en}}</ref> za 75 milionów dolarów amerykańskich<ref name=":36">{{Cytuj |autor = Brent Lang |tytuł = Disney Dusts Off its Muppet Brand |data = 2009-01-05 |data dostępu = 2019-07-02 |opublikowany = TheWrap |url = https://www.thewrap.com/disney-dusts-its-muppet-brand-12101/ |język = en-US}}</ref>.
Linia 31:
 
== Postacie ==
[[Plik:Airmen of Note with Kermit the Frog (6602099433) (cropped).jpg|mały|[[Kermit Żaba]] – muppetMuppet najchętniej promowany przez [[Jim Henson|Jima Hensona]]]]
Powstało wiele lalek teatralnych, zwanych muppetamiMuppetami, które imitują ludzi, zwierzęta oraz fantastyczne stwory<ref name=":02" />. Ze względu na ograniczenia ruchowe [[lalkarz]]y, większość Muppetów jest [[leworęczność|leworęczna]]<ref name=":37" />.
Niektóre z tych postaci należą do stałej obsady i częściej od innych pojawiają się w różnych mediach<ref name=":02" />. Są to między innymi:
{| class="wikitable"
Linia 40:
|-
|[[Kermit Żaba]]
|Ulubiony muppetMuppet [[Jim Henson|Jima Hensona]], często pełniący rolę przywódcy muppetówMuppetów.
|<ref name=":02" />
|-
Linia 60:
|-
|[[Waldorf i Statler]]
|Ludzcy staruszkowie i malkontenci zawsze obserwujący widowiska muppetówMuppetów z loży i odnoszący się do nich z [[sarkazm]]em.
|<ref name=":02" />
|-
|[[Zwierzak (muppet)|Zwierzak]]
|[[Formy przejściowe|brakujące ogniwo ewolucji]], nadpobudliwy [[perkusja|perkusista]].
|<ref name=":02" />
Linia 239:
== Odbiór ==
[[Plik:Kermit the frog hollywood walk of fame.jpg|mały|Gwiazda [[Kermit Żaba|Kermita Żaby]] na [[Aleja Gwiazd w Los Angeles|Alei Gwiazd w Los Angeles]]]]
W mediach związanych z [[Franczyza (media)|franczyzą]] muppetyMuppety często są kreowane na prawdziwych [[Celebryta|celebrytów]] wystawiających przedstawienia dla ludzi oraz innych muppetówMuppetów. Ich popularność sprawiła, że w ten sam sposób zaczęła ich traktować także część [[dziennikarz]]y. Muppety wielokrotnie występowały w programach typu talk show i udzielały wywiadów dla telewizji<ref>{{Cytuj |autor = Reid Nakamura |tytuł = Why the Media Won't Stop Treating the Muppets Like Real People |data = 2015-09-22 |data dostępu = 2019-07-04 |opublikowany = TheWrap |url = https://www.thewrap.com/why-the-media-wont-stop-treating-the-muppets-like-real-people/ |język = en-US}}</ref>.
 
Pierwszymi Muppetami, które wystąpiły w medium spoza franczyzy byli [[Pies Rowlf]] i [[Baskerville (muppet)|Baskerville]], którzy w 1962 wystąpili w reklamie karmy dla psów [[Purina Dog Chow]]. Później Muppety występowały między innymi w rolach prezenterów na rozdaniach nagród [[Nagroda Emmy|Emmy]] i [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscarów]]<ref name=":37">{{Cytuj |autor = Przemysław Dobrzyński |tytuł = Kermit wraca! 8 faktów o Muppetach, które powinieneś znać |data = 2018-02-26 |data dostępu = 2019-07-04 |opublikowany = Spider's Web |url = https://www.spidersweb.pl/rozrywka/2018/02/26/muppety-wracaja-top/ |język = pl}}</ref>.
Linia 253:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
{{Muppety}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}