Zrzeszenie Studentów Polskich: Różnice pomiędzy wersjami

}} '''Zrzeszenie Studentów Polskich (ZSP)''' – najstarsza organizacja studencka w kraju (działa jako [[stowarzyszenie]], posiada status organizacji pożytku publicznego). Jego zadaniem jest kształtowanie wśród społeczności akademickiej postaw tolerancji, promocja kultury i sportu, oraz równego dostępu dla wszystkich do kształcenia wyższego. Intelektualne i naukowe aspiracje studentów znajdują swoje organizacyjne i materialne wsparcie w inicjatywach ZSP. Zrzeszenie Studentów Polskich jest członkiem Polskiej Rady Młodzieży, ściśle współpracuje z [[Polska Rada Organizacji Młodzieżowych|Polską Radą Organizacji Młodzieżowych]], [[Stowarzyszenie „Ordynacka”|Stowarzyszeniem Ordynacka]] (byli członkowie ZSP), oraz [http://iars.pl/ Fundacją Komisji Historycznej Ruchu Studenckiego.]

Zrzeszenie Studentów Polskich powstało w kwietniu 1950 r. w [[Warszawa|Warszawie]]. Decyzję o powstaniu organizacji podjął Kongres Studentów Polskich obradujący w auli [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]] w dniu 16 kwietnia 1950 r.. I Kongres ZSP obradujący w dniach 17 i 18 kwietnia 1950 r. w sali Klubu Studenckiego „Medyk” w Warszawie, przyjął program i statut organizacji, wybrał władze naczelne. Przewodniczącym Rady Naczelnej ZSP został Sylwester Zawadzki.

Działalność ZSP w pierwszych latach istnienia, do 1956 r. zdominowana została przez takie sprawy jak warunki bytowe studentów (stypendia, domy akademickie, stołówki, służba zdrowia), warunki studiowania i odpoczynku, funkcjonowanie zespołów samopomocowych w nauce, zespołów artystycznych, problemy wczasów i sport. Po upadku [[stalinizm]]u w czasie przełamywania totalitarnych praktyk systemu w 1956 r., ZSP zachowało swoją strukturę organizacyjną dokonując poważnych przewartościowań programowych. Organizacja wyzwoliła się z krępującego ją gorsetu kurateli politycznej i ograniczeń programowych. Wyrazami tego stanu rzeczy były rozwój i umacnianie się samorządności studenckiej na szczeblu wydziałów, uczelni, środowiska. Członkowie rad wybierani byli w wyborach bezpośrednich. W organizacji obowiązywała zasada rotacji; oznaczała ona, że dane funkcje sprawować można było najwyżej dwie kadencje. Inicjatywy ZSP w tych latach zaowocowały dynamicznym rozwojem różnorodności form działania i manifestacją zarówno kulturalną, naukowo-twórczą, jak i turystyczną. W granicach przewidzianych prawem, począwszy od lat 60., ZSP angażowało się w różne formy biznesu, handlu, marketingu, własnych przedsiębiorstw turystycznych i wypoczynkowych. Pomnażało to wypracowany własnymi siłami majątek organizacji służący dobru całego środowiska studenckiego. Dotyczyło to nade wszystko wakacyjnych hoteli studenckich, ośrodków turystyki, domów rehabilitacji, agencji pośrednictwa pracy, w tym korepetycji, nauczania języków obcych, poradnictwa ekonomicznego.

Ostatnim przewodniczącym ZSP w tej fazie jego istnienia był [[Stanisław Ciosek]]. W roku 1973 nastąpiło, w ramach akcji sterowanej przez [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]] akcji i wbrew woli większości członków ZSP, nastąpiło przekształcenie ZSP w organizację o nazwie [[Socjalistyczny Związek Studentów Polskich]] (SZSP). Podczas VIII Kongresu ZSP odbywającego się w [[Filharmonia Narodowa|Filharmonii Narodowej]] w Warszawie zdecydowano o włączeniupołączeniu go z organizacjami [[Związek Młodzieży Socjalistycznej (1957–1976)|ZMS]] i [[Związek Młodzieży Wiejskiej|ZMW]]. W efekcie SZSP stał się jedyną legalną organizacją studencką (do chwili rejestracji [[Niezależne Zrzeszenie Studentów|Niezależnego Zrzeszenia Studentów]] w 1980 r.). Przewodniczącym Zarządu Głównego SZSP został Eugeniusz Mielcarek. Działalność w tym okresie obejmowała kontynuację funkcji zawodowo-samopomocowych wraz z różnymi formami aktywności szkoleniowej i informacyjno-politycznej. Podczas [[Stan wojenny|stanu wojennego]] SZSP został rozwiązany.

Członkiem Zrzeszenia Studentów Polskich może zostać każdy student szkoły wyższej. Osoba wstępująca do ZSP nabywa członkostwo po wypełnieniu i podpisaniu deklaracji członkowskiej oraz opłaceniu składki członkowskiej. Student danej uczelni należy do Rady Uczelnianej swojej uczelni lub w przypadku braku ZSP na jego uczelni do najbliższej jemu Rady Okręgowej ZSP. Członek zwyczajny ZSP ma prawo wybierać i być wybieranym do wszystkich władz ZSP, korzystać z wszelkich form działalności ZSP przy zachowaniu pierwszeństwa i ulg w korzystaniu ze wszystkich usług i dóbr wytwarzanych przez ZSP, uczestniczyć i wypowiadać się na posiedzeniach władz ZSP, oraz wnioskować o udzielenie pomocy we wszystkich sprawach należących do kompetencji ZSP. Zrzeszenie zarządzane jest w sposób demokratyczny i samorządny. Uchwały i decyzje władz podejmowane są zwykłą większością głosów z zastrzeżeniem przypadków odmiennie uregulowanych. Składki członkowskie regulowane są odrębnie przez każdą Radę Uczelnianą, ale w większości przypadku Rady Uczelniane nie wymagają ich opłacania.

W ZSP funkcjonują władze naczelne, okręgowe i uczelniane, które działają na podstawie statutu i uchwał. Najwyższą władzą ZSP jest Kongres ZSP, który zbiera się raz na trzy lata. Delegatów na Kongres ZSP wybiera się w obwodach wyborczych, którymi są Rady Uczelniane ZSP. W miastach akademickich, w których funkcjonuje więcej niż jedna Rada Uczelniana, powołuje się Radę Okręgową ZSP. Kadencja władz okręgowych trwa dwa lub trzy lata. Podstawową jednostką ZSP jest Rada Uczelniana ZSP, którą powołuje co najmniej 15 studentów z jednej uczelni lub filii, zgodnie z regulaminem RN ZSP. Najwyższą władzą ZSP w uczelni lub jej filii jest Konferencja Uczelniana ZSP. Do kompetencji Konferencji Uczelnianej ZSP należy wybór Plenum RU ZSP, wybór Prezydium RU ZSP (w tym Przewodniczącego, co najmniej jednego Wiceprzewodniczącego i członków Prezydium), które wchodzi w skład Plenum RU ZSP. Kadencja władz uczelnianych wynosi jeden rok akademicki. Środki finansowe na działalność programową i organizacyjną ZSP uzyskiwane są ze składek członkowskich, spadków, darowizn, ofiarności publicznej, dotacji, subwencji, i działalności gospodarczej.