Aleksandr Suworow: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
usunięcie wątpliwych/mylących fragmentów > Dyskusja |
dodatkowe meryt.-redakcyjne |
||
Linia 6:
|zwycięstwa =
|grafika = Alexander Suvorov.PNG
|opis grafiki = Idealizowany portret oficjalny (kopia anonimowa wg oryginału [[Dmitrij Lewicki (malarz)|D. Lewickiego]])
|stopień grafika =
|stopień = [[generalissimus]]
Linia 26:
== Życie i działalność ==
Już w dzieciństwie pod nadzorem ojca, gen. lejtnanta Wasilija Iwanowicza Suworowa (1705–1775; doradcy cara [[Piotr I Wielki|Piotra I]])<ref group="uwaga">Matką Suworowa była Awdotja Fieodosjewna z domu Manukowa. Nazwisko Manukowa pochodzi od popularnego wśród Ormian imienia Manuk, wywodzącego się być może z ormiańskiego "Մանուկ", co oznacza dziecko ({{Cytuj|autor =
W 1761 został wprowadzony do [[Petersburg|petersburskiej]] [[loża wolnomularska|loży masońskiej]] Des Trois Etoiles. Wyższe stopnie wtajemniczenia uzyskał w [[Kaliningrad|Królewcu]], w loży Zu Den Drei Kronen.
Linia 37:
W sierpniu 1774 na rozkaz [[Katarzyna II Wielka|Katarzyny II]] został skierowany do stłumienia [[powstanie Pugaczowa|powstania Pugaczowa]] na Powołżu. Ponieważ siły powstańców zostały rozbite tuż przed przybyciem Suworowa, przejął on tylko schwytanego Pugaczowa i konwojował go do [[Uljanowsk|Symbirska]].
W latach 1774–1786 dowodził dużymi jednostkami (dywizjami i korpusami) w różnych rejonach Rosji. Kierował budową tzw. Kubańskiej Linii Umocnionej i fortyfikacjami na [[Półwysep Krymski|Krymie]]. Uniemożliwił przeprowadzenie przez Turków desantu w Zatoce Achtiarskiej w 1778, co zapobiegło próbie rozpętania nowej wojny przez Turcję w niesprzyjającej dla Rosji sytuacji politycznej. W 1786
W latach 1787–1791 podczas [[Wojna rosyjsko-turecka (1787–1792)|wojny z Turcją]] dowodził trzydziestotysięcznym korpusem broniącym wybrzeża od [[Chersoń|Chersonia]] do [[Półwysep Kinburn|Kinburnu]] na [[Półwysep Krymski|Krymie]]. W październiku zniszczył desant Turków w rejonie Kinburnu. W 1788 uczestniczył w oblężeniu [[Oczaków|Oczakowa]], gdzie został ranny. W 1789 dowodził dywizją w [[Mołdawia|Mołdawii]] i wraz z Austriakami rozbił Turków pod [[bitwa pod Fokszanami|Fokszanami]] 1 sierpnia 1789. 22 września odniósł świetne zwycięstwo nad wojskami wielkiego wezyra w [[bitwa nad Rymnikiem|bitwie nad Rymnikiem]]. Po krótkim szturmie zdobył 22 grudnia 1790 twierdzę [[Izmaił]]. Zgodnie z jego rozkazem żołnierze rosyjscy [[Masowe morderstwo|wymordowali]] tam ponad 10 tys. ludności cywilnej (w tym wiele kobiet i dzieci).
Linia 45:
=== Kampania polska ===
[[Plik:Suvorov near Praga 1794.JPG|thumb|220px|Suworow [[Obrona Pragi|na przedpolach Pragi]] ([[akwaforta]] [[Daniel Chodowiecki|Daniela Chodowieckiego]])]]
W 1794 rozbroił na Ukrainie pułki polskie wcielone w 1793 do armii rosyjskiej. Zaniepokojona wybuchem [[Insurekcja kościuszkowska|insurekcji kościuszkowskiej]] [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] pisała do niego: „Hrabio Aleksandrze Wasiljewiczu! Znany wam z pewnością buntownik Kościuszko, podburzywszy Polskę, w swych kontaktach z potworami rządzącymi Francją, zamierza wszędzie rozsiewać bunt na złość Rosji”. Suworow stanął wówczas na czele korpusu ukraińskiego, który miał zadać ostateczny cios powstańcom kościuszkowskim. W okresie od września do października zepchnął gen. [[Karol Sierakowski|K. Sierakowskiego]] pod Krupczanami i pobił pod [[Terespol]]em, gen. [[Jan Jakub Meyen|J. Meyena]] i gen. [[Arnold Byszewski|A. Byszewskiego]] pod Kobyłką. Przypuścił 4 listopada szturm na [[Warszawa|Warszawę]] (dokonując [[obrona Pragi|rzezi ludności Pragi]]), za co został awansowany do stopnia [[Marszałek (stopień wojskowy)|feldmarszałka]]. Meldował wtedy carycy: „Ura! Warszawa jest nasza!”, na co Katarzyna II odpowiedziała
Po powrocie z
=== Kampania włoska ===
[[Plik:Drawing of Suvorov by Norblin.jpg|thumb|220px|Portret z natury wykonany przez [[Jan Piotr Norblin|J.P. Norblina]] (1795)]]
W związku z powstaniem [[II koalicja antyfrancuska|drugiej antyfrancuskiej koalicji]] z udziałem Rosji, [[Paweł I Romanow|Paweł I]] na prośbę sprzymierzeńców w lutym 1799 wyznaczył Suworowa naczelnym dowódcą wojsk rosyjskich skierowanych do Włoch (podporządkowano mu także wojska austriackie). W trakcie tej kampanii Suworow na czele wojsk rosyjsko-austriackich odniósł kilka zwycięstw (m.in. nad [[bitwa nad
W październiku 1799 koalicja z Austrią została przez Pawła I rozwiązana, a wojska Suworowa powróciły do Rosji. Za sukcesy odniesione we Włoszech został mianowany jeszcze w tym samym 1799 [[generalissimus]]em i otrzymał honorowy tytuł księcia Italii. Jednakże za naruszenie „najwyższego Regulaminu” w Rosji ponownie skazano go na wygnanie i wkrótce zmarł w 1800. Został pochowany w [[Petersburg]]u.
Linia 88:
== Uwagi ==
{{Uwagi}}
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
|