Getto krakowskie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Historia: uzupełnienie |
m drobne techniczne, WP:SK |
||
Linia 15:
Do maja 1940 z rozkazu niemieckich władz okupacyjnych zarządzono deportację Żydów z terenu miasta. Z ok. 68 tys. pozostało ok. 15 tys. pracowników żydowskich i członków ich rodzin.
Getto krakowskie zostało powołane zarządzeniem gubernatora [[Dystrykt krakowski|dystryktu krakowskiego]] [[Otto Wächter
Dzielnica żydowska została otoczona [[Drut kolczasty|drutem kolczastym]]<ref name="Krakowscy61"/>. W kwietniu 1941 polscy murarze rozpoczęli wznoszenie wokół getta wysokiego muru o półkolistych zwieńczeniach przypominających kształtem żydowskie nagrobki ([[macewa|macewy]])<ref name="Krakowscy61">{{Cytuj książkę | nazwisko = Löw | imię = Andrea | tytuł = Krakowscy Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1945 | wydawca = Universitas | miejsce = Kraków | data = 2014 | strony = 61 | isbn = 978-83-242-2642-9 | nazwisko2 = Roth | imię2 = Marcus}}</ref>. Fragmenty muru getta zachowały się przy ul. Lwowskiej 27 oraz na tyłach budynku szkolnego przy [[Ulica Bolesława Limanowskiego w Krakowie|ul. Limanowskiego]] 62.
Linia 32:
28 października 1942 przeprowadzono drugą akcję deportacyjną w wyniku której wywieziono ok. 7 tys. osób, a wiele zamordowano na miejscu<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Löw | imię = Andrea | tytuł = Krakowscy Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1945 | wydawca = Universitas | miejsce = Kraków | data = 2014 | strony = 178 | isbn = 978-83-242-2642-9 | nazwisko2 = Roth | imię2 = Marcus}}</ref>. W grudniu 1942 getto podzielono na dwie części: „A” przeznaczoną dla osób zdolnych do pracy oraz „B” dla bezrobotnych, osób starszych i chorych<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Löw | imię = Andrea | tytuł = Krakowscy Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1945 | wydawca = Universitas | miejsce = Kraków | data = 2014 | strony = 185 | isbn = 978-83-242-2642-9 | nazwisko2 = Roth | imię2 = Marcus}}</ref>. Linia graniczna przechodziła wzdłuż placu Zgody.
W dniach 13–14 marca 1943 roku Niemcy przeprowadzili akcję likwidacyjną getta. Kierował nią [[Schutzstaffel|SS]]-[[Sturmbannführer]] [[Wilhelm Haase|Willi Haase]]. 8 tysięcy Żydów uznanych za zdolnych do pracy zostało przetransportowanych do obozu Plaszow. Około 2 tysięcy zostało zamordowanych na miejscu<ref name="KŻ195">{{Cytuj książkę | nazwisko = Löw | imię = Andrea | tytuł = Krakowscy Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1945 | wydawca = Universitas | miejsce = Kraków | data = 2014 | strony = 196 | isbn = 978-83-242-2642-9 | nazwisko2 = Roth | imię2 = Marcus}}</ref>. Wśród nich były odebrane rodzicom dzieci i chorzy ze szpitali<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Löw | imię = Andrea | tytuł = Krakowscy Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1945 | wydawca = Universitas | miejsce = Kraków | data = 2014 | strony = 192, 194 | isbn = 978-83-242-2642-9 | nazwisko2 = Roth | imię2 = Marcus}}</ref>. Ciała ofiar przetransportowano do obozu Plaszow i tam pogrzebano w masowych grobach<ref name="KŻ195"/>. Codziennie w dawnym getcie pracowało obozowe komando robocze, którego członkowie sortowali i zabezpieczali pozostawiony tam rzeczy<ref name="KŻ195"/>.
W getcie krakowskim powstały żydowskie grupy oporu ([[Żydowska Organizacja Bojowa]]), które ze wsparciem [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] podejmowały różne działania dywersyjne, w tym akcje zbrojne. W odróżnieniu od [[Getto warszawskie|getta warszawskiego]] nie doszło tutaj do wybuchu powstania przed likwidacją getta. Wydawana była gazeta dla Żydów – „[[Gazeta Żydowska]]”.
Linia 82:
* [[Lejb Lejzon]], ''Chłopiec z listy Schindlera'', Warszawa 2014<ref>''Dziennik Łódzki'', wyd. A, 20 I 2014, nr 15, str. 14.</ref>
== Mieszkańcy getta krakowskiego (m.in.)
* [[Miriam Akavia]] – pisarka i tłumaczka, przewodnicząca Towarzystwa Izrael-Polska
* [[Julian Aleksandrowicz]] – polski lekarz
Linia 107:
== Przypisy ==
{{
{{Przypisy}}
| |||