Pierre Corneille: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ałiku (dyskusja | edycje)
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Ałiku (dyskusja | edycje)
Linia 41:
== Sukces ==
Ugruntowawszy swoją pozycję dramaturga, Corneille zdecydował się dać publiczności tragedię w stylu Eurypidesa. Wystawiona w 1635 roku ''[[Medea (dramat Pierre’a Corneille’a)|Mede]]<nowiki/>a'' nie odniosła jednak spodziewanego przez dramaturga sukcesu. W następnym roku powrócił więc do twórczości komediowej. Dramatem czarodziejskim ''[[Iluzja komiczna]]'' (1636), odniósł swój pierwszy, znaczący sukces. Sztuka, za sprawą postaci groteskowego rycerza Matamora, była grana w Paryżu przez kilka dziesiątków lat, a i obecnie należy do częściej wystawianych utworów pisarza.
 
''<nowiki/><nowiki/>''
 
Wielkim wydarzeniem okazała się kolejna sztuka, oparta na źródłach hiszpańskich ([[Guillén de Castro]]), tragikomedia heroiczna ''[[Cyd (dramat)|Cyd]]'' (1637), która dzięki romantycznej akcji, wzniosłości charakterów, apoteozie honoru i mistrzostwu języka wzbudziła zachwyt publiczności. Równocześnie z uznaniem jednak wywołała również krytykę. Adwersarze zarzucali Corneille'owi naruszenie zasad formalnych i obrazę moralności. Głośny spór o ''Cyda'' zakończył się niekorzystnym dla autora werdyktem Akademii Francuskiej. Niemniej w uznaniu jego zasług w 1637 roku król uhonorował Corneille’a tytułem szlacheckim.
Linia 50 ⟶ 48:
 
== Okres Regencji ==
W grudniu 1642 roku zmarł kardynał Richelieu, a w kilka miesięcy później król [[Ludwik XIII]]. W sezonie 1643/1644 Corneille wystawił ''[[Śmierć Pompejusza]]'', stanowiącą rozrachunek z epoką rządów słabego króla i jego wszechpotężnego ministra. W 1644 odniósł sukces wzorowaną na ''[[Podejrzana prawda|La verdad sospechosa]]'' [[Juan Ruiz de Alarcón|Alarcona]] komedią ''[[Kłamca (komedia Pierre’a Corneille’a)|Kłamca]].'' W rok później powrócił do komedii pisząc ''[[Ciąg dalszy Kłamcy|Ciąg dalszy kłamcy]]'', oparty na sztuce innego dramaturga hiszpańskiego [[Lope de Vega|Lopego de Vegi]]. Nowy minister, kardynał [[Jules Mazarin|Mazarin]], choć nie popierał twórców przyznał Corneille'owi pensję, być może w nadziei, że go pozyska. Dramaturg należał już w tym czasie do czołowych pisarzy Francji. W latach 1644-1648 wydał drukiem swoje dzieła zebrane. Między 1644 a 1647 wystawił trzy tragedie należące do gatunku tragedii grozyː ''[[Rodogunda|Rodogundę]]'' (1644), ''[[Teodora, dziewica i męczennica|Teodorę, dziewicę i męczennicę]]'' (1645/1646) i ''[[Herakliusz (dramat Pierre’a Corneille’a)|Herakliusza]]'' (1646/1647). W 1647 roku pisarz uzyskał konieczną ilość głosów i za zgodą kanclerza Séguier otrzymał fotel członka [[Akademia Francuska|Akademii Francuskiej]].
 
== Lata Frondy ==
Wybuch wojny domowej w maju 1648, zwanej popularnie Frondą, zastał Corneille'a w obozie królewskim. Był jednym z twórców publikacji ''Les triomphes de Louis le Juste'', który był nie tyle pochwałą sukcesów króla, co jego wiernego ministra. Po uspokojeniu wzburzonych umysłów w sezonie 1649/1650 wielką popularnością cieszyła się napisany w 1647 na wzór włoskich [[Feeria|feerii]], dramat ''[[Andromeda (dramat Pierre'a Corneille'a)|Andromeda]]''. Następny utwór Corneille'a, komedia heroiczna ''Don Sanszo z Aragonii'' (1650), przyjęty niezwykle przychylnie przez paryską publiczność, został utrącony przez przeciwników politycznych Mazarina i święcić mógł już tryumfy jedynie na prowincji. Z utworów tego okresu wyróżnić należy jedno z arcydzieł poety: ''Nikomeda'' (1651).
Popularność zyskał dzięki tragedii ''Andromeda'' (1650). Napisał też komedię heroikomiczną ''Don Sanszo z Aragonii'' (1650). Z utworów tego okresu wyróżnić należy jedno z arcydzieł poety: ''Nicomède'' (1651).
 
== Późniejsze lata ==
Po niepowodzeniu ''Pertharite’a'' (1652) porzucił na czas dłuższy twórczość dramatyczną, przerabiając ''Imitatio[[O naśladowaniu ChristiChrystusa]]'' [[Tomasz à Kempis|Tomasza aà Kempis]] na wiersz francuski (druk. 1656). Powróciwszy w 1659 do dramatu, napisał do 1674 r. jeszcze jedenaście utworów teatralnych, w których idąc za upodobaniami ówczesnymi, więcej miejsca zostawiał miłości. Niektóre z nich jak: ''La toison d’or'' (1660), są właściwie widowiskami. We współzawodnictwie z [[Jean Baptiste Racine]]m uległ stary C. (''Tite et Berenice'' 1670) świetniejszemu artyście. Ostatnim jego utworem dramatycznym jest ''Suréna'' (1674). Sędziwe lata poety zatrute były troską o chleb powszedni.
 
== Charakterystyka twórczości ==