Aleksander Bocheński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Jrmo (dyskusja | edycje)
m kat.
Linia 47:
W latach 1927–1928 wraz bratem Adolfem redagował i wydawał „[[Głos Zachowawczy]]” o [[konserwatyzm|konserwatywnym]], [[sanacja|piłsudczykowskim]] i [[antysowietyzm|antysowieckim]] obliczu ideowym. Publikował również w „[[Słowo Polskie (lwowskie)|Słowie Polskim]]”, związanym ze [[Związek Ludowo-Narodowy|Związkiem Ludowo-Narodowym]] oraz w „[[Kurier Lwowski|Kurierze Lwowskim]]”, piśmie [[Stronnictwo Narodowe (1928–1947)|Stronnictwa Narodowego]]. W 1932 przyjął zaproszenie [[Jerzy Giedroyc|red. Jerzego Giedroycia]] do współpracy z „[[Bunt Młodych|Buntem Młodych]]”, przemianowanym w 1937 na „Politykę”. Aleksander Bocheński był współtwórcą koncepcji ideowych tego środowiska, rzecznikiem zespołu redakcyjnego w kwestii ukraińskiej. W 1933 znalazł się we władzach Zjednoczenia Zachowawczych Organizacji Politycznych (obok [[Eustachy Sapieha|Eustachego Sapiehy]], [[Zdzisław Lubomirski|Zdzisława Lubomirskiego]], [[Jan Bobrzyński|Jana Bobrzyńskiego]]). W II połowie lat 30. mocarstwowcy zwrócili się jednak w stronę młodszego pokolenia działaczy politycznych. Ten kierunek akcentował w swych publikacjach właśnie Aleksander Bocheński. Tendencje te znalazły formalny wyraz m.in. w powołaniu [[Komitet Prasy Młodych|Komitetu Prasy Młodych]], w którym obok „Buntu Młodych” uczestniczyły: „[[Awangarda Państwa Narodowego]]”, „ABC”, „[[Falanga]]”, „[[Jutro Pracy]]”, „Zet” czy „[[Biuletyn Polsko-Ukraiński]]”.
 
Jako reprezentant idei mocarstwowej Bocheński projektował rozbiór ZSRR dokonany w sojuszu z mniejszościami słowiańskimi, który miał przywrócić niepodległość republikom zintegrowanym politycznie z organizmem radzieckim. Osłabione w taki sposób radzieckie państwo, w myśl jego koncepcji, nie stanowiłoby więcej zagrożenia dla wschodniej granicy Rzeczypospolitej, Polska zaś stałaby się naturalnym centrum i orędownikiem interesów słowiańskiej wspólnoty etniczno-geograficznej. Postulował stworzenie mniejszości ukraińskiej szerszych podstaw dla swobód kulturalnych, licząc na jej poparcie w wojnie z Rosją. Był zwolennikiem [[Monarchia|monarchii]], stojąc zaś na gruncie [[Konstytucja kwietniowa|konstytucji kwietniowej]], domagał się szerszego wykonania jej ducha. Wspierał program gospodarczy dr S. Klimeckiego zakładający daleko posuniętą interwencję państwa w celu zapewnienia redystrybucji dochodu narodowego, by wyeliminować bezrobocie. W zakresie jego międzywojennej refleksji wyróżnić można wiele wpływów i recepcji, np. [[Julian Ursyn Niemcewicz|Juliana Ursyna Niemcewicza]], [[Michał Bobrzyński|Michała Bobrzyńskiego]], [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], [[Jan Kucharzewski|Jana Kucharzewskiego]] czy [[Olgierd Górka|Olgierda Górki]].
 
W [[kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] w 1939 Aleksander Bocheński walczył w [[22 Pułk Ułanów Podkarpackich|22 pułku ułanów Karpackich]]. Przez kilka miesięcy więziony przez [[NKWD]] w Brodach, następnie zwolniony. Wyjechał do Krakowa, gdzie związał się z sanacyjną grupą „Wawel”, która wraz z kilkoma innymi organizacjami uczestniczyła w tworzeniu [[Konfederacja Narodu|Konfederacji Narodu]]. Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] najbliżej współpracował jednak z [[Adam Ronikier|Adamem Ronikierem]] oraz [[Rada Główna Opiekuńcza (1940–1945)|Radą Główną Opiekuńczą]]. Uczestniczył w negocjacjach prowadzonych przez indywidualne podmioty jak również [[Armia Krajowa|AK]] i Delegaturę Rządu z [[Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów|OUN]]-B. Negocjowano, by banderowcy zaprzestali mordów na ludności polskiej. W 1944 był liderem w rozmowach grupy krakowskiej ze stroną niemiecką (sierpień-wrzesień) dotyczących [[powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]], mających na celu jeśli nie zawieszenie broni pomiędzy walczącymi, to wycofanie oddziałów rosyjskich Kamińskiego oraz umożliwienie ewakuacji ludności cywilnej wraz z dobytkiem.
 
W 1945 pozostał w [[Kraków|Krakowie]]. W kwietniu doprowadził do spotkania przedstawicieli środowisk katolickich oraz byłych żołnierzy KN z [[Jerzy Borejsza|Jerzym Borejszą]]. Rozmowy miały na celu zorganizowanie grupy inteligencji, która pełniłaby rolę prawicowej opozycji, stojącej na gruncie przymierza polsko-radzieckiego. Pracował bowiem, od jesieni 1944, nad wskrzeszeniem tradycji ugody wypracowanych w [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwie Polskim]] i [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]], gdyż projektował wybuch kolejnej wojny światowej (trzeciej). Stawiał przy tym na sojusz z [[Rosja|Rosją]], wskazując na paralelizm między zaistniałą sytuacją geopolityczną a tą z lat 1905–1914–1917. Bocheński zaproponował [[Jerzy Borejsza|Jerzemu Borejszy]], by na czele takiej opozycji postawić [[Bolesław Piasecki|Bolesława Piaseckiego]], co miało uwiarygodnić tę inicjatywę w środowiskach o proweniencji narodowej. W październiku ukonstytuował się więc zespół osób wokół tygodnika „[[Dziś i Jutro]]”, będący zalążkiem stowarzyszenia [[Stowarzyszenie „Pax”|„PAX”]].
Linia 127:
[[Kategoria:Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej 1939–1941]]
[[Kategoria:Polscy korporanci]]
[[Kategoria:Polscy monarchiści]]
[[Kategoria:Polscy pisarze współcześni]]
[[Kategoria:Polscy politycy konserwatywni]]
Linia 133 ⟶ 134:
[[Kategoria:Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1947–1952)]]
[[Kategoria:Ruch prometejski]]
[[Kategoria:Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1904]]
[[Kategoria:Więźniowie więzień i obozów NKWD w Polsce]]