Jowisz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lukasz2 (dyskusja | edycje)
poprawa linków
m WP:SK, drobne techniczne
Linia 61:
Największa planeta Układu Słonecznego składa się w trzech czwartych z [[wodór|wodoru]] i w jednej czwartej z [[Hel (pierwiastek)|helu]]; może posiadać także skaliste jądro złożone z cięższych pierwiastków. Szybka rotacja nadaje mu kształt spłaszczonej [[elipsoida obrotowa|elipsoidy obrotowej]] (ma też niewielkie, ale zauważalne zgrubienie w płaszczyźnie równika). Powierzchnię planety, którą stanowią nieprzezroczyste wyższe warstwy atmosfery, pokrywa kilka warstw [[Chmura (meteorologia)|chmur]], układających się w charakterystyczne pasy widoczne z Ziemi{{u|uwaga2}}. Najbardziej znanym szczegółem jego powierzchni jest odkryta w XVII wieku przy pomocy teleskopu [[Wielka Czerwona Plama]], będąca [[antycyklon]]em o [[średnica|średnicy]] większej niż średnica Ziemi. Planeta ma słabo widoczne [[pierścienie planetarne|pierścienie]] i potężną [[magnetosfera|magnetosferę]]. Jest znanych 79 [[naturalny satelita|księżyców]] Jowisza. Cztery największe, zwane [[Galileuszowe księżyce Jowisza|galileuszowymi]], odkrył [[Galileusz]] w 1610. [[Ganimedes (księżyc)|Ganimedes]], największy z księżyców, ma średnicę większą niż planeta [[Merkury]]<ref name="ksiezyce">{{Cytuj stronę |url = https://sites.google.com/carnegiescience.edu/sheppard/moons/jupitermoons |tytuł = Jupiter’s Known Satellites |data dostępu = 2018-07-23}}</ref>.
 
Planeta była wielokrotnie badana przez [[sonda kosmiczna|sondy]], zwłaszcza na początku programu [[Program Pioneer|Pioneer]] i [[Program Voyager|programu Voyager]], a następnie przez sondę [[Galileo (sonda kosmiczna)|Galileo]]. Od lipca 2016 roku na orbicie dookoła planety znajduje się [[Juno (sonda kosmiczna)|sonda kosmiczna Juno]], która ma okrążać ją i badać przez co najmniej dwa lata.{{fakt|data=2019-05}}.
 
== Struktura ==
Linia 199:
|-
|''[[Pioneer 11]]''
|3 grudnia 1974<ref>{{cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20170613104823/https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraftDisplay.do?id=1973-019A | tytuł = NSSDCA/COSPAR ID: 1973-019A | opublikowany = NASA | język = en | data dostępu = 2018-01-23}}</ref>
|style="text-align: right;"| ~43 000 km{{r|PionOdys}}<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.nasa.gov/home/hqnews/1995/95-163.txt | tytuł = Pioneer 11 to End Operations after Epic Career | nazwisko = Savage | imię = Don | nazwisko2 = Hutchison | imię2 = Ann | data = 1995-09-25 | praca = Release: 95-163 | opublikowany = NASA | język = en | data dostępu = 2018-01-23}}</ref>
|-