Sonderkommando: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Linia 1:
[[Plik:Jewish prisoners forced to work for a Sonderkommando 1005 unit pose next to a bone crushing machine in the Janowska concentration camp.jpg|thumb|Członkowie jednostki Sonderkommando 1005 pozujący obok maszyny do kruszenia kości w niemieckim [[Obóz koncentracyjny|obozie koncentracyjnym]] [[Obóz janowski|Janowski]]]]
'''Sonderkommando''' (z [[język niemiecki|niem.]] grupa specjalna) – oddział ([[Komando (II wojna światowa)|komando]]) tworzony do wykonania specjalnych zadań.
Od strony Niemców, w okresie II wojny światowej, na przykład oddziały policyjno-wojskowe wykonujące zadania eksterminacyjne w odniesieniu do społeczności żydowskiej, np. „Sonderkommando [[Hans Johann Bothmann|Bothmann]]” w miejscu zagłady łódzkich Żydów w [[Obóz zagłady w Chełmnie nad Nerem|Chełmnie n. Nerem]] lub specjalne [[
== ''Sonderkommando'' w Auschwitz ==
Linia 9:
Pierwsze komando specjalne w [[Auschwitz-Birkenau#Auschwitz I|Auschwitz I]] (w Oświęcimiu) założone zostało w celu obsługi pierwszego krematorium (na terenie niemieckiego obozu Auschwitz I) i uczestniczyło w pierwszych próbach gazowania [[cyklon B|cyklonem B]] polskich więźniów politycznych oraz [[Radzieccy jeńcy wojenni w Auschwitz-Birkenau|radzieckich jeńców wojennych]] w piwnicach jednego z bloków. Wraz z powstaniem obozu Auschwitz II Birkenau (w niedalekiej Brzezince) ''Sonderkommando'' zostało przeniesione na teren nowego obozu. Podczas pracy przy [[Zagłada Żydów|zagładzie]] było złożone wyłącznie z Żydów<ref>{{Cytuj stronę |url = http://auschwitz.org/media/slownik-pojec/ |tytuł = Minisłownik pojęć z historii Auschwitz |opublikowany = [[Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu|Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau]] |data dostępu = 2018-10-16}}</ref>. W pierwszym etapie więźniowie pracowali przy dwóch prowizorycznych komorach gazowych, założonych w dwóch domach chłopskich (tzw. Biały Domek i [[Czerwony Domek]]), następnie w zbudowanych specjalnie i oddanych do użytku w marcu, kwietniu i czerwcu 1943 krematoriach nr II i III (zawierających pod ziemią część rozbieralną) oraz naziemnych krematoriach IV i V. Wszystkie te krematoria oprócz pieców posiadały swoje komory gazowe.
Sonderkommando dzieliło się na grupy wedle rodzajów pracy. Pierwsi pomagali ofiarom rozbierać się i zapraszali do komór gazowych, pod pretekstem kąpieli i dezynfekcji. Następnie zbierali pozostawione ubrania. Drudzy opróżniali komorę z ciał po przeprowadzonej przez [[Schutzstaffel|SS]] akcji zagazowania. Przed wrzuceniem ciał do dołów paleniskowych bądź krematoriów, tzw. „dentyści” wyrywali ofiarom złote zęby i ściągali pozostałą biżuterię. Następni zajmowali się wrzucaniem ciał do dołów bądź – w drugiej fazie – układaniem ciał do wózków paleniskowych oraz ich kremowaniem. Spośród wszystkich [[
Więźniowie pracujący w Sonderkommando byli trzymani z dala od reszty więźniów. Mogli zabierać dla swych potrzeb znalezione wśród ubrań ofiar jedzenie. W związku z tym byli dużo lepiej odżywieni od reszty więźniów. Mieszkali najpierw w odrębnych barakach, później na poddaszu krematoriów. Mieli własne łóżka i koce. Zdawali jednak sobie sprawę, że jako świadkowie [[Zagłada Żydów|zagłady]] pierwsi zostaną unicestwieni.
| |||