Pont: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz inne drobne sprawy
JCRZ (dyskusja | edycje)
m poprawa linków, WP:SK
Linia 25:
[[Plik:Evler2b.jpg|thumb|Tradycyjna architektura terenów podmiejskich Pontu]]
[[Plik:Matzouka macukali.jpg|thumb|Autochtoniczni mieszkańcy Pontu (lata 50. XX w.)]]
Grecy pontyjscy, określający się jako Pontowie (''Πόντιοι'') zamieszkiwali tereny Pontu od czasów antycznych. Antyczne królestwo Pontu uznaje się za całkowicie zhellenizowane<ref>John Freely, ''„Children of Achilles: The Greeks in Asia Minor Since the Days of Troy”'', str.70, wyd. I.B.Tauris, London - New York, 2010, {{ISBN|978-1-84511-941-6}}</ref>. Na relatywnie wysokim poziomie stało lokalne, greckojęzyczne szkolnictwo, już w 1890 roku obejmujące ponad 500 szkół różnego szczebla<ref>{{Cytuj |autor = E.Taksidis |tytuł = Szkolnictwo Greków w Poncie |data = 2013 |data dostępu = 2019-03-10 |wydanie = Bracia Kiriakidis |opis = artykuł, na podstawie książki |miejsce = Saloniki |opublikowany = ellinismos1922.gr |url = http://www.ellinismos1922.gr/pontos/paideia-ston-ponto.html}}</ref>, następnie jeszcze intensywnie rozwijane. Pod koniec [[I wojna światowa|I wojny światowej]] na tym terenie powstała grecka [[Republika Pontyjska]]. Rząd [[Elefterios Wenizelos|Eleftheriosa Wenizelosa]], realizując politykę [[Megali Idea|Wielkiej Idei]] dążył do przyłączenia jak największej części terenów zamieszkiwanych przez Greków od czasów starożytnych; idea ta nie mogła jednak dotyczyć Pontu, jako zbyt oddalonego od Grecji<ref>John Freely, ''„Children of Achilles: The Greeks in Asia Minor Since the Days of Troy”'', str.207, wyd. I.B.Tauris, London - New York, 2010, {{ISBN|978-1-84511-941-6}}</ref>. Z tego powodu pojawiła się koncepcja federacji z sąsiednią [[Armenia|Armenią]] (w [[Traktat w Sèvres|traktacie z Sèvres]] ustalono, że rejon ten będzie częścią [[Armenia|Armenii]]), która wywołała drastyczną reakcję turecką w formie najpierw deportacji i eksterminacji [[Ormianie|Ormian]], a następnie Greków pontyjskich. Greccy badacze aktualnie oceniają ilość ofiar mordów z lat 1913-1923 na około 360 tysięcy mieszkańców Pontu, w tym większą część mężczyzn. Inne, nowsze opracowania, wskazują jednak, że wymordowanych zostało zapewne około 250 tysięcy osób, czyli około 50% populacji<ref>{{cytuj stronę| url = http://web.archive.org/web/20080719091612/http://www.aihgs.com/Aftermath.htm| tytuł = The Genocide and Its Aftermath| data dostępu = 27.12.2009| praca = The Australian Institute for Holocaust and Genocide Studies| język = en}}</ref><ref>[http://www.greek-genocide.org/pontus.html Zestawienie opracowań nt. ludobójstwa na Grekach pontyjskich]</ref><ref>Łączna liczba greckiej ludności w Turcji, wymordowanej w tym okresie, może przekraczać 1,5 mln [https://web.archive.org/web/20110219063548/http://pontosworld.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1629&Itemid=87]</ref>.
 
Zwycięstwo [[Mustafa Kemal Atatürk|Kemala Atatürka]] nad armią grecką odniesione w roku 1922 spowodowało, że [[traktat w Lozannie]] potwierdził przynależność Pontu do Turcji oraz wymusiło [[Wymiana ludności między Grecją i Turcją|wymianę ludności między Grecją a Turcją]]. W jej ramach wysiedlono z Pontu resztę chrześcijan. Do dziś zamieszkują ten teren zislamizowani potomkowie Greków, zachowujący jednak język i obyczaje greckie.
Linia 55:
{{Krainy historyczne Azji Mniejszej}}
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Geografia historyczna starożytności]]
[[Kategoria:Prowincje rzymskie]]