Bruno Pontecorvo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m WP:SK, drobne techniczne
m →‎Życiorys: drobne techniczne
Linia 2:
 
== Życiorys ==
Urodził się w zamożnej żydowsko-włoskiej rodzinie jako czwarte z ośmiorga dzieci. Ojciec David Gino Massiomo Pontecorvo, niepraktykujący Żyd, był właścicielem trzech fabryk tekstylnych, matka Maria Esmeralda z domu Maroni pochodziła z rodziny protestanckiej. Bruno miał czterech braci (Guido, Paulo, [[Gillo Pontecorvo|Gillo]], Giovanni) i trzy siostry (Gulliana, Laura, Anna)<ref>{{Cytuj |autor = Frank Close, |rozdział = From Pisa To Rome |tytuł = Half Life, The Divided Life of Bruno Pontecorvo, Physicist or Spy |czasopismo = |data = |isbn = 978-1-78074-746-0}}</ref>.
 
Szesnastoletni Bruno zaczął studia na wydziale inżynierii na [[Uniwersytet w Pizie|Uniwersytecie w Pizie]], ale po dwóch latach zmienił kierunek studiów i w wieku osiemnastu lat zapisał się na trzeci rok fizyki na [[Uniwersytet Rzymski „La Sapienza”|Uniwersytecie Rzymskim La Sapienza]]. Studiował  pod kierunkiem Enrico Fermiego, będąc najmłodszym z jego [[Chłopcy z Via Panisperna|“Chłopców z Via Panisperna”]] - stąd przezwisko ''Cucciolo'' (wł. szczeniak).  W 1934 roku wziął udział w słynnym eksperymencie Fermiego, który doprowadził do odkrycia [[Rozszczepienie jądra atomowego|rozszczepienia jądra atomowego]] za pomocą powolnych [[neutron]]ów<ref>{{Cytuj |autor = Frank Close |rozdział = Slow Neutrons and Fast Reactions |tytuł = Half Life, The Divided Life of Bruno Pontecorvo, Physicist or Spy |data = |isbn = 978-1-78074-746-0}}</ref>.
Linia 16:
Po wybuchu [[II wojna światowa|II Wojny Światowej]], gdy wojska niemieckie zbliżały się do Paryża, Bruno, Gillo i kilku ich przyjaciół uciekli z Paryża na rowerach, wyprawiwszy żony z dziećmi pociągiem. Przez neutralną [[Hiszpania|Hiszpanię]] przedostali się do [[Lizbona|Lizbony]], potem na statku Quanza do [[Stany Zjednoczone|USA]], gdzie Bruno dostał zatrudnienie w firmie naftowej w [[Tulsa]] w stanie [[Oklahoma]]. Opracował wówczas oryginalną metodę poszukiwania złóż naftowych, wykorzystując wiedzę i doświadczenie zdobyte na [[Chłopcy z Via Panisperna|via Panisperna]]<ref>{{Cytuj |autor = Frank Close |rozdział = The First Escape 1940 |tytuł = Half Life, The Divided Life of Bruno Pontecorvo, Physicist or Spy |data = |isbn = 978-1-78074-746-0}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |autor = Frank Close |rozdział = Neutrons for Oil and War 1940-1941 |tytuł = Half Life, The Divided Life of Bruno Pontecorvo, Physicist or Spy |data = |isbn = 978-1-78074-746-0}}</ref>.
 
W 1943 dołączył do zespołu fizyków w [[Montreal]]u w [[Kanada|Kanadzie,]] pracujących na rzecz Tube Alloy Project, brytyjskiego odpowiednika  [[Projekt Manhattan|Manhattan Project]]<ref name=":1" /><ref name=":2">{{Cytuj |autor = Frank Close |rozdział = |tytuł = Half Life, The Divided Life of Bruno Pontecorvo, Physicist or Spy |data = The Pile at Chalk River, 1943-1945 |isbn = 978-1-78074-746-0}}</ref>.
 
Stamtąd trafił do [[Chalk River Laboratories]], gdzie - pod kierownictwem [[Lew Kowarski|Lwa Kowarskiego]] - pracował nad konstrukcją  [[Reaktor jądrowy|reaktora jądrowego]] NSX do produkcji [[Pluton (pierwiastek)|plutonu]], który miał wykorzystać [[Uran (pierwiastek)|naturalny uran]] jako [[Paliwo jądrowe|paliwo]], [[Ciężka woda|ciężką wodę]] jako [[Moderator (fizyka)|moderator]]. W 1944 spotkał się z Fermim w [[Chicago]], by przedyskutować problemy, na które się natknęli przy budowie reaktora NSX. Równolegle zajmował się badaniem [[Promieniowanie kosmiczne|promieniowania kosmicznego]], rozpadu mionów i neutrino<ref name=":2" />.
Linia 28:
Marianna długo nie mogła przystosować się do “życia w złotej klatce”, cierpiała na [[Depresja|depresję]]. Dużo czasu spędzała na leczeniu w [[szpital]]ach i [[Sanatorium|sanatoriach]]<ref name=":3">{{Cytuj |autor = Frank Close |rozdział = Private Bruno |tytuł = Half Life, The Divided Life of Bruno Pontecorvo, Physicist or Spy |data = |isbn = 978-1-78074-746-0}}</ref>. Zmarła w Dubnej w 1994.
 
Bruno Pontecorvo przez ostatnie 10 lat życia zmagał się z [[Choroba Parkinsona|chorobą Parkinsona]]. Jego prochy pochowano w w Dubnej i w [[Rzym]]ie<ref name=":3" />.
 
== Praca ==