Halszka Osmólska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m uzupełnienie |
infobox |
||
Linia 1:
{{
|imię i nazwisko = Halszka Osmólska
|
|
|
|
|data urodzenia = [[15 września]] [[1930]]
|miejsce urodzenia = [[Poznań]]
|data śmierci = [[31 marca]] [[2008]]
|miejsce śmierci =
|stopień lub tytuł naukowy = profesor
|
|
|
|
|jednostka1 typ = Uczelnia
|jednostka1 nazwa = [[Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN|Instytut Paleobiologii PAN]]</br>
|stanowisko1 =
|okres zatr1 =
|funkcja =
|doktorat data = [[1962]]
|doktorat uczelnia = [[Uniwersytet Warszawski]]
|doktorat dyscyplina =
|habilitacja data =
|habilitacja uczelnia =
|habilitacja dyscyplina =
|profesura data = [[10 lipca]] [[1990]]<ref>{{ludzie nauki|54265}}</ref>
|odznaczenia = {{order|OOP|KK}}
|commons =
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Halszka Osmólska''' (ur. 15 września 1930 w [[Poznań|Poznaniu]], zm. 31 marca 2008) – polska [[Paleontologia|paleontolog]], [[profesor]], specjalizująca się w badaniach [[Dinozaury|dinozaurów]] i pierwotnych [[Krokodyle|krokodyli]].
Linia 22 ⟶ 38:
W początkach swojej kariery badała [[trylobity]] górnego [[dewon]]u i dolnego [[karbon]]u z rejonu [[Góry Świętokrzyskie|świętokrzyskiego]], ale także z innych rejonów Europy i Azji. W latach 1965–1970 była uczestniczką serii wypraw Polsko-Mongolskiej Ekspedycji Paleontologicznej, które na pustyni [[Gobi]] dokonały odkryć szeregu nowych gatunków [[dinozaury|dinozaurów]] i pierwotnych [[ssaki|ssaków]] z epoki późnej [[kreda (okres)|kredy]]. Badając [[Mongolia|mongolskie]] znaleziska ustanowiła szereg nowych [[gatunek (biologia)|gatunków]] dinozaurów (patrz lista na końcu hasła). Do najważniejszych jej osiągnięć należy wyjaśnienie wielu problemów budowy i taksonomii [[hadrozaury|dinozaurów kaczodziobych]] oraz [[owiraptory|owiraptorów]] i odkrycie pierwszych azjatyckich [[pachycefalozaury|dinozaurów grubogłowych]] oraz pierwszych na świecie krokodyli [[kreda (okres)|kredowych]]. Większość jej prac o mongolskich dinozaurach powstała we współpracy z [[Teresa Maryańska|Teresą Maryańską]]. Była jednym z redaktorów i autorów całościowej monografii o dinozaurach, wydanej w [[Stany Zjednoczone|USA]] w 1990 i w 2004 i będącej jedną z najczęściej cytowanych prac z tej dziedziny. Była wieloletnim członkiem [[Polskie Towarzystwo Geologiczne|Polskiego Towarzystwa Geologicznego]]<ref>[http://www.asgp.pl/sites/default/files/volumes/40_3-4_521_548.pdf Lista członków Polskiego Towarzystwa Geologicznego, stan na 31 stycznia 1971, Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego Tom XL-1970, Zeszyt 3-4, Kraków 1971]</ref>.
Nazwiskiem H. Osmólskiej nazwano gatunek [[owiraptory|owiraptora]] (''[[Citipati|Citipati osmolskae]]'') i gatunek [[dromeozaury]]da (''[[welociraptor|Velociraptor osmolskae]]''<ref>{{Cytuj stronę |url=http://poznan.wyborcza.pl/poznan/1,36037,5430234,Dinozaur_profesor_Osmolskiej.html |tytuł=Dinozaur profesor Osmólskiej |autor=Radosław Nawrot |opublikowany=gazeta.pl |data dostępu=8 lipca 2008}}</ref>) oraz rodzaj [[trias|wczesnotriasowego]] [[archozauromorfy|archozauromorfa]] ''[[Osmolskina]]'', a w 2010 także ''Prolagus osmolskae'' – [[Szczekuszkowate|zajęczaka]] z [[pliocen]]u Polski<ref>Fostowicz-Frelik, Ł. 2010. A new species of Pliocene Prolagus (Lagomorpha, Ochotonidae) from Poland is the northernmost record of the genus. Journal of Vertebrate Paleontology 30 (2): 609–612.</ref>. Imieniem H. Osmólskiej nazwano gatunek dromeozauryda ''[[Halszkaraptor|Halszkaraptor escuilliei]]''<ref>{{Cytuj pismo |autor=Andrea Cau, Vincent Beyrand, Dennis F. A. E. Voeten, Vincent Fernandez, Paul Tafforeau, Koen Stein, Rinchen Barsbold, Khishigjav Tsogtbaatar, Philip J. Currie i Pascal Godefroit |rok=2017 |tytuł=Synchrotron scanning reveals amphibious ecomorphology in a new clade of bird-like dinosaurs |czasopismo=Nature |wolumin=552 |wydanie=7685 |strony=395–399 |doi=10.1038/nature24679 |język=en}}</ref>. W 2003 odznaczona została [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski]] – 2003<ref>{{Monitor Polski|2003|42|623}} – pkt 5.</ref>
== Ustanowione przez H. Osmólską [[takson]]y dinozaurów ==
Linia 49 ⟶ 65:
* T. Maryańska, H. Osmólska, and M. Wolsan (2002). Avialan status for Oviraptorosauria. ''Acta Palaeontologica Polonica'' '''47'''(1):97–116.
* H. Osmólska, P.J. Currie, and R. Barsbold (2004). Oviraptorosauria. In: D.B. Weishampel, P. Dodson, and H. Osmólska (eds.), ''The Dinosauria'' (second edition). University of California Press, Berkeley 165–183.
== Przypisy ==
| |||