Język estoński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Rzeczownik: ort., akt.
Linia 72:
== Gramatyka ==
=== Rzeczownik ===
W języku estońskim rzeczowniki nie posiadają rodzaju ani rodzajników i odmieniają się przez 14 przypadków, alewśród których nie posiadająma zaani to rodzaju[[celownik]]a, ani rodzajników[[biernik]]a.
 
Przypadki liczby pojedynczej (z wyjątkiem mianownika oraz [[partitivus|partytywu]]) oraz mianownik liczby mnogiej tworzone są przez dodanie odpowiedniej końcówki fleksyjnej do rdzenia, który stanowi forma dopełniacza liczby pojedynczej.
 
Linia 95 ⟶ 94:
|omastav (dopełniacz)
|rongi
| ø
| -a, -e, -i, -u, -se, ø
|pociągu
|rongide
Linia 171 ⟶ 170:
|rongidega
|}
W języku estońskim wpewnych utartych formach odnaleźć można jeszczeco najmniej dwa dodatkowe przypadki: [[prolativus]] (''kauduütlev'' lub/ ''prolatiiv'') charakteryzującyodznaczający się końcówką -''si'' lub -''tsi'' oraz [[instructivus]] (''viisiütlev'' / ''instruktiiv''). Do tej kategorii niekiedy wlicza się [[exessivus]] (''exessiiv'') oraz [[lativus]] (''latiiv'').
JestPrzypadki onte są jednak w zaniku, rzadkoi poza sporadycznymi przypadkami prolativusa nie tworzą tworzącone nowenowych wyrazywyrazów. Formy takie obecnie są zatem klasyfikowane zasadniczo jako [[przysłówek|przysłówki]].
 
Przykłady:
* prolativus
''käsitsi'' – ręcznie; ''jalgsi'' – pieszo, na piechotę; ''küüsitsi'' – paznokciami; ''meritsi'' – przez morze, morzem;
''maitsi'' – przez ląd, lądem; ''jäitsi'' – przez lód, lodem; ''teitsi'' – drogą; ''telefonitsi'' – przez telefon, telefonicznie; ''meilitsi'' – pocztą elektroniczną.
* instruktivus
 
''jala'' – pieszo; ''purjuspäi'' – po pijanemu; ''paljapäi'' – z gołą głową; ''paljajalu'' – boso; ''kinnisilmi'' – z zamkniętymi oczyma; ''avasilmi'','' lahtisilmi'' – (z) otwartymi oczyma; ''pikisilmi'' – tęsknie, niecierpliwie; ''värisevi käsi'' – (z) drżącymi rękami.
Jest on jednak w zaniku, rzadko tworząc nowe wyrazy. Formy takie obecnie są zatem klasyfikowane zasadniczo jako [[przysłówek]].
* exessivus
''kodunt'' – z domu; ''tagant'' – z/od tyłu.
 
=== Przymiotnik ===