Świątniki Górne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 56085519 autorstwa 83.14.242.97 (dyskusja) Znacznik: Anulowanie edycji |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne i wykonuje inne drobne zmiany. |
||
Linia 36:
|bip = https://bip.malopolska.pl/umigswiatnikigorne
}}
'''Świątniki Górne''' – [[miasto]] w [[województwo małopolskie|woj. małopolskim]], w [[powiat krakowski|powiecie krakowskim]], siedziba [[Świątniki Górne (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Świątniki Górne]]. Pod względem geograficznym znajduje się na [[Pogórze Wielickie|Pogórzu Wielickim]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko=Kondracki |imię=Jerzy | autor link=Jerzy Kondracki |tytuł=Geografia regionalna Polski |wydawca=Wyd. Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |rok= 1998 |isbn=83-01-12479-2}}</ref>. Lokalny ośrodek usługowy; drobny przemysł metalowy. Znany ośrodek rzemiosła [[ślusarstwo|ślusarskiego]] (kłódki, artystyczne wyroby ślusarskie). Miasto ma 2280 mieszkańców (31 marca 2011).
Wieś kustosza [[Krakowska Kapituła Katedralna|kapituły katedralnej krakowskiej]] w powiecie szczyrzyckim [[województwo krakowskie (I Rzeczpospolita)|województwa krakowskiego]] w końcu XVI wieku<ref>Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 101.</ref>.
== Historia ==
[[Plik:Maps swiatniki gorne v 2.jpg|thumb|left|
[[Plik:Swiatniki Gorne V 2010 a.jpg|thumb|left|
[[Plik:Świątniki Górne remiza BW52.jpg|thumb|left|
[[Plik:Świątniki Górne gmina BW52.jpg|thumb|
Miejscowość Świątniki Górne (pierwotnie ''Górki''{{fakt}}) została założona prawdopodobnie w [[XI wiek|XI]] wieku jako [[Wieś służebna|osada służebna]] należąca do kapituły [[Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie|katedry krakowskiej]]. Wybrani mieszkańcy mieli obowiązek służby w katedrze w [[Kraków|Krakowie]] – służba kościelna, pilnowanie porządku, dzwonienie (m.in. [[dzwon Zygmunt|dzwonem Zygmuntem]] w pewnym okresie), oprowadzanie zwiedzających po katedrze i [[krypta]]ch. Pierwszy zachowany zapis dotyczący Górek znajduje się w ''[[Liber beneficiorum]]'' Jana [[Jan Długosz|Długosza]], który wspomina m.in. o podziale wsi na 12 gospodarstw, o obowiązku służebnym dającym jednocześnie zwolnienie od [[pańszczyzna|pańszczyzny]] oraz o przebiegu granic.
W latach 1590–1600 biskup krakowski, kardynał [[Jerzy Radziwiłł (
Od 1772 r. Świątniki znalazły się w [[zabór austriacki|zaborze austriackim]]. Władze zniosły zależności służebne wobec katedry i wieś przeszła na własność państwa. W trosce o rozwój techniczny i przemysłowy w [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]], na wniosek [[Sejm Krajowy (Galicja)|sejmu]] we [[Lwów|Lwowie]], władze cesarskie założyły w 1888 r. ''c. k. Szkołę Ślusarską'', aby kształcić przyszłych majstrów ślusarskich i wprowadzać nową technologię do produkcji kłódek (m.in. [[prasa (maszyna)|prasy]] ręczne i prasa parowa).
|