|
'''Écrasez l'infâme!''' (lub ''écrasons l'infâme!'', skrót: ''Ecr. l'inf.'') – czołowe hasło "wojujących„wojujących" [[Wolnomyśliciel|wolnomyślicieli]], [[Racjonalizm światopoglądowy|racjonalistów]], [[Świecki humanizm|humanistów]], [[Sceptycyzm|sceptyków]], [[Ateizm|ateistów]], [[Laicyzm|laicystów]], będące dopełnieniem [[Oświecenie (epoka)|oświeceniowego]] hasła "„[[Wolność, równość, braterstwo|Wolność, Równość, Braterstwo]]". O ile jednak to ostatnie ma charakter pozytywny, o tyle ''Ecr. l'inf.'' - negatywny, i, w przeciwieństwie do [[Kant]]owskiego "„[[Sapere aude]]!" - wojujący lub nawet [[Rewolucja|rewolucyjny]].
[[Ryszard Legutko]] pisał o wezwaniu ''Écrasez l'infâme!'': "W„W ten sposób idea humanizmu łączyła się z ideą rewolucji. Nienawiść do 'starego' wyartykułowana w formie postulatu rewolucji lub jej apologii odbierała humanizmowi jego pierwotny prometejski sentymentalizm; odtąd humanizm przestawał być domeną marzycieli i wizjonerów, a stał się trudnym, nawet brutalnym lecz koniecznym zadaniem do wykonania. Rewolucja bez owej demaskatorskiej pracy intelektualnej nie byłaby możliwa, a humanistyczny horyzont, jakkolwiek daleki, dawał jej moralne rozgrzeszenie."<ref>{{faktCytuj |autor = Ryszard Legutko |tytuł = Intelektualiści i komunizm |data =2009 |data dostępu = 2019-0510-25 |opublikowany = Ośrodek Myśli Politycznej |url = http://www.omp.org.pl/stareomp/index3f94.html?module=subjects&func=viewpage&pageid=313}}</ref>."
Trudno jest jednoznacznie oddać sens tego hasła, gdyż nie ma także zgody co do jego [[Etymologia|etymologicznego]] znaczenia. Wywodzi się ono z pism [[Voltaire]]'a, który podobnie jak niegdyś [[Katon Starszy]] (''Delenda est Karthago'', 'Kartaginę trzeba zniszczyć') bardzo wiele swoich listów ([[1759]]–[[1768]]) kończył skrótem ''Ecr. l'inf.!'' To najsławniejsza formuła wolteriańska, główne jego hasło. Na ogół tłumaczy się to jako:
Obecnie ''ecrasez l'infame!'' jest najczęściej przyjmowane jako wezwanie do aktywnego zwalczania [[fanatyzm]]u i [[fundamentalizm]]u religijnego i wszelkich form religii krępujących wolność myśli, [[Sztuka|sztuki]] i przekonań.
== Przypisy ==
{{Przypisy
}}
== Linki zewnętrzne ==
|
