|
'''31 października 2019''' – ogłoszono odkrycie obłoku gazu o wieku blisko 13 mld lat, którego skład chemiczny wskazuje, że w młodym wszechświecie gwiazdy tworzyły się bardzo szybko, wcześniej, niż dotychczas sądzono ([http://www.mpia.de/en/news/science2019-09-quasar-gas Max-Planck-Gesellschaft], [https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/stary-oblok-gazowy-pokazuje-ze-pierwsze-gwiazdy-musialy-powstac-bardzo-szybko-po-wielkim Urania])
'''22 października 2019''' – zaprezentowano pierwsze obrazy wykonane za pomocą kosmicznego teleskopu rentgenowskiego [[eROSITA]], z pomocą którego będzie możliwe dokonanie wielu odkryć w zakresie badań niedostępnych dla teleskopów optycznych ([http://www.mpe.mpg.de/7362095/news20191022 Max-Planck-Gesellschaft], [https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/pierwsze-swiatlo-teleskopu-erosita-i-piekno-ukrytego-wszechswiata Urania])
'''7 października 2019''' – ogłoszono odkrycie 20 kolejnych księżyców [[Saturn]]a, dzięki czemu znanych jest już 82 [[księżyce Saturna|jego naturalnych satelitów]]. W ten sposób Saturn wyprzedził w liczbie znanych księżyców [[Jowisz]]a, który ma ich 79 ([https://carnegiescience.edu/news/saturn-surpasses-jupiter-after-discovery-20-new-moons-and-you-can-help-name-them Carnegie Institution for Science], [https://www.urania.edu.pl/index.php/wiadomosci/saturn-wyprzedza-jowisza-w-liczbie-odkrytych-ksiezycow Urania])
'''15 maja 2018''' – astronomowie odkryli najszybciej rosnącą spermasywną [[czarna dziura|czarną dziurę]], która co dwa dni pochłania masę równą masie [[Słońce|Słońca]] ([http://www.anu.edu.au/news/all-news/astronomers-find-fastest-growing-black-hole-known-in-space Australian National University], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/najszybciej-rosnaca-supermasywna-czarna-dziura-4412.html Urania])
<div style="text-align: right; font-size:95%">[[n:Portal:Astronomia|Najnowsze wiadomości na Wikinews]] | [http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Portal:Astronomia/Aktualności Archiwum aktualności] | '''[http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Portal:Astronomia/Aktualności&action=edit edytuj aktualności]'''</div> ▼
<div style="float:right;margin-left:0.9em">[[Plik:PIA19664-MarsInSightLander-Assembly-20150430.jpg|140px|Lądownik InSight podczas testów]]</div>
'''5 maja 2018''' – wystartowała misja sondy kosmicznej [[InSight]], która ma zbadać wnętrze [[Mars]]a ''(obok zdjęcie lądownika)'' ([https://mars.nasa.gov/insight/ NASA], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/wystartowala-misja-insight-ktora-zbada-wnetrze-marsa-4394.html Urania])
'''5 kwietnia 2018''' – przedstawiono analizy wskazujące, że w galaktyce karłowatej [[Eridanus II]] jest znacznie mniej [[ciemna materia|ciemnej materii]], niż wynika to z aktualnych modeli, co wskazuje, że prawdopodobnie natura ciemnej materii jest bardziej złożona, niż to do tej pory zakładano ([https://arxiv.org/pdf/1705.01820.pdf astro-ph.GA], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/polowanie-na-ciemna-materie-najmniejszej-galaktyce-we-wszechswiecie-4269.html Urania])
▲<div style="text-align: right; font-size:95%">[[n:Portal:Astronomia|Najnowsze wiadomości na Wikinews]] | [http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Portal:Astronomia/Aktualności Archiwum aktualności] | '''[http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Portal:Astronomia/Aktualności&action=edit edytuj aktualności]'''</div>
'''4 kwietnia 2018''' – opublikowano informację o odkryciu 12 mniejszych czarnych dziur w pobliżu centralnej czarnej dziury związanej z radioźródłem [[Sagittarius A*]] w [[Centrum Galaktyki|Centrum Drogi Mlecznej]]. Prawdopodobnie podobnych obiektów jest tam dużo więcej ([http://news.columbia.edu/content/1904 Columbia University], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/wiele-mniejszych-czarnych-dziur-centrum-drogi-mlecznej-4264.html Urania])
'''14 lipca 2017''' – podano, że według najnowszych badań liczba [[kometa długookresowa|komet długookresowych]] o średnicy co najmniej 1 km jest około siedem razy większa niż wcześniej sądzono ([http://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-3881/aa72df/meta;jsessionid=3D75579D2CFD2477AD8A125E84A18784.c1.iopscience.cld.iop.org The Astronomical Journal], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/duze-komety-dlugookresowe-znacznie-bardziej-powszechne-niz-sadzono-3561.html Urania])
'''22 maja 2017''' – amerykańscy naukowcy przedstawili hipotezę o istnieniu nowego kształtu planet, nazwanych '''[[obiekt synestialny|obiektami synestialnymi]]''', o kształcie podobnym do [[donut]]a; taki kształt mogła mieć młoda Ziemia po zderzeniu, w wyniku którego następnie ukształtował się Księżyc ([http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/2016JE005239/abstract Journal of Geophysical Research], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ziemia-mogla-niegdys-wygladac-jak-paczek-3362.html Urania])
'''22 maja 2017''' – opublikowano wyniki badań, według których głównym źródłem [[antymateria|antymaterii]] obserwowanej w [[Droga Mleczna|Drodze Mlecznej]] ([[pozyton|pozytonów]]) są izotopy radioaktywne [[tytan (pierwiastek)|tytanu]] 44 wyrzucane w wyniku wybuchu nielicznej klasy [[supernowa typu SN1991bg|supernowych typu SN1991bg]]; problem ten był badany od 40 lat ([https://www.nature.com/articles/s41550-017-0135 Nature Astronomy], [http://www.astronomy.com/news/2017/05/white-dwarfs-may-create-antimatter Astronomy.com], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/dlugoletnie-poszukiwania-zrodla-antymaterii-zakonczone-3363.html Urania])
'''3 maja 2017''' – poinformowano, że w przestrzeni pomiędzy pierścieniami Saturna a atmosferą planety sonda [[Cassini-Huygens|Cassini]] napotkała zaskakująco mało kosmicznego pyłu, praktycznie pustkę ([http://www.astronomy.com/news/2017/05/cassini-and-the-great-empty Astronomy Magazine], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/sonda-cassini-natrafila-na-wielka-pustke-3289.html Urania])
'''6 kwietnia 2017''' – opublikowano wyniki badań na podstawie przeglądu galaktyk [[Sloan Digital Sky Survey|SDSS]], z których wynika, że wokół [[Droga Mleczna|Drogi Mlecznej]] istnieje ogromne halo gazowego wodoru o masie porównywalnej z całkowitą masą gwiazd Galaktyki ([https://arxiv.org/abs/1704.02005 arxiv], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/poszukiwaniu-wodorowego-halo-drogi-mlecznej-3270.html Urania])
<div style="float:right;margin-left:0.9em">[[Plik:Artist’s impression of the TRAPPIST-1 planetary system.jpg|100px|Artystyczna wizja TRAPPIST-1]]</div>
'''22 lutego 2017''' – międzynarodowy zespół astronomów poinformował o odkryciu kolejnych czterech planet w układzie gwiazdy '''[[TRAPPIST-1]]''', więc jej układ planetarny liczy co najmniej 7 [[planeta skalista|planet skalistych]] ''(obok wizja artystyczna układu)''
'''16 stycznia 2017''' – zmarł astronauta '''[[Eugene Cernan]]''', który jako ostatni chodził po Księżycu ([http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/zmarl-eugene-cernan-ostatni-astronauta-chodzacy-po-ksiezycu-2850.html Urania])
'''7 grudnia 2016''' – opublikowano wyniki analizy danych naukowych z nowego, wielkiego przeglądu galaktyk, według których [[ciemna materia]] może być mniej gęsta i bardziej równomiernie rozmieszczona, niż do tej pory oczekiwano ([http://www.eso.org/public/poland/news/eso1642/ ESO])
'''30 listopada 2016''' – poinformowano o pierwszej obserwacji polaryzacji światła emitowanego przez [[gwiazda neutronowa|gwiazdę neutronową]] '''[[RX J1856.5-3754]]''', która może wskazywać, że przestrzeń wokół tej gwiazdy podlega efektowi kwantowemu znanemu jako [[dwójłomność próżni]] ([http://www.eso.org/public/poland/news/eso1641/ ESO])
'''26 października 2016''' – międzynarodowa grupa astronomów poinformowała o niespodziewanym odkryciu wokół wszystkich 19 jasnych [[kwazar]]ów zbadanych przez teleskop [[VLT]] halo w postaci olbrzymich świecących obłoków gazu otaczających kwazary ([http://www.eso.org/public/poland/news/eso1638/ ESO])
<div style="float:right;margin-left:0.9em">[[Plik:ExoMars Trace Gas Orbiter.jpg|100px|Artystyczna wizja ExoMars]]</div>
'''16 października 2016''' – sonda kosmiczna '''[[ExoMars]]''' ''(na ilustracji)'' pomyślnie weszła na orbitę wokół [[Mars]]a ([http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/exomars-sonda-weszla-na-orbite-stan-ladownika-niejasny-2561.html Urania]), natomiast lądownik Schiaparelli najwyraźniej rozbił się podczas próby lądowania na powierzchni planety ([http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/exomars-kolejne-zdjecia-pozostalosci-po-rozbitym-ladowniku-2580.html Urania])
'''11 października 2016''' – odkryto kolejny duży obiekt transneptunowy, {{mpl|2014 UZ|224}}, o średnicy przypuszczalnie ponad 500 km, krążący w średniej odległości odległości około 16 miliardów km od [[Słońce|Słońca]]; pełny obieg wokół Słońca zajmuje mu około 1100 lat. ([http://wiadomosci.onet.pl/swiat/nowa-planeta-karlowata-w-ukladzie-slonecznym/dxkfxf onet.pl])
'''11 października 2016''' – zespół naukowców kierowany przez [[Christopher Conselice|Christophera Conselice]] opublikował wyniki badań, według których w [[widzialny Wszechświat|widzialnym Wszechświecie]] jest około 2 bilionów [[galaktyka|galaktyk]], to jest 10–20 razy więcej, niż wynikało z wcześniejszych oszacowań ([http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/obserwowalny-wszechswiat-ma-10-razy-wiecej-galaktyk-2548.html Urania] [https://arxiv.org/abs/1607.03909v2 praca naukowa])
'''9 października 2016''' – zmarł polski astronom profesor '''[[Hieronim Hurnik]]''' ([http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/zmarl-polski-astronom-prof-hieronim-hurnik-2539.html Urania])
'''30 września 2016''' – koniec misji '''[[Rosetta (sonda kosmiczna)|sondy Rosetta]]''' przez kontrolowany upadek sondy na powierzchnię jądra komety [[67P/Czuriumow-Gierasimienko]] ([http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/sonda-rosetta-zakonczyla-swoja-misje-spektakularny-sposob-2518.html Urania], [http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Rosetta/Mission_complete_Rosetta_s_journey_ends_in_daring_descent_to_comet ESA])
'''25 września 2016''' – w chińskiej prowincji [[Kuejczou]] oficjalnie uruchomiono największy na świecie radioteleskop z pojedynczą, 500-metrową czaszą, '''[[Five hundred meter Aperture Spherical Telescope|FAST]]''' ([http://www.sciencemag.org/news/2016/09/world-s-largest-radio-telescope-will-search-dark-matter-listen-aliens Science], [http://www.skyandtelescope.com/astronomy-blogs/astronomy-space-david-dickinson/fast-worlds-largest-radio-telescope-open/ Sky & Telescope])
'''21 września 2016''' – zespół naukowców korzystających z sieci radioteleskopów [[ALMA]] oraz teleskopów optycznych wyjaśnił mechanizm niezwykle silnej emisji światła z rzadkich odległych obiektów kosmicznych zwanych [[Bańka Lyman-alfa|bańkami Lyman-alfa]] ([http://www.eso.org/public/poland/news/eso1632/ ESO])
'''wrzesień 2016''' – poinformowano o udostępnieniu pierwszych wyników badań sondy [[Europejska Agencja Kosmiczna|ESA]] '''[[Gaia (sonda kosmiczna)|Gaia]]''', która wykonała pomiary astrometryczne miliarda gwiazd ([http://www.skyandtelescope.com/astronomy-news/gaia-mission-maps-billion-stars/ Sky & Telescope], [http://news.astronet.pl/index.php/2016/09/17/miliard-gwiazd-skatalogowanych/ AstroNET])
<div style="float:right;margin-left:0.9em">[[Plik:OSIRIS-REx_launch_28928192294_39afbc0b8f_o.jpg|100px|Start OSIRIS-REx]]</div>
'''8 września 2016''' – start sondy [[NASA]] '''[[OSIRIS-REx]]''' ''(na zdjęciu)'' z misją sprowadzenia na Ziemię próbek planetoidy [[(101955) Bennu]]
'''25 lipca 2016''' – amerykańscy naukowcy poinformowali o odkryciu, że gorący gaz w halo [[Droga Mleczna|Drogi Mlecznej]] rotuje podobnie, jak dysk Galaktyki ([https://www.nasa.gov/feature/goddard/2016/astronomers-discover-dizzying-spin-of-the-milky-way-galaxy-s-halo NASA], [http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/astronomowie-odkryli-zawrotny-spin-drogi-mlecznej-2427.html Urania])
'''15 czerwca 2016''' – poinformowano o drugim przypadku zarejestrowania [[Fale grawitacyjne|fali grawitacyjnej]] – 26 grudnia 2015 [[GW151226]], przez detektory [[LIGO]]. Źródłem fal było zderzenie czarnych dziur o masach około 14 i 8 mas Słońca ([http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/drugi-raz-wykryto-fale-grawitacyjne-2395.html Urania])
'''25 maja 2016''' – [[Europejskie Obserwatorium Południowe|ESO]] podpisało największy w historii astronomii naziemnej kontrakt na budowę kopuły i konstrukcji teleskopu [[Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski|E-ELT]] ([http://www.eso.org/public/poland/news/eso1617/ ESO])
'''9 maja 2016''' – [[Tranzyt Merkurego|przejście Merkurego]] przed tarczą Słońca (w Polsce zjawisko widoczne od godziny około 13:12 do zachodu Słońca)
<div style="float:right;margin-left:0.9em">[[Plik:Makemake with moon.JPG|100px|Zdjęcie Makemake wraz z księżycem]]</div>
'''29 kwietnia 2016''' – opublikowano wyniki badań, według których mało aktywna kometa [[C/2014 S3 (PANSTARRS)]] jest pierwszym odkrytym skalistym ciałem z [[Obłok Oorta|Obłoku Oorta]], przypuszczalnie wyrzuconym tam z wewnętrznego Układu Słonecznego krótko po uformowaniu 4,5 mld lat temu ([http://www.eso.org/public/poland/news/eso1614/ ESO])
'''26 kwietnia 2016''' – poinformowano o odkryciu pierwszego naturalnego satelity [[planeta karłowata|planety karłowatej]] '''[[(136472) Makemake]]''' (oznaczonego [[S/2015 (136472) 1]]) ([http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2016/18/full/ hubblesite.org]) ''(na zdjęciu obok planeta karłowata i jej księżyc)''
'''11 lutego 2016''' – międzynarodowy zespół naukowców poinformował o pierwszym w historii zarejestrowaniu '''[[Fale grawitacyjne|fali grawitacyjnej]]''' – '''14 września 2015''' jednocześnie przez oba detektory [[LIGO]] ([http://news.mit.edu/2016/ligo-first-detection-gravitational-waves-0211 MIT], [https://www.ligo.caltech.edu/news/ligo20160211 Caltech])
'''3 lutego 2016''' – ogłoszono wyniki pierwszego pomiaru temperatury dużych ziaren pyłu (ok. 1 mm) w zewnętrznych częściach [[Dysk protoplanetarny|dysku protoplanetarnego]]. Zaskakująco niska temperatura (ok. –266 stopni Celsjusza zamiast oczekiwanej o 15–20 stopni wyższej) wskazuje na konieczność rewizji dotychczasowych modeli tego typu dysków ([http://www.eso.org/public/poland/news/eso1604/ ESO])
<div style="float:right;margin-left:0.9em">[[Plik:Radar_images_of_2004_BL86_and_its_moon_2.gif|100px|Obraz radarowy planetoidy (357439) 2004 BL86 i jej satelity]]</div>
'''26 stycznia 2016''' – [[planetoida]] [[(357439) 2004 BL86]] przeleciała w pobliżu [[Ziemia|Ziemi]] w odległości ok 1,2 mln km ([http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2015-015 NASA]) ''(obok animacja obrazów radarowych planetoidy i jej księżyca)''
== Archiwum stałe ==
[[Portal:Astronomia/Aktualności/Archiwum|Archiwum (do grudniaczerwca 20152017)]]
[[Kategoria:Portale - aktualności|{{PAGENAME}}]]
| 