Palestyna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wstawienie "zjedzonej" literki.
Nous (dyskusja | edycje)
m →‎Historia: poprawa linków
Linia 18:
Około 2500 [[przed naszą erą|p.n.e.]] zasiedlona została przez [[Kananejczycy|Kananejczyków]]. Około [[XIII wiek p.n.e.|XIII wieku p.n.e.]] zaczęły ją przemierzać wędrowne plemiona [[Hebrajczycy|Hebrajczyków]]. W [[XII wiek p.n.e.|XII wieku p.n.e.]] na jej wybrzeżu osiedlili się Filistyni. Pod koniec [[XI wiek p.n.e.|XI wieku p.n.e.]] powstało na jej terytorium [[zjednoczone królestwo Izraela|królestwo żydowskie]], które wkrótce uległo rozbiciu na królestwa: [[królestwo Izraela (państwo północne)|Izrael]] i [[królestwo Judy|Judę]]. Około 587 p.n.e. Palestyna została podbita przez [[Babilonia|Babilonię]]. Od [[538 p.n.e.]] weszła w skład [[Achemenidzi|imperium perskiego]]. W 332 p.n.e. zdobył ją [[Aleksander Macedoński]]. Następnie znalazła się pod władzą dynastii [[Ptolemeusze|Ptolemeuszów]], a później dynastii [[Seleucydzi|Seleucydów]].
 
Od [[63 p.n.e.]], pod wpływem rzymskim. Judea początkowo otrzymała status państwa sprzymierzonego, lecz od 6 n.e. stała się rzymską prowincją. Powstania żydowskie: [[wojna żydowska (66–73)|pierwsze]] w latach [[66]]–[[70]] oraz [[Powstanie Bar-Kochby|drugie]] w latach 132–135 zakończyły się klęską i częściowym wypędzeniem Żydów z Palestyny<ref group="uwaga">Część archeologów i historyków podważa fakt wypędzenia – zob. m.in. badania [[Shlomo Sand]]a.</ref>. Od 395 Palestyna stała się częścią [[cesarstwo Bizantyńskie|cesarstwa wschodniorzymskiego]]. Stolicą późnostarożytnej Palestyny była [[Cezarea Nadmorska]]. W 451 r., na [[Sobór chalcedoński|soborze w Chalcedonie]], dzięki staraniom św. [[Juwenalis z Jerozolimy|Juwenal]]a, [[Jerozolima]] została podniesiona do rangi piątego [[patriarcha]]tu, obejmującego Palestynę, [[Zajordanie]] i [[Synaj (półwysep)|Synaj]]. W latach 634–640 Palestyna została podbita przez [[Arabowie|Arabów]]. Na współczesnym obszarze Palestyny w okresie wczesnomuzułmańskim istniały okręgi wojskowe Palestyny, ze stolicą w [[Ramla|Ar-Ramli]] oraz Jordanu, ze stolicą w [[Tyberiada|Tyberiadzie]]. W latach 1099–1291 istniało w Palestynie – założone przez [[Krucjata|krzyżowców]] – [[Królestwo Jerozolimskie]], które później zdobyli częściowo [[Ajjubidzi]], a ostatecznie egipscy [[mamelucySułtanat mameluków|Mamelucy]]. W latach 1516–1918 Palestyna wchodziła w skład [[Imperium Osmańskie|imperium osmańskiego]], nie stanowiąc jednolitej jednostki administracyjnej.
 
{{osobny artykuł|Palestyna (mandat)}}