Franciszek Mróz: Różnice pomiędzy wersjami

Mieszkał w [[Skrzynka (powiat myślenicki)|Skrzynce]], prowadząc niewielkie gospodarstwo rolne razem ze swoją matką. Ukończył 4 klasy szkoły powszechnej, ale zdolności i samokształcenie pozwoliły mu zdobyć wiedzę przewyższającą formalne wykształcenie. W latach 1932–1933 odbył służbę wojskową w [[26 Pułk Piechoty (II RP)|26 pułku piechoty]] we [[Lwów|Lwowie]]. We Lwowie chodził do teatrów i oper, co zaowocowało, po powrocie do domu, zorganizowaniem chóru i amatorskiego teatru w rodzinnej Skrzynce. Jako pierwszy w okolicy założył winnicę, sprowadzając mrozoodporne sadzonki ze [[Szwecja|Szwecji]].

Walczył w czasie kampanii wrześniowej w stopniu plutonowego. Po powrocie do rodzinnej wsi rozpoczął działalność konspiracyjną, gromadząc broń i amunicję. W 1943 zorganizował jeden z pierwszych oddziałów dywersyjnych na ziemi myślenickiej, wchodzący w skład [[Armia Krajowa|AK]]. W 1944 oddział partyzancki „Żółw”, obok dziesięciu innych oddziałów, wchodził w skład myślenickiego obwodu [[Armia Krajowa|AK]] o kryptonimie [[Obwód AK Murawa|„Murawa”]]. Oddział przeważnie kwaterował na terenie Skrzynki lub [[Kędzierzynka|Kędzierzynki]].

Po zakończeniu działań wojennych ujawnił się. Został za działalność konspiracyjną awansowany do stopnia chorążego oraz odznaczony [[Krzyż Walecznych|Krzyżem Walecznych]]. Zagrożony aresztowaniem postanowił ukrywać się. W lecie 1946 zorganizował oddział Zrzeszenia [[Wolność i Niezawisłość]], podporządkowany [[Józef Kuraś|Józefowi Kurasiowi ''Ogniowi'']]. Na skutek aresztowań pod koniec 1946 i ujawnień w ramach [[Amnestia w 1947 roku|amnestii 1947 roku]] oddział przestał istnieć. Mróz ukrywał się na własną rękę, po czym w październiku 1947 skontaktował się z por. [[Józef Mika (żołnierz)|Józefem Miką]] z pobliskiego [[Gruszów (powiat myślenicki)|Gruszowa]]. Razem z Tadeuszem Lenartem oraz Emilem Przeciszewskim stworzyli czteroosobowy oddział partyzancki. Mimo usilnych starań miejscowych oddziałów [[Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego|KBW]], [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|UB]], [[Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej|ORMO]] i [[Milicja Obywatelska|MO]] oddział utrzymał się w terenie do 1950. Wprowadzenie do grupy agenta, podającego się za łącznika z Zachodem, pozwoliło UB przeprowadzić w październiku 1950 operację, w wyniku której Mróz i Józef Mika zostali aresztowani, a Przeciszewski z Lenartem zginęli w walce. Agentem wprowadzonym do grupy był [[Marian Reniak|Marian Strużyński vel Reniak]], który wydał później swoje wspomnienia z tej akcji („Człowiek stamtąd”), przedstawiając, zgodnie z wytycznymi komunistycznej propagandy, partyzantów jako pospolitych bandytów.