Systematyka gleb Polski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uaktualnienie systematyki gleb |
m drobne merytoryczne |
||
Linia 6:
To wielostronne spojrzenie na glebę przejawiało się tym, że niezmiennie, przez kilkadziesiąt lat, we wszystkich wydaniach systematyki, każda gleba była opisywana przede wszystkim przez trzy charakterystyki:
* [[typ gleby]] (wraz z podtypami) opierający się na kryteriach genetycznych, odzwierciedlający wygląd [[Profil glebowy|profilu glebowego]]
* [[rodzaj gleby]] opierający się na kryteriach geologiczno-petrograficznych, odzwierciedlający [[Geologia|geologiczne]] pochodzenie skały macierzystej wraz z jej [[Mineralogia|mineralogią]] i właściwościami fizyko-chemicznymi;
* [[gatunek gleby]], czyli [[uziarnienie]], opierający się na kryteriach geologiczno-petrograficznych, opisujący [[Frakcja granulometryczna (gleboznawstwo)|wielkość cząstek]], z których składa się masa glebowa{{odn|Uziak|Klimowicz|2002|s=51}}.
Linia 15:
Piąte wydanie sgP opublikowano w [[2011 w nauce|2011 r.]] Wyraźnie nawiązuje ono do międzynarodowych systemów klasyfikacyjnych (WRB, 2006; Soil Taxonomy, 1999). Zrezygnowano z wykorzystania procesów glebotwórczych w klasyfikacji (brak działów gleb). W zamian, tam gdzie to tylko możliwe, szeroko zastosowano mierzalne [[Cecha statystyczna|kryteria ilościowe]] pod postacią powierzchniowych (epipedony) i podpowierzchniowych (endopedony) poziomów diagnostycznych, a także mineralnych i organicznych diagnostycznych materiałów glebowych i diagnostycznych właściwości gleb. W stosunku do poprzedniego wydania, znacząco przeorganizowano układ typów i podtypów, które łączą się w, wydzielane na podstawie obecności określonych poziomów diagnostycznych, rzędy gleb. Przez to np. [[mady]] lub [[Rędzina|rędziny]] nie grupuje się już razem (wspólny czynnik glebotwórczy), lecz, w zależności od występowania określonych poziomów diagnostycznych, są one w rzędach [[Gleby słabo ukształtowane|gleb słabo ukształtowanych]], [[Gleby brunatnoziemne|brunatnoziemnych]] lub [[Gleby czarnoziemne|czarnoziemnych]]. Zmieniono też całkowicie koncepcje podziału [[Gleby organiczne|gleb organicznych]]<ref name="sgp5">{{Cytuj pismo | url=http://ssa.ptg.sggw.pl/artykul/2810/polish-soil-classification-fifth-edition |tytuł=Systematyka gleb Polski, wydanie 5|czasopismo=Roczniki gleboznawcze - Soil Science Annual |odpowiedzialność=Polskie Towarzystwo Gleboznawcze |oznaczenie=62, 3|miejsce=Warszawa | strony =1-193 |wydawca= |rok=2011 |id=| odn =tak}}</ref>.
w 2019 r. wydano szóste wydanie sgP. Jest ono kontynuacją poprzedniego wydania w stosowaniu liczbowo określonych poziomów, właściwości i materiałów diagnostycznych do klasyfikacji lecz, podobnie jak poprzednio, wskaźniki starano się dobierać tak by odzwierciedlały naturalne i antropogeniczne procesy formujące gleby. Jest to przez to nadal przyrodniczo-genetyczna klasyfikacja nawiązująca do tradycji gleboznawstwa polskiego i uwypuklająca pewne charakterystyczne dla Polski specyfiki. Na systematykę pewien wpływ wywarły także [[klasyfikacja WRB]] (2015), [[Soil Taxonomy]] (2014) oraz [[Klasyfikacja Gleb Leśnych Polski]] (2000)<ref name="sgp6">{{Cytuj książkę | nazwisko = | imię = | autor link = | autor2 = | tytuł =Systematyka gleb Polski, wydanie 6 | url = | wydawca =Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, Komisja Genezy, Klasyfikacji i Kartografii Gleb | miejsce =Wrocław-Warszawa | rok =2019 | strony =1-292 | isbn =978-83-7717-322-0}}</ref>.
Wszystkie wydania systematyki gleb Polski były opracowane przez, działającą ciągle przy Polskim Towarzystwie Gleboznawczym, Komisję Genezy, Klasyfikacji i Kartografii Gleb (KGKKG).
| |||