Systematyka gleb Polski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne
m drobne merytoryczne
Linia 15:
Piąte wydanie sgP opublikowano w [[2011 w nauce|2011 r.]] Wyraźnie nawiązuje ono do międzynarodowych systemów klasyfikacyjnych (WRB, 2006; Soil Taxonomy, 1999). Zrezygnowano z wykorzystania procesów glebotwórczych w klasyfikacji (brak działów gleb). W zamian, tam gdzie to tylko możliwe, szeroko zastosowano mierzalne [[Cecha statystyczna|kryteria ilościowe]] pod postacią powierzchniowych (epipedony) i podpowierzchniowych (endopedony) poziomów diagnostycznych, a także mineralnych i organicznych diagnostycznych materiałów glebowych i diagnostycznych właściwości gleb. W stosunku do poprzedniego wydania, znacząco przeorganizowano układ typów i podtypów, które łączą się w, wydzielane na podstawie obecności określonych poziomów diagnostycznych, rzędy gleb. Przez to np. [[mady]] lub [[Rędzina|rędziny]] nie grupuje się już razem (wspólny czynnik glebotwórczy), lecz, w zależności od występowania określonych poziomów diagnostycznych, są one w rzędach [[Gleby słabo ukształtowane|gleb słabo ukształtowanych]], [[Gleby brunatnoziemne|brunatnoziemnych]] lub [[Gleby czarnoziemne|czarnoziemnych]]. Zmieniono też całkowicie koncepcje podziału [[Gleby organiczne|gleb organicznych]]<ref name="sgp5">{{Cytuj pismo | url=http://ssa.ptg.sggw.pl/artykul/2810/polish-soil-classification-fifth-edition |tytuł=Systematyka gleb Polski, wydanie 5|czasopismo=Roczniki gleboznawcze - Soil Science Annual |odpowiedzialność=Polskie Towarzystwo Gleboznawcze |oznaczenie=62, 3|miejsce=Warszawa | strony =1-193 |wydawca= |rok=2011 |id=| odn =tak}}</ref>.
 
w 2019 r. wydano szóste wydanie sgP. Jest ono kontynuacją poprzedniego wydania w stosowaniu liczbowo określonych poziomów, właściwości i materiałów diagnostycznych do klasyfikacji lecz, podobnie jak poprzednio, wskaźniki starano się dobierać tak by odzwierciedlały naturalne i antropogeniczne procesy formujące gleby. JestPrzez to przezw swej istocie jest to nadalklasyfikacja przyrodniczo-genetyczna, klasyfikacjaktóra nawiązującawciąż nawiązuje do tradycji gleboznawstwa polskiego i uwypuklającauwypukla pewne charakterystyczne dla Polski specyfiki. Na systematykę pewien wpływ wywarły także [[klasyfikacja gleb WRB]] (2015), [[Soil Taxonomy]] (2014) oraz [[Klasyfikacjaklasyfikacja Glebgleb Leśnychleśnych Polski]] (2000). Podstawową jednostką systematyczną są nadal typy gleb, łączone w rzędy, dzielące się na podtypy. Zmniejszono liczbę rzędów do 9 i typów do 30 i wprowadzono eliminacyjny klucz do ich wydzielania. Wprowadzono hierarchiczną listę podtypów definiowanych według nowej koncepcji. Oprócz niehierarchicznych kategorii rodzaju i gatunku wprowadzono nową - [[Odmiana gleby|odmiany gleb]]. Poszerzona definicja gleby pociągnęła za sobą rozszerzenie zakresu klasyfikacji gleb technogenicznych. Dodatkowo stworzono nowy podtyp dla ogłowionych gleb płowych, gleby powstałe na silnie węglanowych utworach limnicznych włączono do rędzin i zmieniono koncepcje wydzielania gleb słonych. Aby uniknąć nieporozumień przy porównywaniu poziomów diagnostycznych wydzielanych według różnych klasyfikacji (generalnie o zbliżonych charakterystykach lecz posiadających niewielkie różnice) w sgP ich nazwy zostały „spolszczone” (zamiast końcówki -ic stosuje się -ik, np. poziom histik)<ref name="sgp6">{{Cytuj książkę | nazwisko = | imię = | autor link = | autor2 = | tytuł =Systematyka gleb Polski, wydanie 6 | url = | wydawca =Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, Komisja Genezy, Klasyfikacji i Kartografii Gleb | miejsce =Wrocław-Warszawa | rok =2019 | strony =1-292 | isbn =978-83-7717-322-0}}</ref>.
 
Wszystkie wydania systematyki gleb Polski były opracowane przez, działającą ciągle przy Polskim Towarzystwie Gleboznawczym, Komisję Genezy, Klasyfikacji i Kartografii Gleb (KGKKG).
Linia 66:
:* Typ 8.4. Gleby ściółkowe (OE)
 
* Rząd 79. Gleby antropogeniczne (A)
:* Typ 79.1. Gleby kulturoziemne (AK)
:* Typ 79.2. Gleby technogeniczne (AX)<ref name="sgp6"/>
 
== Piąte wydanie systematyki z 2011 roku ==