Sajchania: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
m drobne merytoryczne, źródła/przypisy, drobne techniczne
Linia 26:
}}
[[Plik:Saichania skeleton.jpg|thumb|left|250px|Szkielet sajchanii na wystawie Dinosaur Kingdom w Nakasato w Japonii)]]
'''Sajchania''' (''Saichania'') – [[Rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[dinozaury|dinozaura]] z rodziny [[ankylozaury (rodzina)|ankylozaurów]] (Ankylosauridae) żyjącego w późnej [[kreda (okres)|kredzie]] na terenie dzisiejszej [[Azja|Azji]]. Jego szczątki zostały odnalezione w formacji [[Barun Goyot]] w [[Mongolia|Mongolii]] i opisane w 1977 roku przez polską [[paleontologia|paleontolog]] [[Teresa Maryańska|Teresę Maryańską]]. Obejmuje jeden znany gatunek – ''Saichania chulsanesis''. Nazwa pochodzi od [[język mongolski|mongolskiego]] słowa ''saichan'', oznaczającego „piękny”, i odnosi się do znakomitego stanu zachowania odnalezionej czaszki sajchanii. ''Saichania'' osiągała długość około 7 m<ref name=Maryanska>{{Cytuj pismo |nazwisko=Maryańska |imię=T. |rok=1977 |tytuł=Ankylosauridae (Dinosauria) from Mongolia |czasopismo=Palaeontologia Polonica |wolumin=37 |strony=85–151 |język=en}}</ref>.
 
== Odkrycie i historia ==
Jego szczątki zostały odnalezione w formacji [[Barun Goyot]] w [[Mongolia|Mongolii]] i opisane w 1977 roku przez polską [[paleontologia|paleontolog]] [[Teresa Maryańska|Teresę Maryańską]]. Obejmuje jeden znany gatunek – ''Saichania chulsanesis''. Nazwa pochodzi od [[język mongolski|mongolskiego]] słowa ''saichan'', oznaczającego „piękny”, i odnosi się do znakomitego stanu zachowania odnalezionej czaszki sajchanii. ''Saichania'' osiągała długość około 7 m<ref name=Maryanska>{{Cytuj pismo |nazwisko=Maryańska |imię=T. |rok=1977 |tytuł=Ankylosauridae (Dinosauria) from Mongolia |czasopismo=Palaeontologia Polonica |wolumin=37 |strony=85–151 |język=en}}</ref>.
 
== Budowa ==
Jak wszystkie ankylozaurydy ''Saichania'' cechowała się obecnością na grzbiecie kostnego pancerza, a na ogonie – ciężkiej, kostnej buławy, służącej prawdopodobnie do obrony przed [[drapieżnictwo|drapieżnikami]]. W czaszce znajdowały się korytarze powietrzne, prawdopodobnie służące do chłodzenia wdychanego powietrza oraz bardzo twarde [[podniebienie twarde|podniebienie]], sugerujące zdolność do spożywania stosunkowo twardych roślin. Możliwe, że w okolicy nozdrzy znajdowały się gruczoły solne, ułatwiające życie w [[pustynia|pustynnym]] środowisku<ref name=Palmer>{{Cytuj książkę |nazwisko=Palmer (red.) |imię=D. |rok=1999 |tytuł=The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals |miejsce=Londyn |wydawca=Marshall Editions |strony=161 |isbn=1-84028-152-9}}</ref>.
 
== Filatelistyka ==
W 2000 [[Poczta Polska|Polska Poczta]] wydała znaczek o nominale 80 groszy, przedstawiający sajchanię<ref>{{cytuj stronę| url = http://archiwum-znaczki.poczta-polska.pl/pl/1_2000.php| tytuł = Znaczki wprowadzone do obiegu w okresie: 1.01 - 31.03.2000| data dostępu = 12 grudnia 2008}}</ref>.
[[Poczta Polska]] wyemitowała 24 marca 2000 r. [[znaczek pocztowy]] przedstawiający sajchanię w serii ''Zwierzęta prehistoryczne - dinozaury'' o nominale 0,8 [[Złoty|złotego]]. Autorem projektu znaczka był [[Jacek Brodowski]]. Znaczek wydrukowano techniką [[Offset (poligrafia)|offsetową]], na papierze fluorescencyjnym, w nakładzie 2 400 000 szt.<ref>{{Cytuj stronę |url =https://www.kzp.pl/index.php?artykul=kat-zn-2000-zn3665 |tytuł = Zwierzęta prehistoryczne - dinozaury| autor =Marek Jedziniak |opublikowany =www.kzp.pl |data = |język =pl |data dostępu = 2019-11-28}}</ref>. Zwierzę zostało na znaczku opisane jako ''Saichania''<ref>{{Cytuj stronę | url = https://colnect.com/pl/stamps/stamp/117754-Saichania-Dinozaury-Polska| tytuł = Saichania| autor = | opublikowany = colnect.com| data = | język = pl| data dostępu = 2019-11-28}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://archiwum-znaczki.poczta-polska.pl/pl/1_2000.php| tytuł = Znaczki wprowadzone do obiegu w okresie: 1.01 - 31.03.2000| data dostępu = 12 grudnia 2008}}</ref>.
 
== Przypisy ==