Organizacja Wojskowa Związek Jaszczurczy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat. |
uwagi |
||
Linia 3:
== Zarys historyczny ==
Organizacja Wojskowa Związek Jaszczurczy została utworzona 14 lub 15 października 1939 r.<ref group=uwaga>Kronika Wojska Polskiego 1939 podaje, że organizacja została utworzona 14 października 1939 roku</ref> w [[Warszawa|Warszawie]] przez kilku działaczy tzw. [[Grupa Szańca|Grupy „Szańca”]], czyli przedwojennego [[Obóz Narodowo-Radykalny|Obozu Narodowo-Radykalnego]]. Należeli do nich: Władysław Marcinkowski, [[Otmar Wawrzkowicz]], [[Tadeusz Salski]]. Otmar Wawrzkowicz zajął się tworzeniem struktury propagandy, natomiast W. Marcinkowski pionu wojskowego. Politycznie ZJ była podporządkowana tajnej [[Obóz Narodowo-Radykalny|Organizacji Polskiej]]. Jej nazwa nawiązywała do historycznego [[Związek Jaszczurczy (XIV wiek)|Związku Jaszczurczego]], zorganizowanego przez szlachtę oraz mieszczan pruskich i pomorskich pod koniec XIV w. do walki z [[zakon krzyżacki|Zakonem Krzyżackim]]. Organizacja skupiała ludzi ideowych, wyznających ideę budowy Wielkiej Polski.
Działacze Grupy „Szańca” kwestionowali prawo którejkolwiek z organizacji konspiracyjnych do wyłącznego reprezentowania spraw politycznych i wojskowych w okupowanym kraju. Z tego względu ZJ uznawał władze RP na uchodźstwie, ale znajdował się w opozycji do oficjalnych czynników, czyli [[Delegatura Rządu na Kraj|Delegatury Rządu RP na Kraj]] i [[Związek Walki Zbrojnej|ZWZ]]-[[Armia Krajowa|AK]]. Z drugiej strony istniały jednak kontakty między ZJ a ZWZ i Delegaturą Rządu na Kraj, o czym m.in. świadczą meldunki Komendanta Głównego ZWZ-AK płk. [[Stefan Rowecki|Stefana Roweckiego]] ps. „Grot”, który w kwietniu 1941 r. meldował Naczelnemu Wodzowi o zgłoszeniu w lutym tego roku przez ZJ ''swojej grupy wojskowej do współpracy bojowej'', dzięki czemu znalazła się ona w I rezerwie ZWZ. Z kolei w marcu 1941 r. doszło do spotkania przedstawicieli Grupy „Szańca” i ZJ z oficerami kontrwywiadu ZWZ w związku z zastrzeleniem w marcu tego roku kolaboranta [[Igo Sym]]a, ale zakończyło się ono bez konkretnych ustaleń. Działacze Grupy „Szańca” uważali, że ZJ i ZWZ są organizacjami równorzędnymi i możliwa jest jedynie współpraca na równych prawach, a nie, jak tego żądało dowództwo ZWZ, podporządkowanie się ZJ tej organizacji. Podobną postawę zajmowano w stosunku do Delegatury Rządu.
Linia 76:
* [[Naród i Wojsko (1941–1942)|„Naród i Wojsko”]]
* [[Polska Informacja Prasowa|„Polska Informacja Prasowa”]]
== Uwagi ==
{{Uwagi}}
== Bibliografia ==
| |||