Kapsztad: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 154.70.152.118) i przywrócono wersję 54936002 autorstwa Wwikix
int., jęz.
Linia 27:
[[Plik:Cape Town & Table Bay 1882.jpg|mały|Mapa Zatoki Stołowej i Kapsztadu z 1882]]
[[Plik:Blick auf Kapstadt.jpg|mały|250px|Kapsztad i Góra Stołowa widziane z [[Robbeneiland]]]]
'''Kapsztad''' ([[Język afrikaans|afrik.]] ''Kaapstad'', wym. {{IPA|[ˈkɑːpstat]}}; [[język xhosa|xhosa]] ''iKapa''; [[język angielski|ang.]] ''Cape Town'', wym. {{IPA|[ˈkeɪp taʊn]}}) – najstarsze i jedno z największych pod względem liczby mieszkańców miasto w [[Południowa Afryka|Południowej Afryce]], legislacyjna stolica tego kraju oraz [[Prowincja Przylądkowa Zachodnia|Prowincji Przylądkowej Zachodniej]]. Liczy ok. 440 tysięcy mieszkańców, z czego ok. 45% stanowią [[Koloredzi]], 32% stanowi ludność biała, a 16% to czarni Afrykanie.
 
Dystrykt metropolitalny City of Cape Town, pokrywający się w dużym stopniu z aglomeracją kapsztadzką, zamieszkuje ponad 3,7 miliona mieszkańców i jest drugim co do liczby ludności w kraju.
 
Miasto położone jest nad [[Zatoka Stołowa|Zatoką Stołową]] (afrik. ''Tafelbaai''), na północ od [[Przylądek Dobrej Nadziei|Przylądka Dobrej Nadziei]] i [[False Bay]] (''Valsbaai'', ''Fałszywa Zatoka''), u podnóża [[Góra Stołowa (Południowa Afryka)|Góry Stołowej]] (''Tafelberg'', 1087 m n.p.m.).
 
Miasto składa się z dwóch rozdzielnych części: Głównejgłównej części zurbanizowanej położonej nad [[Zatoka Stołowa|Zatoką Stołową]], oraz Parku narodowego półwyspu przylądkowego, stanowiącego eksklawę miasta<ref>{{Cytuj | url=https://census2011.adrianfrith.com/place/199041116 | tytuł=Census 2011 — Sub Place “Cape Peninsula National Park”<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=census2011.adrianfrith.com | język=en | data dostępu=2017-11-24}}</ref>.
 
Położenie geograficzne: 33°58' [[szerokość geograficzna|S]], 18°25' [[długość geograficzna|E]].
 
== Historia ==
Kapsztad został założony w roku 1652 przez [[Holenderska Kompania Wschodnioindyjska|Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską]] jako stacja zaopatrzenia dla okrętów tej Kompanii w drodze do posiadłości w [[Azja|Azji]]. Miejsce zostało wybrane z powodu położenia w zatoce, co czyniło Kapsztad miejscem spokojnej przystani w osłonięciu od silnych wiatrów. Morze wokół Kapsztadu miało złą sławę wśród żeglarzy i było nazywane Przylądkiem Sztormów.
 
Pierwszy Europejczyk osiedlił się w Kapsztadzie 6 kwietnia 1652. Kapsztad jest najstarszym miastem w [[Afryka Południowa|Afryce Południowej]].
Linia 44:
W latach 1666-1679 wybudowano [[Zamek Dobrej Nadziei]] – najstarszy zachowany do dziś budynek w mieście.
 
Osadnicy [[Holandia|holenderscy]] usunęli tubylców, a w ich miejsce sprowadzili do pracy niewolników z Azji. Na początku [[XIX wiek]]u, w roku 1806, Kapsztad został zdobyty przez [[Wielka Brytania|Brytyjczyków]]. W późniejszym okresie port był ważnym tranzytowym i strategicznym miejscem. Również w czasie [[wojny burskie]]j w latach 1899–1902 spełniał zadanie bazy wojsk brytyjskich.
 
* 1814-1910 – stolica [[Kraj Przylądkowy|Kraju Przylądkowego]], kolonii brytyjskiej
Linia 50:
* od 1961 – stolica Republiki Południowej Afryki
* na wyspie [[Robbeneiland|Robben]] był więziony południowoafrykański przywódca [[Nelson Mandela]]
 
3 grudnia 1967 w kapsztadzkiej klinice Grooteschuur zostało po raz pierwszy wna świecie przeszczepione ludzkie serce. Dokonał tego kardiochirurg [[Christiaan Barnard|dr Christiaan Barnard]].
 
== Demografia ==
Linia 78 ⟶ 79:
 
== Atrakcje turystyczne ==
* wyspa [[Robbeneiland|Robben]] z muzeum w dawnym więzieniu (gdzie przez 18 lat więziono [[Nelson Mandela|Nelsona Mandelę]]),
* obserwatorium astronomiczne,
* [[ogród botaniczny Kirstenbosch]],
Linia 88 ⟶ 89:
* ośrodek sportów paralotniarskich,
* zamek i kościół (z XVII wieku),
* Muzeum Historii Kultury.,
* dziesiątki winnic w granicach aglomeracji,
* zabytkowe budynki w dzielnicy [[Constantia (Kapsztad)|Constantia]],
* kilkanaście wraków statków – atrakcja dla płetwonurków