Lwów: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
rewert - ponowne wprowadzenie tych samych informacji nie mających nic wspólnego z przedmiotem artykułu. Uznanie ZSRR przez państwa trzecie nie wpływało na istnienie sporu terytorialnego z Polską. Nie można również mówić o tymczasowej administracji, skoro została ustanowiona i zdelimitowana granica państwowa.
Linia 35:
[[Lokacja (historia)|Założony]] ok. 1250 przez [[Daniel Halicki|króla Rusi Daniela (Halickiego)]], który nazwał miasto Lwowem na cześć swojego syna [[Lew Halicki|Lwa]]. W latach 1349–1370 w składzie [[Zjednoczone Królestwo Polskie|Królestwa Polskiego]], 1370–1387 w składzie [[Królestwo Węgier|Królestwa Węgier]], od 1387 do 1772 ponownie w składzie Królestwa Polskiego i [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]] (od 1569), od 1434 był stolicą [[województwo ruskie|województwa ruskiego]] [[Korona Królestwa Polskiego|Korony]]. Miasto posiadało prawo do czynnego uczestnictwa w akcie [[wolna elekcja|wyboru króla]]<ref>''Polska Encyklopedia Szlachecka'', t. I, Warszawa 1935, s. 42.</ref>. Lwów uzyskał [[prawo składu]] przed 1379 rokiem<ref>Stan Lewicki, Historja handlu w Polsce na tle przywilejów handlowych : (prawo składu), Warszawa 1920, s. 136.</ref>. Od [[Rozbiory Polski|pierwszego rozbioru]] (1772) pod władzą [[Monarchia Habsburgów|Austrii]], jako stolica [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Królestwa Galicji i Lodomerii]] – [[Kraj koronny|kraju koronnego]] w składzie [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]], aż do ich upadku (1918). W okresie [[rozbiory Polski|zaborów]] był jednym z najważniejszych ośrodków nauki, oświaty i kultury polskiej oraz centrum politycznym i stolicą [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]].
 
Od 1 do 22W listopadalistopadzie 1918 przedmiot [[Bitwa o Lwów (1918–1919)|zbrojnego sporu terytorialnego]] pomiędzy odradzającymodradzającego się [[II Rzeczpospolita|państwempaństwa polskimpolskiego]] ai [[Zachodnioukraińska Republika Ludowa|ZachodnioukraińskąZachodnioukraińskiej RepublikąRepubliki LudowąLudowej]], proklamowanąproklamowanej przez ukraińskich polityków [[Galicja Wschodnia|Galicji Wschodniej]]. Od 22 listopada 1918 do 15 marca 1923 pod tymczasową administracją Polski, zatwierdzoną przez [[Konferencja pokojowa w Paryżu (1919–1920)|paryską konferencję pokojową]] 25 czerwca 1919 roku; od 23 grudnia 1920<ref>{{Dziennik Ustaw|1920|117|768}} – Ustawa z dnia 3 grudnia 1920 r. o tymczasowej organizacji władz administracyjnych II instancji (województw) na obszarze b. Królestwa Galicji i Lodomerji z W. Ks. Krakowskiem oraz na wchodzących w skład Rzeczypospolitej Polskiej obszarach Spisza i Orawy. Województwo zaczęło funkcjonować 1 września 1921 – wszedł w życie podział b. Królestwa Galicji i Lodomerii na województwa i likwidacja Namiestnictwa Galicji. {{Dziennik Ustaw|1921|46|282}}- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 maja 1921 r. w przedmiocie wykonania art. 3 ustawy z dnia 3 grudnia 1920 r. o tymczasowej organizacji władz administracyjnych II instancji (województw) na obszarze b. Królestwa Galicji i Lodomerji z W. Ks. Krakowskiem oraz na wchodzących w skład Rzeczypospolitej Polskiej obszarach Spisza i Orawy, por. Agnieszka Biedrzycka, ''Kalendarium Lwowa 1918–1939'', Kraków 2012 wyd. ''[[Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”|Universitas]]'', {{ISBN|97883-242-1678-9}}, s. 129.</ref> stolicado utworzonego16 tegosierpnia dnia1945 stolica [[województwo lwowskie|województwa lwowskiego]]. [[TraktatII ryskiRzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], ustaliłnajwiększe 18 marca 1921 roku granicę pomiędzy Polską amiasto [[UkraińskaMałopolska SRRWschodnia|UkraińskąMałopolski SRRWschodniej]]. naJedno [[Zbrucz]]uz (kilkasetsześciu kilometrówwielkich namiast wschódII od Lwowa)Rzeczypospolitej, coobok wobecnajwiększej nieuznawaniaz nich [[Rosyjska FSRRWarszawa|Rosyjskiej FSRRWarszawy]] i, [[Ukraińska SRRŁódź|Ukraińskiej SRRŁodzi]] na arenie międzynarodowej miało jedynie charakter dwustronny<ref>Francja i Wielka Brytania uznały ZSRR i nawiązały stosunki dyplomatyczne w roku 1922, po [[Układ w RapalloPoznań|układzie niemiecko-sowieckim w RapalloPoznania]].</ref>. Suwerenność Polski nad terytorium Galicji Wschodniej (w tym nad Lwowem), [[Rada AmbasadorówKraków|Krakowa]] uznałai 15najmniejszego marca 1923<ref>[http://dziennikustaw.gov.pl/du/1923/s/49/333 Oświadczenie Rządowe z dnia 20 kwietnia 1923 r. w przedmiocie uznania granic wschodnich Rzeczypospolitej] ([http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19230490333 Dz.U. 1923 nr 49, poz. 333Wilno|Wilna]]).</ref><ref>{{Cytuj książkę | autor= Ludwik Mroczka
| tytuł= Spór o Galicję Wschodnią 1914-1923
| strony= 167, 189, 209 | wydawca= Wydawnictwo Naukowe WSP
| miejsce= Kraków | data= 1998 | isbn= 83-87513-27-Х}}</ref>.
 
Od 15 marca 1923 do 16 sierpnia 1945 (''[[de iure]]'') w granicach [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]]; stolica [[województwo lwowskie|województwa lwowskiego]] i największe miasto [[Małopolska Wschodnia|Małopolski Wschodniej]]. Jedno z sześciu wielkich miast II Rzeczypospolitej, obok największej z nich [[Warszawa|Warszawy]], [[Łódź|Łodzi]], [[Poznań|Poznania]], [[Kraków|Krakowa]] i najmniejszego [[Wilno|Wilna]].
 
W okresie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] pod [[Okupacja wojenna|okupacją]] [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|sowiecką]], [[III Rzesza|niemiecką]] i ponownie sowiecką<ref>Od 22 września 1939 do 30 czerwca 1941 pod [[okupacja wojenna|okupacją]] [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] w konsekwencji [[Agresja ZSRR na Polskę|agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939]] i [[Pakt Ribbentrop-Mołotow|paktu Ribbentrop-Mołotow]], 1 listopada 1939 jednostronnie [[aneksja|anektowany]] przez ZSRR, od 30 czerwca 1941 do 22 lipca 1944 pod okupacją [[III Rzesza|III Rzeszy]] w konsekwencji [[Atak Niemiec na ZSRR|ataku Niemiec na ZSRR]], od 22 lipca 1944 do 16 sierpnia 1945 ponownie pod okupacją sowiecką.</ref>. W konsekwencji decyzji mocarstw [[Wielka trójka|wielkiej trójki]] zapadłych na [[konferencja jałtańska|konferencji jałtańskiej]] znalazł się w granicach [[Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka|USRR]], a ludność polska została [[Wysiedlenie Polaków ze Lwowa|wysiedlona]] przez władze sowieckie<ref>Po [[Konferencja jałtańska|konferencji jałtańskiej]] (4–11 lutego 1945), wyłoniony w konsekwencji jej ustaleń [[Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej]] podpisał 16 sierpnia 1945 [[Umowa graniczna pomiędzy Polską a ZSRR z 16 sierpnia 1945 roku|umowę]] z [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], uznając nieco zmodyfikowaną [[Linia Curzona|linię Curzona]] za wschodnią granicę Polski, w oparciu o porozumienie o granicy zawarte pomiędzy [[Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego|PKWN]] i rządem ZSRR 27 lipca 1944. W konsekwencji umowy Lwów i wschodnią część [[województwo lwowskie|województwa lwowskiego]] włączono do [[Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka|Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej]].</ref>. Od 1991 w granicach niepodległej [[Ukraina|Ukrainy]].