CMYK: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
|||
Linia 26:
== Raster ==
Druk farbami (atramentami) CMYK odbywa się metodą [[Raster (poligrafia)|rastra]], czyli drukowania widocznych pod lupą punktów. Raster posiada 100% koloru. Może mieć różny kształt (raster klasyczny ma kształt koła), różną wielkość. Na danym obszarze druku stosunek powierzchni pokrytej rastrem danego koloru (np. cyjanu) do całej powierzchni tego obszaru, wyrażony w procentach, to wartość tonalna. Wartość tonalna 0% dla cyjanu oznacza powierzchnię nie pokrytą cyjanem, a wartość tonalna 100% (pełny ton) cyjanu oznacza powierzchnię pokrytą cyjanem w całości. Drukując różnymi wartościami tonalnymi dla cyjanu mamy wrażenie optyczne różnego natężenia barwy cyjan. W druku CMYK klasyczną kolejnością druku jest
Dokładnych odpowiedników barw C i M nie ma w języku polskim, są to specjalnie stworzone kolory na użytek przemysłu, które w połączeniu z Y i K umożliwiają oddawanie jak największej ilości barw. Absolutnie wszystkich istniejących barw nie uda się uzyskać metodą nakładania na siebie barw CMYK z wielu różnych powodów, z których najważniejszym jest brak możliwości uzyskania w praktyce [[farba|farb]] teoretycznych o absolutnej czystości koloru. Idealnie czyste kolory C, M, Y – są [[barwy dopełniające|barwami dopełniającymi]] dla trzech [[barwy proste|barw prostych]] najsilniej odbieranych przez receptory ludzkiego oka. Kolor ostatni – K – został dołożony do pozostałych trzech na praktyczne potrzeby przemysłu poligraficznego. Farby (atramenty) triadowe używane w Europie nie pokrywają się barwą z używanymi np. w USA. W efekcie z form drukowych przygotowanych w Europie nie można uzyskać tych samych odcieni barw, używając farb (atramentów) CMYK europejskich i amerykańskich.
Linia 32:
== Kolor czarny ==
[[Plik:Color-subtractive-mixing-cropped.png|thumb|150px|Subtraktywne mieszanie barw]]
Teoretycznie można uzyskać kolor czarny przez złożenie kolorów C+M+Y, ale w praktyce tak uzyskany kolor czarny jest kolorem ciemno-brudno-brązowym. Poza tym ekonomicznie nieuzasadnione byłoby drukowanie czarnego tekstu za pomocą składania barw [[Przestrzeń barw#CIELUV i inne przestrzenie|CMY]]. Widoczne jest to na separacji CMY i CMYK: aby w pierwszym przypadku osiągnąć efekt finalny należy zużyć znacznie więcej
▲Teoretycznie można uzyskać kolor czarny przez złożenie kolorów C+M+Y, ale w praktyce tak uzyskany kolor czarny jest kolorem ciemno-brudno-brązowym. Poza tym ekonomicznie nieuzasadnione byłoby drukowanie czarnego tekstu za pomocą składania barw [[Przestrzeń barw#CIELUV i inne przestrzenie|CMY]]. Widoczne jest to na separacji CMY i CMYK: aby w pierwszym przypadku osiągnąć efekt finalny należy znacznie więcej zużyć farby drukarskiej niż w przypadku separacji CMYK. Przy zwiększonym zużyciu farb pojawia się też problem techniczny w procesie druku. Jednym z nich może być utrudnione schnięcie, a co za tym może iść – odbijanie w stosie, ścieranie się farby, opóźnienia w dalszej odróbce druku np. cięcie na gilotynach.
[[Plik:Barns grand tetons.jpg|thumb|150px|Kolorowa fotografia: Park Grand Tetons]]
Linia 41 ⟶ 40:
== CMYK a inne kolory ==
Mowa o typowych kolorach jest zawsze naznaczona piętnem błędu. Wynika to z faktu, że każdy człowiek trochę inaczej odbiera kolory z powodów zarówno osobniczych, jak i bieżącego oświetlenia. Można się jednak pokusić o pewne uproszczenia.
* [[Barwa biała|Biały]] – pod pojęciem bieli rozumie się brak wszystkich składowych, a w domyśle jest to biel podłoża. Często dla uzyskania bieli (druk na przezroczystych foliach, papierach metalizowanych, podłożach nie-białych) używa się bieli kryjącej – poddruk bielą kryjącą
* [[Barwa żółta|Żółty]] – dla uzyskania idealnej pełnej nasyconej żółcieni trzeba dodać do 100% Y także kilka procent M
Linia 54 ⟶ 52:
== Drukowanie farbami procesowymi – problem kolorów ==
Tak jak za pomocą farb CMY nie można uzyskać koloru czarnego i dlatego powstał CMYK, tak również nie wszystkie barwy można uzyskać przez „składanie” ze sobą, w różnych proporcjach, [[farby procesowe|farb procesowych]]. Problem ten rozwiązuje się w praktyce przez zastąpienie farb procesowych farbą dającą żądany efekt kolorystyczny. Farba taka (tzw. [[kolory dodatkowe|spot kolor]]) jest tworzona najczęściej przez zmieszanie kilku baz pigmentowych spośród kilkunastu najczęściej wykorzystywanych. Owe kilkanaście pigmentów daje znacznie większe możliwości tworzenia kolorów niż nakładanie na siebie czterech barw procesowych. Tworzenie farb o kolorach specjalnych, jak i ich stosowanie, jest kłopotliwe dla [[drukarnia|drukarni]]. Jednym ze sposobów ograniczenia potrzeby stosowania farb mieszanych jest zwiększenie liczby kolorów procesowych z czterech do sześciu ([[Hexachrome|model heksachromatyczny]]), stąd też powstały sześciokolorowe maszyny drukarskie redukujące konieczność używania farb mieszanych i podnoszące jakość wydrukowanej barwy przy użyciu jedynie farb procesowych.
== Przypisy ==
|