Ponor: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
kat.
Selso (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Ponor''' (z [[Język serbsko-chorwacki|języka serbskiego]] – ''wchłon'') – forma terenu właściwa obszarom krasowym, mająca postać otworu lub korytarza wydrążonego przez wodę, nierzadko ukrytego pod warstwą kamieni pokrywających [[koryto rzeki]]. Jest to miejsce, gdzie wody [[strumień|strumieni]], [[potok]]ów czy [[rzeka|rzek]] wpływają pod powierzchnię terenu<ref name=geneza>{{Cytuj stronę | url = http://www.sktj.pl/epimenides/genez_p.html | tytuł = Jak powstają jaskinie?| autor = Praca zbiorowa| opublikowany = | data = | język = pl | data dostępu = 2017-05-06}}</ref>.
 
Niekiedy całe rzeki po minięciu wchłonu płyną na pewnych odcinkach pod powierzchnią ziemi jak np:. [[Kościeliski Potok]] w [[Dolina_KościeliskaDolina Kościeliska|Dolinie Kościeliskiej]], [[Sucha Woda Gąsienicowa]] w [[Dolina_Suchej_Wody_GąsienicowejDolina Suchej Wody Gąsienicowej|Dolinie Suchej Wody Gąsienicowej]] lub [[Ljubljanica]] w [[Słowenia|Słowenii]], a następnie wypływają na powierzchnię poprzez [[wypływ krasowy]], rzadziej jako [[wywierzysko]]<ref name=geneza/>.
 
Od nazwy jednej z [[dolina|dolin]] na [[Wyżyna Krakowsko-Częstochowska|Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej]] rzeki znikające w ponorze są czasem regionalnie nazywane ''łykawicami''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Lykawiec;3935495.html | tytuł = Łykawiec - Encyklopedia PWN| autor = Praca zbiorowa| opublikowany = | data = | język = pl | data dostępu = 2017-05-06}}</ref> albo noszą nazwę ''poniku''{{fakt|data=2017-05}}.
 
Ponor jest elementem sytemu wód jaskiniowych. Teoretycznie umożliwia w niektórych przypadkach dostanie się do [[jaskinia|jaskiń]]. Wymagałoby to jednak [[nurkowanie jaskiniowe|nurkowania jaskiniowego]], które jest bardzo niebezpieczne, może się bowiem okazać,że powrót jest w ogóle niemożliwy. Z tego powodu nurkowanie w ponorach uzasadnione jest jedynie w wyjątkowych przypadkach<ref>Sheck Exley. Basic cave diving. A Blueprint for Survival. Wyd. Cave Diving Section of the National Speleological Society; 2nd edition (1980), {{ASIN|B0006Y0WO4}</ref>.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Zwoliński | imię = Stefan | tytuł = W podziemiach tatrzańskich | wydawca = Wydawnictwa Geologiczne | miejsce = Warszawa | rok = 1987 | isbn = 83-220-0263-7}}
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Szelerewicz | imię = Mariusz | tytuł = Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej | wydawca = Wydawnictwo PTTK | miejsce = Warszawa | rok = 1986 | isbn = 83-7005-097-2}}
 
[[Kategoria:Elementy rzeźby krasowej]]