Polska Ludowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dr red styl
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
m Wycofano edycje użytkownika JackStrong12 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Kerim44.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 1:
{{Inne znaczenia|Polski|[[Polska Ludowa (pismo PLAN)]]}}
'''Polska Ludowa''' – [[propaganda#Propaganda reżimów totalitarnych|propagandowa]] i [[Kolokwializm|potoczna]] nazwa państwa i systemu ustrojowego w Polsce używana w latach 1944–1989 mająca sugerować, że Polska po 1944 roku jest państwem, w którym „władza należy do ludu pracującego miast i wsi”<ref>{{Cytuj stronę | url = https://web.archive.org/web/20141205121925/http://portalwiedzy.onet.pl/94908,,,,polska_ludowa,haslo.html | tytuł = Polska Ludowa | praca = Encyklopedia WIEM | data dostępu = 2014-06-01}}</ref>{{odn|Słownik|1970|s=340}}.
 
NazwaTermin ta była używana w czasie rządów sprawowanych przez [[Polska Partia Robotnicza|Polską Partię Robotniczą]], potem [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą]] w Polsce okresu 1944-1989 jako [[Państwo satelickie|państwie satelickim]] [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]{{r|ipn}}<ref>''Należy podkreślić, że najistotniejszym elementem kształtującym politykę zewnętrzną PRL było ścisłe podporządkowanie naszego kraju ZSRR, widoczne zarówno we wzajemnych stosunkach, jak i w kontaktach z krajami bloku wschodniego, państwami Europy Zachodniej, USA i innymi.(…) Stosunki pomiędzy ZSRR a PRL układały się na zasadzie zależności, a ich cechą było podporządkowanie jednej strony drugiej i kontrola jednej przez drugą. Wyróżnikiem penetracji był „przesunięty regulator”, czyli radzieckie struktury penetrujące, które przeniknęły na terytorium Polski, do wnętrza jej systemu państwowego. Podmiotem penetrującym był radziecki ośrodek decyzyjny realizujący swe cele za pomocą struktur sterowniczych.''{{cytuj pismo |url= http://www.abw.gov.pl/download/1/1612/4.pdf |autor=Sławomir Weremiuk |tytuł=Specyfika stosunków polsko–radzieckich w okresie 1944–1991 |wolumin=[[Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego]] nr 11 (6) 2014 |wydawca=[[Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego]] |issn=2080-1335 |strony=43–57}} [https://www.abw.gov.pl/pl/pbw/publikacje/przeglad-bezpieczenstwa-2/1166,Przeglad-Bezpieczenstwa-Wewnetrznego-nr-11-6-2014.html Informacja o publikacji na stronie ABW]</ref> iten odnosi się do dwóch okresów<ref>[https://www.umcs.pl/pl/kalendarz-wydarzen,7596,ogolnopolska-konferencja-naukowa-polska-ludowa-1944-1989-geneza-stabilizacja-kryzys-upadek,33567.chtm Ogolnopolska Konferencja Naukowa. Polska Ludowa 1944-1989]</ref>: 1944–1952 – kiedy oficjalną nazwą państwa była ''[[Rzeczpospolita Polska]]'' i 1952–1989 – gdy oficjalną nazwą państwa była ''[[Polska Rzeczpospolita Ludowa]]''.
 
Termin „Polska Ludowa” został przejęty przez komunistów z programów ugrupowań ludowych – już w 1905 termin ten został użyty w odezwie [[Polski Związek Ludowy|Polskiego Związku Ludowego]]{{r|ipn}}. Później pojawiał się w dokumentach programowych różnych ugrupowań ruchu ludowego<ref name=ipn>{{Cytuj|url=https://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/dekomunizacja/zmiany-nazw-ulic/nazwy-ulic/nazwy-do-zmiany/40928,ul-X-lecia-Polski-Ludowej.html|tytuł=Polska Ludowa|autor=[[Instytut Pamięci Narodowej]]|data dostępu=2019-07-26|opublikowany=ipn.gov.pl}}</ref>. M.in. został zaproponowany przez niekomunistyczne [[Polska Partia Socjalistyczna – Wolność, Równość, Niepodległość|PPS-WRN]] i [[ruch ludowy]] w okresie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]]<ref name=ppl>{{Cytuj|tytuł=Program Polski Ludowej|czasopismo=Lewicowo.pl|data dostępu=2017-01-05|url=http://lewicowo.pl/program-polski-ludowej/}}</ref>. W dokumencie programowym PPS-WRN [[Polska Partia Socjalistyczna – Wolność, Równość, Niepodległość#Program PPS-WRN|„Program Polski Ludowej”]] z 1941 został opisany projektowany przyszły ustrój [[niepodległość|niepodległego]] państwa polskiego opartego na [[demokracja|demokracji]] i [[wolność słowa|wolności słowa]]{{r|ppl}}.
W ocenie [[Instytut Pamięci Narodowej|Instytutu Pamięci Narodowej]]: ''W„W [[propaganda#Propaganda reżimów totalitarnych|propagandzie komunistycznej]] termin „Polska Ludowa” faktycznie spełniał rolę przykrycia dla realnie budowanego [[totalitaryzm|totalitarnego systemu]] komunistycznej dyktatury. Nazwa ta narusza pamięć [[Masowe zbrodnie komunistyczne|ofiar komunistycznego totalitaryzmu]]''{{r|ipn}}.
Według [[Barbara Stanosz|Barbary Stanosz]] ''przymiotnik „ludowa” jest określeniem fałszywym, zarówno w sensie politycznym jak i społecznym, ponieważ [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] była państwem autokratycznym rządzonym przez zhierarchizowaną kastę będącą poza wszelką kontrolą społeczną''<ref>Barbara Stanosz, ''W cieniu Kościoła czyli demokracja po polsku'' Dom Wydawniczy Książka i Prasa Warszawa 2004, s.61</ref>.
 
Nazwa ta używana była niekiedy w oficjalnych aktach władz (np. Ustawa z dnia 2 lipca 1949 o [[Order Budowniczych Polski Ludowej|orderze "Budowniczych Polski Ludowej"]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1949|numer=41|pozycja=300}}</ref> czy Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lutego 1971 r. w sprawie zasad podwyższania emerytur pracownikom, którzy przepracowali w Polsce Ludowej ponad 10 lat<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1971|numer=4|pozycja=40}}</ref>).
 
== Przypisy ==
{{Commonscat|Polish People's Republic}}