Chatbot: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Rozbudowałem opis oraz uzupełniłem o niezbędne informacje. Dzień Wikipedii trzeba świętować, więc jako społeczność uzupełniliśmy pojęcie chatbot :)
Linia 6:
 
== Historia ==
Rozwój chatbotów został zainspirowany w 1950 roku przez [[Alan Turing|Alana Turinga]]. Turing zaproponował [[Test Turinga|test inteligencji (Test Turinga)]], mający pośrednio udowodnić inteligentne zdolności maszyny dzięki skutecznemu udawaniu człowieka w rozmowie poprzez [[Terminal komputerowy|terminal]] tekstowy. Rozmowa była prowadzona w czasie rzeczywistym,a sędziowie posiadali zbiór pytań, które zadawali przez terminal programowi lub człowiekowi, nie wiedząc, kto znajduje się po drugiej stronie. Na podstawie udzielanych odpowiedzi musieli zdecydować, czy rozmawiali ze stworzonym programem, czy z człowiekiem.<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Nagroda Loebnera |data = 2019-11-15 |data dostępu = 2020-01-15 |opublikowany = Wikipedia, wolna encyklopedia |url = https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nagroda_Loebnera&oldid=57965987 |język = pl}}</ref>.
 
Do najpopularniejszych klasycznych przykładów chatbota jest [[ELIZA]] zaprojektowana w 1966 roku przez [[Joseph Weizenbaum|Josepha Weizenbauma]], jako program symulujący [[Psychoanaliza|psychoanalityka]], który parodiował terapeutę, często powtarzając, w formie pytań, kwestie wypowiedziane przez rozmówcę. ELIZA okrzyknięta była „inteligentnym” chatbotem, ponieważ potrafiła rozmowę „pchnąć” do przodu, aby zachować ciągłość konwersacji. Interpretując dane wejściowe (wprowadzone przez użytkownika) np. rozpoznając słowo ''córka'' ELIZA zadawała pytanie: Czy lubisz ''dzieci''? <ref name=":1">{{Cytuj |autor = WeizenbaumJoseph |tytuł = ELIZAa computer program for the study of natural language communication between man and machine |czasopismo = Communications of the ACM |data = 1966-01-01 |data dostępu = 2020-01-15 |doi = 10.1145/365153.365168 |url = https://dl.acm.org/doi/abs/10.1145/365153.365168 |język = ENen}}</ref>
 
Innym znanym historycznym botem jest [[PARRY]], stworzony w 1972 roku przez [[Carl Ransom Rogers]], symulujący człowieka chorego na [[Schizofrenia paranoidalna|schizofrenię paranoidalną]]. Program komputerowy oparty był na pojęciach, konceptualizacjach i przekonaniach ''(akceptuj, odrzucaj, neutralne)''. Zawierał także strategię konwersacji i jako taki był znacznie poważniejszym i bardziej zaawansowanym programem niż ELIZA. Został opisany jako „ELIZA z charakterem”.
 
Rozwój komputerów i mocy obliczeniowej ''([[Prawo Moore’a|Prawo Moore'a]])'' i [[Internet|Internetu]]u przyczynił się do znacznego wzrostu liczby programów do prowadzenia konwersacji z komputerem. Najważniejszych corocznie przeprowadzanych konkursów jest konkurs o [[Nagroda Loebnera|Nagrodę Loebnera]], który do 2019 roku opierał się na ''teście Turinga''. W 2019 roku sędziowie po raz pierwszy rozmawiali tylko z maszynami. Ich zadaniem było wskazanie systemu konwersacyjnego, z którym rozmawia się najlepiej. Pieczę nad konkursem sprawuje AISB.
 
W 1984 r. opublikowano książkę zatytułowaną „[[The Policeman's Beard is Half Constructed]]”, która rzekomo napisana została w pełni przez chatbota o nazwie [http://www.ubu.com/historical/racter/index.html Racter].<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = U B U W E B :: Racter |data dostępu = 2020-01-15 |opublikowany = www.ubu.com |url = http://www.ubu.com/historical/racter/index.html}}</ref>.
 
Polskojęzycznymi przykładami pierwszych chatbotów działających jako wirtualni agenci są np. [https://www.chatbots.org/virtual_assistant/anna_sweden/ Ania] działająca na stronie firmy [[IKEA]], [https://www.chatbots.org/virtual_assistant/stanisaw_august_poniatowski/ Król Stanisław August Poniatowski] na stronie [[Mennica Polska|Mennicy Polskiej]], Radek na stronie [[Czwórka (stacja radiowa)|Polskiego Radia Euro]] oraz [https://www.chatbots.org/virtual_assistant/hubert/ Hubert] działający na stronie Sopockiego Towarzystwa Ubezpieczeniowe Ergo Hestia od 2014 roku.
 
== Sposób działania ==
Próbując zdefiniować chatboty ze względu na sposób działania możemy wyróżnić dwa typy chatbotów: konwersacyjne i blokowe. Jeżeli mówimy o chatbotach ze względu na to jaką rolę pełnią możemy wymienić chatboty powiadamiające, procesowe oraz konwersacyjne.<ref name=":0" />.
 
# '''Chatbot konwersacyjny''' – wykorzystują przetwarzanie języka naturalnego oraz uczenie maszynowe do prowadzenia konwersacji z użytkownikiem rozpoznając kontekst wypowiedzi, oraz ucząc się na podstawie zadawanych pytań. Chatboty konwersacyjne wykorzystują sztuczną inteligencję, by odpowiadać w unikalny sposób oraz podtrzymywać konwersację. Chatboty konwersacyjne wykorzystywane są zarówno jako chatboty tekstowe ([https://woebot.io/ Woebot]), jak i głosowe ([https://assistant.google.com/services/a/uid/000000c0d7474f3f?hl=pl-PL Play]).
Linia 27:
 
==== AIML ====
{{osobny artykuł|AIML}}Do tworzenia baz wiedzy dla linguabotów służy [[XML|XMLowy]]owy język znaczników – AIML. Niektóre chatboty posiadają autorski system baz danych.<ref name=":3">patrz [http://www.chatbot.pl/historia Tribot]</ref>.
 
Na przykład [[ALICE]] używa języka znaczników o nazwie AIML , który jest specyficzny dla jego funkcji jako chatbota konwersacyjnego i od tego czasu został przyjęty przez różnych innych twórców tzw. Alicebots. Niemniej jednak ALICE wciąż opiera się wyłącznie na technikach dopasowywania wzorców bez żadnych możliwości wnioskowania, tej samej techniki, którą ELIZA używała w 1966 r. To nie jest silna sztuczna inteligencja, która wymagałaby mądrości i zdolności logicznego rozumowania.
Linia 43:
 
== Zastosowanie chatbotów ==
Chatboty za sprawą rozwoju technologii i otwarciem możliwości ich tworzenia na platformach jak WeChat, Facebook sprawił, że na samym Facebooku jest ponad 300 000 aktywnych chatbotów<ref name=":3" /> . To z kolei zapoczątkowało rozwoj rynku i pojawiły się narzędzia do budowy ich budowy jak np. [https://chatfuel.com Chatfuel], [https://chatbotize.com/ Chatbotize], [https://chatbotcreator.online/ Chatbot Creator]. Chatboty z sukcesami działają w takich sektorach jak medycyna, bankowość, generują zysk np. sprzedając samochody<ref name=":1" />, czy pomagają klientom odprawić swój lot jak robi to bot wrocławskiego lotniska.<ref name=":2" />.
 
Chatboty są dziś obecne na głównych stronach firm, które potrafią rozpocząć rozmowę, opowiedzieć o działalności firmy, odpowiedzieć na mnóstwo pytań i to nie tylko związanych z samą firmą, wyszukiwać na stronie czy też pomóc w zarejestrowaniu się w serwisie. Chatbot na stronie internetowej jest nową formą marketingu [[Conversational marketing|(conversational marketing)]], pełni rolę dużo ciekawszej wersji FAQ czy też w pewnych przypadkach nawet zastępuje centrum obsługi telefonicznej. W 2017 r. izraelska firm [[SnatchBot|SnatchBo]]<nowiki/>t uruchomiła stronę do tworzenia chatbotów z umiejętnością oceny tonacji użytkownika.<ref>{{Cytuj |tytuł = Artificial Intelligence Made Easy; SnatchBot Launches the First free Bot-Building - Platform-as-a-Service. |data dostępu = 2020-01-15 |opublikowany = Benzinga |url = https://www.benzinga.com/pressreleases/17/05/w9496481/artificial-intelligence-made-easy-snatchbot-launches-the-first-free-bot |język = Englishen}}</ref>.
 
Zalety korzystania z chatbotów, które wskazują (42%) użytkownicy to wygoda użycia i (40%) dostępność obsługi 24 godziny na dobę. Główną motywacją po sięgnięcie chatbota jest chęć uzyskania informacji i odpowiedzi na zadawane pytania w celu rozwiązania sprawy.<ref>{{Cytuj |autor = Mark Kilens |tytuł = 2019 State of Conversational Marketing [Free Report] |data = 2019-07-16 |data dostępu = 2020-01-15 |opublikowany = Drift |url = https://www.drift.com/blog/state-of-conversational-marketing/ |język = en-US}}</ref>.
 
=== Zastosowanie chatbotów w różnych branżach: ===
# '''[[Obsługa klienta]]:''' turbo zaletą chatbotów jest ich dostępność 24 godziny na dobę przez cały rok. Automatyczne odpowiadanie na powtarzalne pytania, dostępność w komunikatorach (Messenger, WhatsApp, Telegram, Slack) oraz przyjazny interfejs sprawia, że chatboty coraz częściej stają się elementem strategii obsługi klienta. Według [[Business Insider]] 45% użytkowników preferuje chatbota jako formę obsługi klienta<ref>{{Cytuj |autor = Mai-Hanh Nguyen |tytuł = The latest market research, trends & landscape in the growing AI chatbot industry |data dostępu = 2020-01-15 |opublikowany = Business Insider |url = https://www.businessinsider.com/chatbot-market-stats-trends-size-ecosystem-research-2017-10}}</ref>. W ankiecie przeprowadzonej przez [[Oracle Corporation|Oracle]] z przedstawicielami z Francji, Holandii, Republiki Południowej Afryki i Wielkiej Brytanii aż 80% respondentów wskazała, że korzystała lub planuje do 2020 skorzystać z chatbota. <u>Przykłady polskich chatbotów w obsłudze klienta:</u>
 
# '''[[Obsługa klienta]]:''' turbo zaletą chatbotów jest ich dostępność 24 godziny na dobę przez cały rok. Automatyczne odpowiadanie na powtarzalne pytania, dostępność w komunikatorach (Messenger, WhatsApp, Telegram, Slack) oraz przyjazny interfejs sprawia, że chatboty coraz częściej stają się elementem strategii obsługi klienta. Według [[Business Insider]] 45% użytkowników preferuje chatbota jako formę obsługi klienta<ref>{{Cytuj |autor = Mai-Hanh Nguyen |tytuł = The latest market research, trends & landscape in the growing AI chatbot industry |data dostępu = 2020-01-15 |opublikowany = Business Insider |url = https://www.businessinsider.com/chatbot-market-stats-trends-size-ecosystem-research-2017-10}}</ref>. W ankiecie przeprowadzonej przez [[Oracle Corporation|Oracle]] z przedstawicielami z Francji, Holandii, Republiki Południowej Afryki i Wielkiej Brytanii aż 80% respondentów wskazała, że korzystała lub planuje do 2020 skorzystać z chatbota. <u>Przykłady polskich chatbotów w obsłudze klienta:</u>
#* Komputronik
#* Paczkomaty
Linia 59 ⟶ 58:
#* Mój Asystent – [[ING Bank Śląski]]
#* KrEdytka – [[Crédit Agricole|Credit Agricole]] <br />
# '''[[Sprzedaż]]:''' chatboty automatyzując proces sprzedaży pomagają skrócić cykl sprzedaży, poprawić retencję użytkowników i generować zysk np. pomagając użytkownikowi dobrać najlepszy produkt lub skontaktować z odpowiednim konsultantem w regionie. Chatboty wspierające sprzedaż skutecznie obniżają koszt pozyskania klienta. Marka ASOS po wdrożeniu chatbota zwiększyła sprzedaż o 300%<ref>{{Cytuj |tytuł = The path to data-driven customer service |data = 2019-03-22 |data dostępu = 2020-01-15 |opublikowany = WBB |url = https://wbb.ai/2019/03/22/the-path-to-data-driven-customer-service/ |język = en-GB}}</ref>. Szacuje się, że do 2022 roku chatboty całym świecie chatboty wygenerują ponad 8 miliardów dolarów oszczędności<ref>{{Cytuj |autor = Jupier Research |tytuł = Jupier Research |data = 24.02.2017}}</ref>. <u>Przykłady polskich chatbotów, które wspomagają sprzedaż:</u>
#* Pizza Hut
#* Semilac
Linia 75 ⟶ 74:
 
=== Złośliwe zastosowanie chatbotów ===
Pewne chatboty działające w [[Internet|internecie]] wykorzystywane są do wysyłania [[Spam|spamuspam]]u, reklamowania usług i towarów, którymi rozmówcy nie są zainteresowani, a także do zdobywania poufnych danych o rozmówcy. Tego typu boty działają często na [[Czat|czatachczat]]ach albo jako użytkownicy [[Komunikator internetowy|komunikatorów internetowych]]. Rozwój technologii głębokiego uczenia algorytmów stanowi zagrożenie. Techniki [[deepfake]], [[deep learning]], które wykorzystują sztuczną inteligencję do manipulowania obrazem oraz wideo odworywując prawdziwą osobę na podstawie np. przesłanego zdjęcia lub materiału wideo.
 
== Konkursy chatbotów ==
Linia 82 ⟶ 81:
Konkurs [http://www.chatterboxchallenge.org.uk/ The Chatterbox Challenge] został zorganizowany pierwszy raz w 2001 roku, a ostatnia edycja konkursu odbyła się w 2015 rok. W sieci nadal można znaleźć archiwalne nagrania.
 
== [[Ewaluacja]] ==
{{osobny artykuł|Ewaluacja chatbotów}}Chatboty można oceniać z dwóch stron: [[Językoznawstwo|lingwistycznej]] i pozalingwistycznej. Oceniając stronę lingwistyczną bierze się pod uwagę sensowność wypowiedzi linguabota. Zakres pozalingwistyczny obejmuje ocenę takich komponentów, jak wygląd, mimika i intonacja, itp.
 
== Zobacz też ==
 
* [[sztuczna inteligencja]],
* [[uczenie maszynowe]],
Linia 94 ⟶ 92:
* [[komputer kwantowy]].
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
<references responsive="1"></references>
 
== Linki zewnętrzne ==
* [https://czechu.pl/baza-wiedzy-o-chatbotach-lista-serwisow-blogow-podcastow/ Baza wiedzy o chatbotach] ({{lang|pl)}}
 
* [https://kodabots.com/kategoria/statystyki/ Statystyki chatbotów] ({{lang|pl)}}
* [https://czechu.pl/baza-wiedzy-o-chatbotach-lista-serwisow-blogow-podcastow/ Baza wiedzy o chatbotach] (pl)
* [https://chatbotize.com/blog/marketing-automation-trends 8 Marketing Automation Trends] (ang.){{lang|en}}
* [https://kodabots.com/kategoria/statystyki/ Statystyki chatbotów] (pl)
* [[dmoz:Computers/Artificial_IntelligenceArtificial Intelligence/Natural_LanguageNatural Language/Chatterbots/|Katalog chatbotów]] {{lang|en}}
* [https://chatbotize.com/blog/marketing-automation-trends 8 Marketing Automation Trends] (ang.)
* [[dmoz:Computers/Artificial_Intelligence/Natural_Language/Chatterbots/|Katalog chatbotów]] {{lang|en}}
* [http://singularityhub.com/2010/10/28/chatterbot-fools-judge-into-thinking-its-human-at-recent-competition/ Chatterbot Fools Judge Into Thinking It’s Human at Competition] {{lang|en}}
* [https://www.hbo.pl/movie/raport-specjalny-vicea-przyszlosc-pracy_-108625 HBO GO: Raport VICE'a: Zawód przyszłości] (pl)