HMS Acasta (1929): Różnice pomiędzy wersjami

HMS "Acasta"„Acasta” należał do pierwszego typu brytyjskich standardowych niszczycieli z lat 30. ([[niszczyciele typów A-I|grupy typów A-I]]). Został zamówiony 6 marca [[1928]] w ramach programu z 1927 roku, w stoczni John Brown w [[Clydebank]] (wraz z HMS "„[[HMS Achates (1930)|Achates]]"”). [[Stępka|Stępkę]] pod jego budowę położono 13 sierpnia 1928, kadłub wodowano 8 sierpnia [[1929]]. Budowę ukończono 11 lutego [[1930]]{{odn|English|1993|s=15}}<ref name=naval/>, a okręt wcielono do służby w marynarce brytyjskiej [[Royal Navy]] 14 lutego [[1930]]{{odn|English|1993|s=15}}. Cena (bez uzbrojenia) wynosiła ok. 220.783 [[funt szterling|funtów szterlingów]]{{odn|English|1993|s=15 podaje cenę za oba okręty 441.566 funtów szt.}}.

HMS "Acasta"„Acasta” początkowo służył w 3. Flotylli Niszczycieli (''3rd Destroyer Flotilla'') na [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]]. Przechodził w tym okresie kilka krótkich remontów. 12 czerwca [[1934]] miał kolizję z niszczycielem HMS "„[[HMS Codrington|Codrington]]"” pod [[Malta|Maltą]] (naprawę na Malce ukończono 27 lipca){{odn|English|1993|s=17}}. W 1937 patrolował u wybrzeży ogarniętej [[hiszpańska wojna domowa|wojną domową]] Hiszpanii, w ramach międzynarodowego

Komitetu Nieinterwencji. W maju 1937 został skierowany do Wielkiej Brytanii na remont do [[HMNB Devonport|Devonport]], trwający do kwietnia [[1938]], podczas którego zainstalowano [[stacja hydrolokacyjna|hydrolokator]] [[Asdic]]. Wszedł następnie w skład 7. Flotylli Niszczycieli i służył na wodach irlandzkich. Po remoncie, od początku 1939 służył w bazie Plymouth, bez przydziału do flotylli (jako ''emergency destroyer''). M.in. w marcu 1939 służył do prób wyposażenia elektroakustycznego budowanego dla Argentyny krążownika "„[[La Argentina]]"”{{odn|English|1993|s=17}}.

W chwili wybuchu II wojny światowej, HMS "Acasta"„Acasta” stacjonował początkowo w [[Portsmouth]], wchodząc w skład 35. Dywizjonu 18. Flotylli Niszczycieli, działającego w składzie Sił kanału [[kanał La Manche|La Manche]] (''Channel Force''), a następnie od 7 września w składzie Dowództwa Zachodnich Podejść (''Western Approaches Command'')<ref name=nav-sept>[http://www.naval-history.net/xDKWW2-3909-04RN.htm Don Kindell, ''ROYAL NAVY SHIPS, SEPTEMBER 1939''] [dostęp 15-11-2010]</ref>. Służył głównie w osłonie [[konwój morski|konwojów]] na zachód od Wysp Brytyjskich. 10 kwietnia 1940 został skierowany do służby na wodach norweskich w składzie [[Home Fleet]] (Floty Metropolii), działając ze [[Scapa Flow]]. W dniach 13-15 kwietnia "Acasta"„Acasta” osłaniał konwój NP.1 złożony z 5 statków pasażerskich przewożących wojsko z Wielkiej Brytanii do Norwegii (m.in. polskie [[MS Chrobry|"Chrobry"„Chrobry”]] i "„[[MS Batory|"Batory"]]”)<ref group=uwaga>Konwój NP.1: statki pasażerskie "Empress„Empress of Australia"Australia” (19.665 BRT), "Reina„Reina del Pacifico"Pacifico” (17.707 BRT), "Monarch„Monarch of Bermuda"Bermuda” (22.424 BRT), [[MS Chrobry|"Chrobry"]] (11.442 BRT), "[[MS Batory|"Batory"]] (14.287 BRT) - osłona w składzie krążowników "„[[HMS Manchester (1938)|Manchester]]"”, "[[HMS Birmingham (1937)|Birmingham]]", "[[HMS Cairo|Cairo]]", niszczycieli "„[[HMS Ardent (1930)|Ardent]]"”, "Acasta", "[[HMS Codrington|Codrington]]", "[[HMS Fearless|Fearless]]", "[[HMS Brazen|Brazen]]", "[[HMS Griffin|Griffin]]", "[[HMS Highlander|Highlander]]", "Vanoc", "Whirlwind", "Volunteer", "Witherington" i okrętu warsztatowego "Vindictive" - [http://www.naval-history.net/xDKWW2-4004-13APR02.htm Don Kindell, ''NAVAL EVENTS, APRIL 1940, Part 2 of 4''] w serwisie naval-history.net [dostęp 26-6-2009]</ref>. Między 9 a 16 maja eskortował do Clyde w Wielkiej Brytanii uszkodzony na skałach krążownik [[HMS Penelope (1936)|HMS "Penelope"„Penelope”]]{{odn|English|1993|s=17}}. W dniach 22-25 maja eskortował wraz z bliźniaczym HMS "„[[HMS Ardent (1930)|Ardent]]"” transportowiec "Ulster Prince" z wojskiem w celu wymiany garnizonu brytyjskiego, wysadzonego w kwietniu na [[Wyspy Owcze|Wyspach Owczych]]<ref>[http://www.naval-history.net/xDKWW2-4004-13APR02.htm Don Kindell, ''NAVAL EVENTS, APRIL 1940, Part 2 of 4''] w serwisie naval-history.net [dostęp 16-11-2010]</ref>.

8 czerwca 1940 wraz z "„[[HMS Ardent (1930)|Ardentem]]"” eskortował do Wielkiej Brytanii z Norwegii lotniskowiec HMS "„[[HMS Glorious|Glorious]]"”. Między innymi na skutek błędów popełnionych przez dowódcę lotniskowca, zespół został po godz. 16 przechwycony przez niemieckie pancerniki "[[Scharnhorst (1939)|Scharnhorst]]" i "„[[Gneisenau (1938)|Gneisenau]]"”, które następnie zatopiły wszystkie trzy okręty{{odn|Klimczyk|2004|s=30-32}}. "Acasta"„Acasta” początkowo postawił [[zasłona dymna|zasłonę dymną]] przed lotniskowcem, po czym podjął próbę ataku torpedowego{{odn|Klimczyk|2004|s=30-32}}. Po przejściu przed dziobem "Scharnhorsta"„Scharnhorsta”, niszczyciel zaatakował go czterema torpedami, z których większość udało się pancernikowi wymanewrować, lecz jedna trafiła go w prawą burtę na rufie o 17.39 (18.39 czasu niemieckiego). Pancernik został poważnie uszkodzony, nabrał 2500 ton wody do kadłuba i zginęło na nim 48 osób (remont trwał do końca roku)<ref name=garzke>W.H. Garzke, R.O. Dulin, ''Battleships. Axis and Neutral Battleships of World War II'', Annapolis 1985, {{ISBN|0-87021-101-3}}, s.157-158</ref>. Mimo braku szans, niszczyciel toczył także pojedynek artyleryjski, uszkadzając pociskiem lufę armaty 283 mm drugiej wieży (B) pancernika{{odn|Klimczyk|2004|s=30-32}}. Wielokrotnie trafiony niszczyciel zatonął ok. 18.20{{odn|Klimczyk|2004|s=30-32}}, w rejonie pozycji {{Współrzędne|68°45′N 4°30′E|umieść=w tekście}}{{odn|English|1993|s=17}}. Niemcy zdołali uratować tylko 1 marynarza (Cyril "Nick" Carter){{odn|Klimczyk|2004|s=30-32}}, zginęło 161 osób, w tym 8 oficerów wraz z dowódcą Charlesem Glasfurdem{{odn|English|1993|s=17}}.

Za służbę HMS "Acasta"„Acasta” otrzymał 3 wyróżnienia bitewne ''battle honours'': Atlantyk 1939-40, Norwegia 1940, walka z "Scharnhorstem" 1940<ref name=naval>[http://www.naval-history.net/xGM-Chrono-10DD-13A-Acasta.htm Geoffrey B Mason, ''HMS ACASTA (H 09) - A-class Destroyer''] w serwisie naval-history.net [dostęp 11-11-2010]</ref>. Dowódca kmdr por. Charles Glasfurd został pośmiertnie uhonorowany wyróżnieniem w rozkazie (''[[Mentioned in Despatches]]'')<ref name=rn>[http://www.unithistories.com/officers/RN_officersG2.html ''Royal Navy (RN) Officers 1939-1945''] [dostęp 11-11-2010]</ref>.