Średniogórze Niemieckie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Geografia: drobne redakcyjne |
→Podział Fizyczno-Geograficzny: drobne redakcyjne |
||
Linia 48:
'''[[Reńskie Góry Łupkowe]]'''
::'''[[Ardeny]]''' (fr. ''Ardenne'') – zalesiona wyżyna obejmująca południową część Belgii, północną Luksemburga oraz przygraniczne tereny Francji, Niemiec i Holandii. Jej centralna część ma charakter gór niskich, a najwyższy szczyt [[Signal de Botrange]] (694 m n.p.m.) jest jednocześnie największym wzniesieniem Belgii.
::'''[[Eifel]]''' – kontynuacja Ardenów po stronie niemieckiej. Najwyższy szczyt, Hohe Acht, osiąga 747 m n.p.m.
::'''[[Hunsrück]]''' – pasmo górskie położone w całości w niemieckich landach [[Nadrenia-Palatynat]] i [[Kraj Saary]].
::'''[[Taunus]]''' – przedłużenie gór Hünsruck na wschód od Renu, od północy zamykające Nizinę Górnoreńską i aglomerację Frankfurtu nad Menem. Obszar znany z uzdrowisk. Najwyższy szczyt, [[Großer Feldberg]] (881 m n.p.m.) jest jednocześnie najwyższym wzniesieniem Reńskich Gór Łupkowych.
::'''[[Westerwald]]''' – znajduje się na północ od Taunusu, będąc przedłużeniem gór Eifel na wschód od Renu. Najwyższy szczyt Fuchskaute osiąga 657 m n.p.m. Zachodni skraj stanowi [[Siedmiogórze]].
::'''[[Wyżyna Süder]]''' (niem. ''Süderbergland'') – obszar na północnym-wschodzie Reńskich Gór Łupkowych składający się z kilku różnych charakterem
::'''[[Dolina Środkowego Renu]]''' (niem. ''Mittelrheingebiet'') – słynąca z zamków i wpisana na listę światowego dziedzictwa przełomowa dolina rzeki Ren dzieląca Reńskie Góry Łupkowe na wschodnią i zachodnią część.
::'''Dolina [[Mozela|Mozeli]]''' (niem. ''Moseltal'') – głęboka dolina rzeczna słynąca z produkcji win, oddzielająca góry Eifel od Hunsrücku.
::'''Dolina [[Lahn (rzeka)|Lahn]] i [[Niecka Limburska]]''' (niem. ''Gießen-Koblenzer Lahntal und Limburger Becken'')– oddzielają góry Taunus od Westerwaldu.
'''
::'''[[Pogórze Wezerskie]]''' – określany także jako '''Pogórze Dolnosaksońskie'''
::'''[[Pogórze Heskie]]''' – wyżyna, na którą składają się makroregiony Zachodniej i Wschodniej Wyżyny Heskiej. Najwyższą częścią jest znajdujący się na pograniczu Hesji, [[Bawaria|Bawarii]] i [[Turyngia|Turyngii]] [[Rhön]] przekraczający 900 m n.p.m., a na terenie Kellerwaldu powołano park narodowy.
Linia 72:
::'''[[Vogtland]]''' - wyżyna na pograniczu Saksonii, Turyngii, Bawarii i Czech.
'''[[Niecka Turyńska]]''' (niem. ''Thüringer Becken'') – obejmujące większość [[Turyngia|Turyngii]] obniżenie w środkowych Niemczech. Granica z Pogórzem Heskim jest różnie definiowana w literaturze. Na jej skraju powołano Park Narodowy Hainich, którego najcenniejszą część wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
'''[[Masyw Czeski]]''' (cz. ''Česká vysočina'', niem. ''Böhmische Masse'', w Austrii ''Granit- und Gneishochland'') <br>
''Uwaga'': przez geografów polskich i czeskich wydzielany ze Średniogórza, natomiast w ujęciu niemieckim stanowi główny trzon Średniogórza Wschodniego.
::'''[[Sudety]]''' (cz. ''Krkonošsko-jesenická subprovincie'', niem. ''Sudeten'') – podzielony między Polskę, Niemcy i Czechy najwyższy masyw górski Republiki Czeskiej, [[Śląsk]]a jak i całego Średniogórza, z kulminacją na szczycie Śnieżki (1603 m n.p.m.). Na ich obszarze powołano trzy parki narodowe.
::'''[[Rudawy]]''' (cz. ''Krušné hory'', niem. ''Erzgebirge'') – góry oddzielające Czechy od Saksonii z kulminacją na [[Klínovec|Klinovcu]] (1244 m n.p.m.). W ich wschodniej części znajdują się, niekiedy z nich wydzielane, [[Góry Połabskie]] znane z formacji skalnych i chronione transgranicznym parkiem narodowym. Od średniowiecza ważny obszar górnictwa, którego zabytki wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.▼
::'''[[Szumawa]]''' i '''[[Las Czeski]]''' (cz. ''Šumavská subprovincie'', niem. ''Böhmerwald und Oberpfâlzerwald'') – traktowane wspólnie i różnie nazywane góry w Bawarii, Czechach i Austrii. Jeden z największych kompleksów leśnych w Europie Środkowej i jednocześnie najsłabiej zaludniony obszar Średniogórza. Transgraniczny park narodowy jest jednym z większych obszarów chronionych tego typu w Europie.▼
▲::'''[[Rudawy]]''' – góry oddzielające Czechy od Saksonii z kulminacją na [[Klínovec|Klinovcu]] (1244 m n.p.m.). Od średniowiecza ważny obszar górnictwa, którego zabytki wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
::'''[[Płyta Czeska]]''' (cz. ''Česká tabule'') – obszar równinno-wyżynny obejmujący tereny na północ od Pragi.▼
▲::'''[[Szumawa]]''' i '''[[Las Czeski]]''' – traktowane wspólnie i różnie nazywane góry w Bawarii, Czechach i Austrii. Jeden z największych kompleksów leśnych w Europie Środkowej i jednocześnie najsłabiej zaludniony obszar Średniogórza. Transgraniczny park narodowy jest jednym z większych obszarów chronionych tego typu w Europie.
::'''[[Wyżyna Berounki]]''' (cz. ''Poberounská subprovincie'') – obszar obejmujący południe historycznych Czech odwadniany przez Wełtawę i Berounkę. Na północnym skraju znajduje się stolica Czech, Praga.
▲::'''[[Płyta Czeska]]''' – obszar równinno-wyżynny obejmujący tereny na północ od Pragi.
::'''[[Wyżyna
===Basen Szwabsko=Frankoński===
[[Plik:HD_Altstadt_Schloss_Koenigstuhl.jpg|thumb|Widok na Königstuhl i Heidelberg w Odenwaldzie]]
[[Plik:Tüchersfeld001.jpg|thumb|Wieś Tüchersfeld w [[Szwajcaria Frankońska|Szwajcarii Frankońskiej]] – najsłynniejszej części Jury Frankońskiej]]
''Uwaga'': Można spotkać się też z nazwami '''Średniogórze Południowoniemieckie''', '''Progi Południowoniemieckie''', '''Progi Szwabsko-Frankońskie'''<ref>[https://www.bawaria.travel/geografia-bawaria Geografia Bawarii] Bavaria Travel</ref>. Teren ten współcześnie w geografii niemieckiej jest wyłączany ze średniogórza, ale w Polsce stanowi jego część.
'''[[Jura Szwabska]]''' – pasmo górskie w [[Badenia-Wirtembergia|Badenii-Wirtembergii]]
'''[[Wyżyna Frankońska|Jura Frankońska]]''' – mająca charakter wyżynny kontynuacja Jury Szwabskiej w Bawarii, oddzielona od niej kraterem [[Nördlinger
'''[[Szwarcwald]]''' – najwyższe po Alpach góry w Niemczech z kulminacją na Feldbergu (1493 m n.p.m.). Silnie zalesione, są znane z produkcji wiśniówki i drewnianych zegarów z kukułką. Na północy utworzono park narodowy.
Linia 98 ⟶ 97:
::'''[[Odenwald]]''' – niski masyw górski na wschód od [[Heidelberg]]u z przełomową doliną [[Neckar]]u rozdzielony między Badenię-Wirtembergię, Hesję i Bawarię.
::'''[[Spessart]]''' – kontynuacja Odenwaldu znajdująca się w większości w Bawarii i w mniejszym stopniu w Hesji.
'''[[Wyżyna Kajper-Lias]]''' – obszar wyżynny dzielony przez geografów niemieckich na dwa makroregiony: Szwabską i Frankońską Wyżynę [[Kajper]]-[[Lias]], której skały pochodzą z [[Jura|Jury]] i [[Trias]]u.
'''[[Wyżyna Górnopalatynacka]]''' – długi i wąski pas oddzielający Jurę Frankońską od Masywu Czeskiego.
'''[[Równina Dolnofrankońska]]''' – stosunkowo płaski obszar wzdłuż środkowego biegu rzeki Men znany z upraw winorośli
Linia 108 ⟶ 107:
'''[[Dolina Górnego Renu]]''' – ciągnąca się wzdłuż granicy między Szwajcarią a Niemcami dolina łącząca [[Jezioro Bodeńskie|jez. Bodeńskie]] z [[Bazylea|Bazyleą]] i Niziną Górnoreńską.
'''[[Nizina Górnoreńska]]''' – płaski obszar podzielony między Francję, Niemcy i Szwajcarię powstały jako uskok tektoniczny jaki rozdziela Francję Hercyńską, Alpidy od Średniogórza. Nie stanowi części Basenu Szwabsko-Frankońskiego, a jego wliczanie w jedną całość przez geografów niemieckich jest wyłącznie umowne.
===Progi Palatynacko-Saarlandzkie===
| |||