Szachy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
m Wycofano edycje użytkownika 5.173.230.69 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to MemicznyJanusz.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 67:
* wykonano pięćdziesiąt posunięć bez ruchu pionem i bicia dowolną bierką.
 
== Historia szachów ==
== hiajsddj tytuł mistrza świata. W 1886 r. rozegrano pierwszy oficjalny mecz o tytuł [[mistrzostwa świata w szachach|mistrza świata]] pomiędzy nieoficjalnym mistrzem świata, polskim szachistą [[Johannes Zukertort|Johannesem Zukertortem]] a [[Wilhelm Steinitz|Wilhelmem Steinitzem]], którego zwycięzcą został Steinitz. Przez następne 100 lat zasady wyłaniania najsilniejszego szachisty globu zmieniały się wielokrotnie, a kolejnymi mistrzami byli [[Emanuel Lasker]], [[José Raúl Capablanca|Jose Raul Capablanca]], [[Aleksandr Alechin|Aleksander Alechin]], [[Max Euwe]], [[Michaił Botwinnik]] (pierwszy mistrz świata wyłoniony w oficjalnych rozgrywkach pod egidą powstałej w 1924 r. [[Międzynarodowa Federacja Szachowa|Międzynarodowej Federacji Szachowej]] – FIDE), [[Wasilij Smysłow]], [[Michaił Tal]], [[Tigran Petrosjan]], [[Boris Spasski|Borys Spasski]], [[Bobby Fischer]], [[Anatolij Karpow]] oraz [[Garri Kasparow]]. W latach 1993–2006 nastąpił rozłam w systemie wyłaniania mistrza świata, w okresie tym wyłaniano dwóch mistrzów, organizacji [[Międzynarodowa Federacja Szachowa|FIDE]] oraz [[Stowarzyszenie Zawodowych Szachistów|PCA]] (później ''Braingames''). W 2006 r. odbył się mecz unifikacyjny, a kolejnym mistrzem został [[Władimir Kramnik]]. Od 2007 do 2013 r. tytuł najlepszego szachisty świata należał do [[Viswanathan Anand|Viswanathana Ananda]], a od listopada 2013 r. – do [[Magnus Carlsen|Magnusa Carlsena]].
[[Plik:The Chess Game.jpg|thumb|left|Partia szachów]]
Za kolebkę szachów uznawane są [[Indie]]. Według źródeł pisanych gra ta była już znana w Persji na dworze szacha [[Chosrow I Anoszirwan|Chosrowa I Anoszirwana]] w latach 70. VI wieku naszej ery, gdzie przywieziona została w darze od indyjskiego radży. Indyjska [[czaturanga]] została w Persji przekształcona w czatrang, a po opanowaniu tego kraju przez Arabów uległa kolejnym przemianom, po których powstał [[szatrandż]]. Kolejna ewolucja nastąpiła po pojawieniu się gry w Europie, nastąpiły wówczas zmiany najbardziej przypominające współczesną grę w szachy (zmieniono reguły gry, dopracowano zasady poruszania się bierek, pojawiły się dodatkowo [[roszada]], [[Mat (szachy)|mat]], [[Promocja (szachy)|promocja]], itp).
 
Z Sycylii i południowej części Półwyspu Iberyjskiego szachy zostały przeniesione do Włoch i Hiszpanii, a następnie do Francji, Niemiec, Anglii i Skandynawii, gdzie były znane w X–XI wieku. W tym również czasie pojawiły się w Czechach, przywiezione przez kupców podążających z Włoch na północ kontynentu. Na Rusi szachy pojawiły się prawdopodobnie wcześniej, ok. VIII–IX wieku, bezpośrednio ze Wschodu (Iranu i środkowej Azji). Na ziemie polskie trafiły na kilka sposobów: z Czech, poprzez morskie szlaki handlowe oraz z Rusi Kijowskiej. O kultowym wymiarze gry szachowej informuje komediowy poemat ''[[Szachy (poemat)|Szachy]]'' [[Jan Kochanowski|Jana Kochanowskiego]] odkrywający charakterystyczne dla Polski nazwy i interpretacje figur szachowych. Zgodnie z Kochanowskim była to gra królewska, choć uwielbiali ją też szlachcice i mieszczanie. Interesujące jest też wspomnienie o mistrzach, „starszych”, którzy poznali szachy na poziomie wręcz ezoterycznym<ref>[http://web.archive.org/web/20120720080905/http://www.pionek.net/content/view/757/27/ pionek.net – gry planszowe – Krótka historia szachów].</ref>.
 
==W hiajsddjepoce Odrodzenia nastąpił „złoty okres” szachów, szczególnie w Hiszpanii i Włoszech, swój rozkwit osiągając na przełomie XVI i XVII wieku. Gra praktyczna stała już wówczas na wysokim poziomie, głównie dzięki analizom [[Gioachino Greco]], [[Ruy López|Ruya Lopeza]] i [[Alessandro Salvio]]. Pojawiły się pierwsze podręczniki, a pojedynki mistrzów wzbudzały zainteresowanie coraz szerszych grup społecznych. Zaczęto rozgrywać pierwsze mecze i niezbyt licznie obsadzone turnieje. Powstawało coraz więcej ośrodków życia szachowego, klubów i towarzystw. W połowie XVIII w. pojawiły się dwie indywidualności, od których rozpoczął się nowy etap rozwoju teorii i praktyki szachowej: [[François Philidor]] i [[Filip Stamma]]. Pierwszy był autorem fundamentalnej ''Analizy gry w szachy'', drugi propagował szachy na terenie Francji i Anglii. W wielu krajach pojawili się nowi mistrzowie: w Anglii – [[Howard Staunton]], w Rosji – [[Aleksandr Pietrow (szachista)|Aleksander Pietrow]], we Francji – [[Louis de la Bourdonnais]], w Niemczech – [[Adolf Anderssen]], a w Stanach Zjednoczonych – [[Paul Morphy]], tocząc boje o nieoficjalny tytuł mistrza świata. W 1886 r. rozegrano pierwszy oficjalny mecz o tytuł [[mistrzostwa świata w szachach|mistrza świata]] pomiędzy nieoficjalnym mistrzem świata, polskim szachistą [[Johannes Zukertort|Johannesem Zukertortem]] a [[Wilhelm Steinitz|Wilhelmem Steinitzem]], którego zwycięzcą został Steinitz. Przez następne 100 lat zasady wyłaniania najsilniejszego szachisty globu zmieniały się wielokrotnie, a kolejnymi mistrzami byli [[Emanuel Lasker]], [[José Raúl Capablanca|Jose Raul Capablanca]], [[Aleksandr Alechin|Aleksander Alechin]], [[Max Euwe]], [[Michaił Botwinnik]] (pierwszy mistrz świata wyłoniony w oficjalnych rozgrywkach pod egidą powstałej w 1924 r. [[Międzynarodowa Federacja Szachowa|Międzynarodowej Federacji Szachowej]] – FIDE), [[Wasilij Smysłow]], [[Michaił Tal]], [[Tigran Petrosjan]], [[Boris Spasski|Borys Spasski]], [[Bobby Fischer]], [[Anatolij Karpow]] oraz [[Garri Kasparow]]. W latach 1993–2006 nastąpił rozłam w systemie wyłaniania mistrza świata, w okresie tym wyłaniano dwóch mistrzów, organizacji [[Międzynarodowa Federacja Szachowa|FIDE]] oraz [[Stowarzyszenie Zawodowych Szachistów|PCA]] (później ''Braingames''). W 2006 r. odbył się mecz unifikacyjny, a kolejnym mistrzem został [[Władimir Kramnik]]. Od 2007 do 2013 r. tytuł najlepszego szachisty świata należał do [[Viswanathan Anand|Viswanathana Ananda]], a od listopada 2013 r. – do [[Magnus Carlsen|Magnusa Carlsena]].
 
Pierwszy wielki międzynarodowy turniej rozegrano w 1851 r. w [[Londyn]]ie, a jego zwycięzcą został Adolf Anderssen. W 1924 r. powstała [[Międzynarodowa Federacja Szachowa]] i od tego też roku rozgrywane są [[olimpiada szachowa|szachowe olimpiady]]. Od 1927 r. odbywają się [[mistrzostwa świata kobiet w szachach|mistrzostwa świata kobiet]] (pierwszą mistrzynią była [[Vera Menchik]]). W kolejnych latach pojawiły się mistrzostwa świata juniorów, studentów, w [[szachy korespondencyjne|szachach korespondencyjnych]], zaczęto organizować mistrzostwa kontynentów, zarówno indywidualnie, jak i drużynowo. W 1929 r. odbyły się pierwsze [[Drużynowe mistrzostwa Polski w szachach|drużynowe]], a w 1926 r. – pierwsze [[Mistrzostwa Polski w szachach|indywidualne]] mistrzostwa Polski w szachach (zwyciężył w nich Dawid Przepiórka). Indywidualne mistrzostwa rozegrano przed wojną w sumie 4 razy: w 1926 r. w Warszawie, w 1927 r. w Łodzi, w 1935 r. w Warszawie i w 1937 r. w Juracie.