Ukraińska polityka historyczna: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Geneza i kierunki zmian: lit., int. |
|||
Linia 7:
Zdaniem [[David Marples|Davida R. Marplesa]] rewizja sowieckiej interpretacji przeszłości przez rządy Ukrainy pojawiła się w połowie lat 90. XX wieku, natomiast tworzenie zupełnie nowej polityki pamięci jest widoczne od 2001 roku<ref>David R. Marples, ''Heroes and Villains...'', s. 263–264</ref>. Większość badaczy jest zgodni, że najbardziej dynamicznie i konsekwentnie realizowano tę politykę w latach 2005–2010 za sprawą osobistego zaangażowania Wiktora Juszczenki.W chwili uzyskania niepodległości w roku 1991 ukraiński oficjalny dyskurs dotyczący przeszłości był niemal całkowicie zdominowany przez wzorce radziecko-rosyjskie. Społeczna pamięć dotycząca przede wszystkim represji w okresie komunistycznym zachowywana była w kręgu rodzinnym i prywatnym. Wyobrażenie dziejów Ukrainy podporządkowane było rosyjskiej narracji, wedle której Ukraina jest jedynie składową częścią Wszechrusi.
Do zasadniczych kierunków polityki historycznej należą zarówno kwestie kształtowania obrazu przeszłości Rusi Kijowskiej, [[Kozacy zaporoscy|Kozaczyzny]] z [[Powstanie Chmielnickiego|powstaniem Chmielnickiego]] jak i [[Hetmanat|okresem hetmanatu]] [[Iwan Mazepa|Mazepy]], procesach narodotwórczych w XIX wieku, walce o niepodległość w okresie
Niektórzy badacze tego zagadnienia dostrzegali w pierwszym dążenie do [[Cykl przemocy|wiktymizacji]] i gloryfikacji, jako istotnych składników polityki historycznej <ref name="heroesX">[[David R. Marples]], ''Heroes and Villains: Creating National History in Contemporary Ukraine'', Budapeszt-Nowy Jork 2007, {{ISBN|978-963-7326-98-1}}, s. X</ref><ref>Sofia Graczowa, ''Unknown Victims: Ethnic-Based Violence of the World War II Era in Ukrainian Politics of History after 2004'', s.2, [http://www.ukrainianstudies.uottawa.ca/pdf/Danyliw08%20Grachova%20Paper.pdf wersja elektroniczna]</ref>. Komentatorzy zachodni ulegają często naporowi narracji rosyjskiej wedle której wzorców dla [[polityka historyczna|polityki historycznej]] Ukrainy po 1991 roku dostarczyć miały publikacje ukraińskich autorów [[Migracja ludności|emigracyjnych]]<ref>David R. Marples, ''Heroes and Villains...'', s. XII</ref>, związanych z UPA. Powojenni emigranci, wśród których było wielu [[nacjonalizm ukraiński|nacjonalistów ukraińskich]], mieli dominowali życie ukraińskiej [[diaspora (naród)|diaspory]]<ref>[[Per Anders Rudling]], ''Multiculturalism, memory, and ritualization: Ukrainian nationalist monuments in Edmonton, Alberta'', Nationalities Papers, 39:5, s.737</ref> . Zdaniem [[Per Anders Rudling|Pera A. Rudlinga]] interpretacja historii opracowana przez diasporę była gotowym wzorcem, po który z czasem sięgnęły ukraińskie władze<ref group="uwaga">''W odróżnieniu od wielu innych postsowieckich republik ukraiński rząd nie musiał budować nowych narodowych mitów od podstaw, lecz zaimportował gotowe koncepcje ukształtowane w ukraińskiej diasporze.'' – P. Rudling, ''The OUN, the UPA and the Holocaust...'', s.1</ref>.
Jeśli jednak wziąć pod uwagę, że amerykańsko-ukraińska szkoła historiografii, której najbardziej eksponowaną instytucją jest Instytut Historii Ukrainy w [[Uniwersytet Harvarda|Uniwersytecie Harvarda]] {{fakt|data=2020-01|szybko zdobyła dominujący wpływ na ukraińską historiografię}} pogląd taki trudno jest podtrzymywać. Miała ona zdecydowanie antynacjonalistyczne nastawienie. {{fakt|data=2020-01|Wydarzeniem o dużym znaczeniu stało się wydanie w roku 1993 książki wybitnego przedstawiciela tej szkoły [[Orest Subtelny|Oresta Subtelnego]] "Historia Ukrainy"<ref>Орест Субтельний, ''Україна. Історія'', Київ 1993.</ref>, która miała wiele wydań i stała pracą niemal kanoniczną. Innym historykiem, który oddziaływał bardzo silnie był [[Iwan Łysiak-Rudnycki|Iwan Łysiak-Rudnickij]]. <ref>Iwan Łysiak-Rudnyckyj, ''Między historią a polityką'', Wrocław 2012. Uznawany jest za guru wśród ukraińskich historyków.</ref>}} Inne głośne nazwiska ukraińskich historyków związane z Harvardem to [[Serhy Yekelchyk]], [[Roman Szporluk]], czy [[Jarosław Hrycak]]. {{fakt|data=2020-01|Prace tych historyków miały silny wpływ na zmiany w nauczaniu historii na ukraińskich uniwersytetach, co z kolei wpływało na politykę władz i zmianę programów szkolnych}}.
|