Wawrzyniec Feldt: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
historia Braniewa cd.
(Brak różnic)

Wersja z 22:31, 3 lut 2020

Wawrzyniec Fledt, też Laurentius Feldt (ur. 26 lipca 1796 we wsi Dąbcze k. Rydzyny, zm. 1882 w Bad Kösen) – filozof, matematyk, astronom, lektor języka polskiego na Uniwersytecie Wrocławskim oraz w Liceum Hosianum w Braniewie[1].

Życiorys

 
Liceum Hosianum z Wieżą Kleszą, w której prof. Feldt stworzył obserwatorium astronomiczne

Wawrzyniec (Laurentius) Fledt urodził się w 1796 roku w małej wsi Dąbcze koło Rydzyny. W Rydzynie uczęszczał do postępowego w tamtych czasach gimnazjum (fundacja Sułkowskich) z polskim językiem wykładowym w miejsce łaciny, prowadzonego przez księży pijarów. Naukę zakończył uzyskaniem matury. Następnie przez dwa lata był w Rydzynie prywatnym nauczycielem na dworze u księcia Sułkowskiego. W latach 1819–1824 studiował na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie został również mianowany lektorem języka polskiego. Po zdanym na Uniwersytecie Wrocławskim egzaminie państwowym pro facultate docendi został z dniem 24 stycznia 1824 mianowany profesorem nadzwyczajnym w Liceum Hosianum w Braniewie. W 1828 został mianowany profesorem zwyczajnym na wydziale filozoficznym tamże. W 1831 na Uniwersytecie w Królewcu uzyskał stopień naukowy doktora filozofii. Przez 20 lat sprawował funkcję rektora i prorektora w Liceum Hosianum w Braniewie. Wiele uczynił dla uczelni, uporządkował i skatalogował zbiory biblioteki i zarządzał nią nieodpłatnie przez 39 lat. Pozyskał na potrzeby edukacyjne urządzenia z zakresu fizyki i astronomii. W należącej do uczelni Wieży Kleszej założył i prowadzi obserwatorium astronomiczne. W 1828 przetłumaczył na język niemiecki i wydał w Lipsku książkę polskiego astronoma i swego przyjaciela Jana Śniadeckiego zatytułowaną Trygonometria kulista[2]. Pracował również w Królewcu oraz Gdańsku, gdzie był członkiem Towarzystwa Naukowego[3][4].

Na konferencji w 1848 roku, w której uczestniczyli delegaci sześciu uniwersytetów pruskich, akademii w Münster i Liceum Hosianum, w celu omówienia kwestii zreformowania uniwersytetów niemieckich, profesor Feldt przedstawił memoriał z postulatem podniesienia rangi Liceum Hosianum w Braniewie do uniwersytetu, postulat nie doczekał się jednak pełnej realizacji (Liceum Hosianum w 1912 przekwalifikowano w państwową Akademię Królewską, a w 1919 w Państwową Akademię)[5].

Przypisy

  1. Deutsche Biographie, Feldt, Laurentius - Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2020-02-03] (niem.).
  2. PTMA, Urania 10/1980, Urania - Postępy Astronomii [dostęp 2020-02-03] (pol.).
  3. XLVIII Aukcja książek i grafiki, Warszawa 18 maja 2019, s. 74
  4. Joseph Bender, Geschichte der philosophischen und theologischen Studien in Ermland: Festschrift des Koenigl. Lyceum Hosianum zu Braunsberg zu seiner fuenfzigjaehrigen Jubelfeier, sowie zur Erinnerung an das dreihundertjaehrige Bestehen der hosianischen Anstalten ueberhaupt, Gedruckt bei C. A. Heyne, 1848 [dostęp 2020-02-03] (niem.).
  5. Stanisław Achremczyk - Myśl uniwersytecka na Warmii i Mazurach [online], Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 28 października 2013 [dostęp 2020-02-03] (pol.).