Tadeusz Boy-Żeleński: Różnice pomiędzy wersjami

'''Tadeusz Kamil Marcjan Żeleński''', pseudonim „Boy” (''Boy''-Żeleński; ur. [[21 grudnia]] [[1874]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[4 lipca]] [[1941]] we [[Lwów|Lwowie]]) – polski [[tłumacz]] literatury francuskiej, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i [[krytyka teatralna|teatralny]], pisarz, poeta-satyryk, kronikarz, [[esej|eseista]], działacz społeczny, z wykształcenia [[lekarz]]. Współpracownik [[Irena Krzywicka|Ireny Krzywickiej]], propagator [[świadome macierzyństwo|świadomego macierzyństwa]], [[antykoncepcja|antykoncepcji]] i [[edukacja seksualna|edukacji seksualnej]].

Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wyjechał do [[Lwów|Lwowa]]. Zamieszkał u szwagra żony – prof. [[Jan Grek|Jana Greka]]. 19 listopada 1939, Boy z trzynastoma innymi pisarzami wyraził publicznie radość z [[Okupacja sowiecka ziem polskich (1939–1941)|zajęcia Kresów Wschodnich przez ZSRR]]<ref>Trznadel J., Kolaboranci Tadeusz Boy-Żeleński i grupa komunistycznych pisarzy we Lwowie 1939-1941, Antyk Marcin Dybowski, 1998. s. 57</ref>. Sam upadek Polski Boy nazwał „Upadkiem Polski szlacheckiej”, co wspierało radziecką propagandę o rzekomym zacofaniu Polski<ref>Trznadel J., Kolaboranci Tadeusz Boy-Żeleński i grupa komunistycznych pisarzy we Lwowie 1939-1941, Antyk Marcin Dybowski, 1998. s. 70</ref>. Boy również publicznie wychwalał komunistycznych propagandzistów, takich jak Bartosz Głowacki, Wandę Wasilewską, Elżbietę Szemplińską czy Władysława Broniewskiego<ref>Trznadel J., Kolaboranci Tadeusz Boy-Żeleński i grupa komunistycznych pisarzy we Lwowie 1939-1941, Antyk Marcin Dybowski, 1998. s. 76</ref>. Pomimo bycia z wykształcenia lekarzem, postanowił działać jako pisarz propagandowy komunistów. Wyraził pełne poparcie dla nowych władz oraz współpracował z nimi, powodem mogła być inspiracja myślą Marksa i Engelsa oraz kult [[Rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]]<ref>Trznadel J., Kolaboranci Tadeusz Boy-Żeleński i grupa komunistycznych pisarzy we Lwowie 1939-1941, Antyk Marcin Dybowski, 1998. s. 80-84</ref>. W październiku 1939 radzieckie kierownictwo [[Uniwersytet Lwowski|Uniwersytetu Lwowskiego]] powołało go na kierownika katedry historii literatury francuskiej. Działał w lwowskim oddziale [[Związek Literatów Polskich|Związku Literatów Polskich]]. Wszedł w skład kolegium redakcyjnego pisma „[[Nowe Widnokręgi]]”, publikował artykuły w „[[Czerwony Sztandar (periodyk po polsku)|Czerwonym Sztandarze]]”, uczestniczył także w różnych imprezach propagandowych<ref>[http://lwow.home.pl/boy.html Barbara Winklowa, ''Boy we Lwowie''].</ref>. W styczniu 1940 wszedł w skład 16-osobowej brygady autorów, powołanej za zgodą Ministerstwa Oświaty [[Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka|Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej]] dla zredagowania 3-tomowego podręcznika historii literatury polskiej<ref>[[Bohdan Urbankowski]], Czerwona msza, czyli uśmiech Stalina, t. 1, Warszawa 1998, s. 180.</ref>.

W sierpniu 1940 był gościem Wszechzwiązkowego Komitetu ds. Nauki [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] w [[Moskwa|Moskwie]]<ref>Dzieje najnowsze: Tom 14, PAN, 1983.</ref>, po podróży wychwalał Związek Radziecki w Czerwonym Sztandarze<ref>Trznadel J., Kolaboranci Tadeusz Boy-Żeleński i grupa komunistycznych pisarzy we Lwowie 1939-1941, Antyk Marcin Dybowski, 1998. s. 99</ref>. Wykorzystując swoją pozycję, Boy przynajmniejwielokrotnie dwukrotniedziękował próbowałwładzy interweniowaćkomunistycznej, uza władzwyzwolenie radzieckichpolskich, w obronie osób deportowanych (chodziło o prawnika Wiktora Turkaukraińskich i prawdopodobnieżydowskich opisarzy Annęod Tetmajerową, wdowę po [[Włodzimierz Tetmajer|Włodzimierzu]])<ref>H.Polski Markiewiczszlacheckiej, „Boy-Żeleński”,w Wydawnictwoaudycji Dolnośląskie,radiowej Wrocławopisano 2001,zebranie s.we 212.</ref>.{{OsobnyLwowie artykuł|Mordw profesorów1940 lwowskich}}roku: