Hansa-Brandenburg C.I: Różnice pomiędzy wersjami

Konstruktorem [[dwupłat]]owca C.I, będącego rozwinięciem szkolnej maszyny [[Hansa-Brandenburg B.I]], był inż. [[Ernst Heinkel]]. Zmiany obejmowały przede wszystkim zastosowanie mocniejszych silników i dodanie uzbrojenia - przy niezmienionej sylwetce (potocznie zwano go „dużym Brandenburgiem”, mimo niemal identycznych wymiarów - w odróżnieniu od „małego” [[Hansa-Brandenburg B.I|B.I]]). Ten udany samolot nie zyskał zainteresowania lotnictwa niemieckiego, lecz produkowany był w dużych ilościach na licencji w [[Austro-Węgry|Austro-Węgrzech]] w zakładach [[Phönix Flugzeugwerke|Phönix]] w [[Wiedeń|Wiedniu]] i [[Ungarische Flugzeugfabrik AG]] (UFAG) w [[Budapeszt|Budapeszcie]]<ref name=samol>W. Obuchowicz, A. Nikiforow, op. cit., s. 18-19.</ref>, a po wojnie również w [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] przez zakłady [[Aero Vodochody|Aero]] jako '''A-14, A-15 i A.26'''. Stosowano w nich rozmaite silniki: Austro-Daimler o mocy od 150 do 200 [[koń mechaniczny|KM]], Mercedes 160 KM, Hiero 200-230 KM i Benz 200-230 KM<ref name=samol/>. Uzbrojenie stanowił 1 ruchomy [[Karabin maszynowy Schwarzlose M.7/12|karabin maszynowy Schwarzlöse]] 8 mm wz.07/12 umieszczony na obrotnicy w tylnej kabinie (w części egzemplarzy montowano dodatkowo 1 stały karabin maszynowy strzelający do przodu nad górnym płatem, a w samolotach późniejszej produkcji - [[Synchronizator karabinu maszynowego|zsynchronizowany karabin maszynowy]] Schwarzlose M.16/R). Niektóre samoloty produkcji Phönix miały kabinę obserwatora w formie dość wysokiej oprofilowanej wieży, przez co karabin maszynowy na obrotnicy na szczycie mógł strzelać dookoła ponad górnym płatem. Mógł on zabrać także do 100 kg bomb<ref name=samol/>.

5 listopada 1918 roku [[Stefan Bastyr]] wraz z obserwatorem [[Janusz de Beaurain|de Beaurain]] wykonali na Brandenburgu C.I pierwszy lot bojowy lotnictwa niepodległej Polski (jeszcze przed oficjalnie przyjmowanym dniem odzyskania niepodległości 11 listopada). Obrzucili lekkimi [[bomba lotnicza|bombami]] i ostrzelali ukraińskich żołnierzy wycofujących się po próbie ataku na Dworzec Główny we Lwowie<ref>Tomasz Kopański, ''Lotnictwo w obronie Lwowa w listopadzie 1918 roku'', w: Militaria i Fakty nr 6/2001, s. 40.</ref>. Według jednak innych publikacji, był to samolot [[Oeffag C.II]]{{odn|Morgała|1997|s=97}}. Kolejny lot bojowy odbył się tego samego dnia (z obserwatorem [[Władysław Toruń|Władysławem Toruniem]]), a następne od 7 listopada.

W [[Małopolska|Małopolsce]] (głównie [[Lwów|Lwowie]] i [[Kraków|Krakowie]]) zdobyto 22 samoloty Brandenburg C.I (8 produkcji Phoenix i 14 produkcji UFAG){{odn|Morgała|1997|s=40-41}}. Używane były bojowo do 1920 roku, a do szkolenia do 1922 roku{{odn|Morgała|1997|s=40-41}}. Ponadto, 15 samolotów tego typu zbudowano, częściowo z dostępnych części, we lwowskich warsztatach III Ruchomego Parku Lotniczego w latach 1919-1920{{odn|Morgała|1997|s=44-47}}. W toku ich konstrukcji wprowadzono [[Konstrukcja półskorupowa|półskorupowy]] kadłub o takiej samej geometrii, z pracującym pokryciem{{odn|Morgała|1997|s=44-47}}. Następnie, od 1920 do 1924 roku pewną ilość zmodernizowanych samolotów, oznaczanych jako Brandenburg K, zbudowano w warsztatach parku II[[2 PułkuPułk LotniczegoLotniczy|2 pułku lotniczego]] w Krakowie{{odn|Morgała|1997|s=48-50}}.